વિશ્વમાં 12,700 થી વધુ પરમાણુ શસ્ત્રો છે. રુસ-યુક્રેન યુદ્ધ વચ્ચે તાજેતરના અહેવાલમાં આ વાત સામે આવી છે. સ્ટોકહોમ ઇન્ટરનેશનલ પીસ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ અનુસાર, પરમાણુ હથિયારોની સંખ્યા વધી રહી છે. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ચીન, પાકિસ્તાન સહિત તમામ દેશો પરમાણુ હથિયારોનો સ્ટોક વધારી રહ્યા છે. ભારત માટે આ અહેવાલ વધુ ચિંતાજનક છે. કારણ કે ભારતના બે પડોશીઓ પાસે ઘણા વધુ પરમાણુ હથિયારો છે. ચીન પાસે લગભગ 350, પાકિસ્તાન પાસે 165 અને ભારત પાસે 160 વોરહેડ્સ છે. પરમાણુ શક્તિમાં ભારતને પાછળ છોડવા પાછળ ચીનનો હાથ છે. પાકિસ્તાને ગયા વર્ષે ચીન સાથે પરમાણુ કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. બંને દેશો ન્યુક્લિયર ટેક્નોલોજી ટ્રાન્સફર, યુરેનિયમ માઇનિંગ અને પ્રોસેસિંગ, ન્યુક્લિયર ફ્યુઅલ સપ્લાય અને રિસર્ચ રિએક્ટરના સેટઅપ પર સહમત થયા હતા.
આ સદીની શરૂઆતમાં, વિશ્વ પાસે 34,000 થી વધુ પરમાણુ શસ્ત્રો હતા. રિપોર્ટ્સ અનુસાર, નવ પરમાણુ સશસ્ત્ર દેશો પાસે 12,705 વોરહેડ્સ છે. તેમાંથી લગભગ 3,700 વોરહેડ્સ ઓપરેશન ફોર્સ સાથે તૈનાત છે. લગભગ 2,000 ઓપરેશનલ એલર્ટની સ્થિતિમાં છે, એટલે કે જરૂર પડ્યે તેમને તાત્કાલિક તૈનાત કરી શકાય છે. વિશ્વના 90% થી વધુ પરમાણુ હથિયારો માત્ર રશિયા અને યુએસ પાસે છે. જો કે, પરમાણુ હથિયારોના આ આંકડા અંદાજિત છે કારણ કે મોટાભાગના દેશો આ બાબતે ઘણી ગુપ્તતા રાખે છે.
ચીન તેના પરમાણુ શસ્ત્રોના ભંડારને “મોટા પ્રમાણમાં વિસ્તરણ” કરી રહ્યું છે. સેટેલાઈટ ઈમેજીસ દર્શાવે છે કે ડ્રેગન 300 થી વધુ નવી મિસાઈલ સિલોઝ બનાવી છે. છેલ્લા એક વર્ષમાં ચીને નવા મોબાઈલ મિસાઈલ લોન્ચર અને સબમરીન કાર્યરત કરી છે. તેના એક દિવસ પહેલા જ ચીનના વિદેશ મંત્રી વેઇ ફેંગ સિંગાપોરમાં શાંગરી લા ડાયલોગમાં નવા પરમાણુ હથિયારો બનાવવાની વાત કરી રહ્યા હતા. તેમણે કહ્યું કે ચીને “પ્રભાવશાળી પ્રગતિ” દર્શાવી છે.
ફેંગે એ પણ ઉમેર્યું હતું કે ચીન પરમાણુ શસ્ત્રોનો ઉપયોગ ફક્ત “સ્વ-રક્ષણ”. પેન્ટાગોનનો અંદાજ છે કે 2027 સુધીમાં ચીન પાસે 700 થી વધુ પરમાણુ શસ્ત્રો હશે. 2030 સુધીમાં, ડ્રેગનના પરમાણુ હથિયારોની સંખ્યા 1,000 સુધી પહોંચી શકે છે.
પાકિસ્તાનની વધતી પરમાણુ શક્તિ પાછળ ચીનની મિત્રતા છે. બંને દેશો વચ્ચે 1986માં ન્યુક્લિયર ફિલ્ડમાં નોલેજ શેરિંગ શરૂ થયું હતું. રિપોર્ટ પણ તેની પુષ્ટિ કરે છે. સંસ્થાએ કહ્યું છે કે ચીનની જેમ પાકિસ્તાન પણ પરમાણુ હથિયારોનો સ્ટોક વધારી રહ્યું છે. સપ્ટેમ્બર 2021માં ચીન અને પાકિસ્તાન વચ્ચે નવો પરમાણુ કરાર થયો હતો. આ કરાર 10 વર્ષ માટે માન્ય રહેશે. બંને દેશો માત્ર ન્યુક્લિયર ટેક્નોલોજી ટ્રાન્સફર જ નથી કરતા, પરંતુ રિસર્ચ રિએક્ટરમાં ઈંધણ સપ્લાય પર પણ સાથે મળીને કામ કરી રહ્યા છે. પાકિસ્તાનમાં બની રહેલા તમામ ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટમાં ચીનની મહત્વની ભૂમિકા છે.
