ઘરેલુ હિંસાની ઘટના બને કે ન બને તેમ છતાં પણ પત્નીને સાસરિયાના સહિયારા પરિવારમાં રહેવાનો હક:સુપ્રીમ
ઘરેલું હિંસાનો ભોગ બનેલી મહિલાના હિતની રક્ષા કરતા એક મહત્વપૂર્ણ ચુકાદામાં સુપ્રીમ કોર્ટે ગુરુવારે કાયદા હેઠળ ‘વહેંચાયેલા પરિવારમાં રહેવાનો અધિકાર’ શબ્દનું વ્યાપક અર્થઘટન કર્યું હતું અને તેને માત્ર વાસ્તવિક વૈવાહિક રહેઠાણ પૂરતું મર્યાદિત ન રાખી શકાય, પરંતુ મિલકત પરના અધિકારને ધ્યાનમાં લીધા વિના અન્ય ઘરોમાં વિસ્તારી શકાય છે તેવું કોર્ટે નોંધ્યું છે.
ન્યાયાધીશ એમ. આર. શાહ અને બી. વી. નાગરથનાની બેંચે વિધવા થયા પછી ઘરેલું હિંસા પીડિતાની અરજી પર સુનાવણી કરતી વખતે ભારતીય મહિલાઓની અનોખી પરિસ્થિતિની સમીક્ષા કરતા મહત્વપૂર્ણ ચુકાદો આપ્યો છે.
“ત્યાં ઘણી પરિસ્થિતિઓ અને સંજોગો હોઈ શકે છે અને ઘરેલું સંબંધમાં દરેક સ્ત્રી એક સહિયારા પરિવારમાં રહેવાના તેના અધિકારને લાગુ કરી શકે છે, પછી ભલે તેણીને તેમાં કોઈ અધિકાર, શીર્ષક અથવા લાભકારી હિત હોય અને તે અધિકાર કોઈપણ સ્ત્રી દ્વારા લાગુ કરી શકાય” બેન્ચે નોંધ્યું છે.
કોર્ટે કહ્યું છે કે, ઘરેલું હિંસા અધિનિયમ હેઠળ પ્રોટેક્શન ઑફ વુમન ફ્રોમ પ્રોટેક્શન ઑફિસરનો અહેવાલ હોય કે ન હોય તેમ છતાં સ્ત્રીને ઘરમાં રહેવાનો અબાધિત અધિકાર છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે, કલમ ૧૨ મેજિસ્ટ્રેટ માટે ઘરેલુ હિંસા અધિનિયમ હેઠળ કોઈપણ આદેશ પસાર કરતા પહેલા પ્રોટેક્શન ઓફિસર અથવા સેવા પ્રદાતા દ્વારા દાખલ કરાયેલ ઘરેલુ ઘટના અહેવાલને ધ્યાનમાં લેવાનું ફરજિયાત બનાવવામાં આવ્યું નથી.
ન્યાયમૂર્તિ નાગરથનાએ ૭૯ પાનાનો ચુકાદો લખતાં જણાવ્યું હતું કે, એ સ્પષ્ટ કરવામાં આવે છે કે ઘરેલું ઘટનાના અહેવાલની ગેરહાજરીમાં પણ મેજિસ્ટ્રેટને ડીવી એક્ટની જોગવાઈઓ હેઠળ એક્સપાર્ટ અથવા વચગાળાના તેમજ અંતિમ આદેશ બંને પસાર કરવાની સત્તા છે.
ભારતમાં એક સામાજિક ધોરણ છે, સ્ત્રી લગ્ન બાદ તેના પતિ સાથે રહે છે. કોર્ટે સ્પષ્ટ નોંધ્યું હતું કે, વ્યવસાયિક અથવા નોકરીની પ્રતિબદ્ધતાઓને લીધે અથવા અન્ય સાચા કારણોસર પતિ અને પત્ની અલગ-અલગ સ્થળોએ રહેવાનું નક્કી કરે તે સિવાય બંને સાથે જ રહે છે. એવા કિસ્સામાં પણ કે જ્યાં ઘરેલું સંબંધ ધરાવતી સ્ત્રી વાજબી કારણસર અન્યત્ર રહેતી હોય, તેણીને સહિયારા પરિવારમાં રહેવાનો અધિકાર છે.
તેમજ જે સ્ત્રી ઘરેલું સંબંધમાં છે અથવા રહી છે, તેને ફક્ત તેના પતિના ઘરમાં જ નહીં પરંતુ જો તે અન્ય સ્થાને સ્થિત છે જે એક સહિયારું ઘર પણ છે પણ તે વહેંચાયેલ કુટુંબમાં પણ રહેવાનો અધિકાર છે. એક અલગ જગ્યાએ કે જ્યાં તેના પતિનો પરિવાર રહે છે.
