ગુરુનાનક જયંતી ગુરુ નાનક પ્રકાશ ઉત્સવ તરીકે પણ ઓળખાય છે. શીખ ધર્મ માટે આ સૌથી પવિત્ર તહેવર ગણવામાં આવે છે. ગુરુનાનક જયંતિ ગુરુ નાનક ના જન્મ માટે ઉજવામાં આવે છે.
ગુરુ નાનક, શીખ ધર્મના સ્થાપક, 5 એપ્રિલ, 1469 ના રોજ વૈશાખી દિવસ પર જન્મ્યા હતા ઓ.એસ. 27 માર્ચ, 1469 (વૈસાખ 1, 1526 બિકરામી) હાલમાં રાય-ભોઈ-ડી તલવંડીમાં પાકિસ્તાનના શેખુપુરા જીલ્લામાં, હવે નંકના સાહિબ. તે દિવસે ભારતમાં એક ગેઝેટિડેટેડ રજા હોય છે. ગુરુનાનકનો જન્મ કાર્તિક પુર્ણિમાના દિવસે થયો હતો.
શીખ ધર્મના બધા લોકો આ તહેવારની ઉજવણી કરે છે બસ ખાલી તેમના સ્ત્રોતો જુદા હોય છે તેઓ વહેલી સવારે ઊઠીને પ્રભાત ફેરી દ્વારા તહેવારની શરૂઆત કરે છે. ગુરુદ્વારા જઈને દર્શન કરે છે. ગીતો ગાય છે અને સામાન્ય રીતે ગુરુનાનક જયંતીના આગલા દિવસે અખંડ પાઠનું આયોજન કરવામાં આવે છે.
જન્મદિવસની પહેલા એક નાગાર્કિર્તન ઉજવામાં આવે છે જેમાં ગુરુ ગ્રંથ સાહેબની પાલખી કાઢવામાં આવે છે જેવા ગાયકો ગીત ગાઈ છે અને જુદા જુદા તલવારોના પ્ર્દર્શન થાય છે અને માર્શલ આર્ટ્સ દ્વારા અને મૉક લડાઇઓ થાઈ છે.
ગુરપુરબના દિવસ વહેલી સવારે લગભગ 4 થી 5 વાગ્યે શરૂ થાય છે આ દિવસનો સમય અમૃત વેલા તરીકે ઓળખાય છેત્યારબાદ ગુરુની પ્રશંસામાં કથા અને કિર્તનના સંયોજન દ્વારા અનુસરવામાં આવે છે. એક ખાસ સમુદાયનો બપોરના ભોજન છે, જે સ્વયંસેવકો દ્વારા ગુરુદ્વારામાં ગોઠવાય છે.પંજાબ, હરિયાણા, અને ચંદીગઢ અને અન્ય ઘણા સ્થળોએ આ ઉજવણી ખાસ કરવામાં આવે છે. કેટલાક સિંધીઓ પણ આ તહેવાર ઉજવે છે.
ગુરપુરબ ઉજવણી અમૃતસરના સુવર્ણ મંદિરમાં ખૂબ ઉત્સાહ અને આનંદ સાથે કરવામાં આવે છે. અહીં, અને દેશભરમાં ગુરુદ્વારામાં, ગુરુ કા લંગર તરીકે ઓળખાતા ખાસ સમુદાયનો ભોજન યોજાય છે અને ઉજવણીમાં ઇચ્છતા કોઈપણ લોકો સેવા આપી શકે છે. ગુરુ કા લંગર હંમેશાં શાકાહારી અને પોષણયુક્ત ભોજન છે. રસોડાને સ્વચ્છ રાખવું અને લાંગરને સ્વચ્છ સ્વાસ્થ્યની સ્થિતિમાં રાખવું એ અત્યંત મહત્વનું છે. ગુરપુરબના પવિત્ર તહેવારની ઉજવણી માટે આ દિવસે કાદ પ્રસાદ તૈયાર છે. કદા પ્રાસદ પરંપરાગત મીઠી ઘઉંનો લોટ, ઘી અને ખાંડનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવે છે. શક્ય તેટલા લોકોને વિતરિત કરી શકાય તેની ખાતરી કરવા માટે મોટા જથ્થામાં પ્રસાદ તૈયાર કરવામાં આવે છે.
