હોળાષ્ટક 2025: ફાલ્ગુન મહિનાના શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમાના દિવસે હોળી દહન થાય છે અને બીજા દિવસે એટલે કે ચૈત્ર મહિનાની પ્રતિપદા તિથિએ હોળી રમાય છે. હોળીના ૮ દિવસ પહેલા હોળાષ્ટક શરૂ થાય છે. હોળાષ્ટક હોલિકાના દહન સાથે સમાપ્ત થાય છે. આ સમયગાળા દરમિયાન શુભ અને શુભ કાર્યો પ્રતિબંધિત માનવામાં આવે છે.
હોળીનો તહેવાર ચૈત્ર મહિનાની પ્રતિપદા તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે. હોળીના આઠ દિવસ પહેલા હોળાષ્ટક શરૂ થાય છે. આ આઠ દિવસોમાં ગ્રહોની સ્થિતિ બદલાતી રહે છે. આ ઉપરાંત, આ સમયગાળા દરમિયાન કોઈપણ શુભ કાર્ય કરવું પણ પ્રતિબંધિત માનવામાં આવે છે. આ વખતે હોળાષ્ટક 7 માર્ચ એટલે કે આજથી શરૂ થઈ રહ્યો છે અને તે 13 માર્ચે હોલિકા દહનના દિવસે સમાપ્ત થશે અને 14 માર્ચે હોળી ઉજવવામાં આવશે.
છેવટે, હોલાષ્ટક શું છે
માન્યતાઓ અનુસાર, જો કોઈ વ્યક્તિ હોળાષ્ટક દરમિયાન કોઈ શુભ કાર્ય કરે છે, તો તેને ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે. એટલું જ નહીં, સંઘર્ષ, બીમારી અને અકાળ મૃત્યુનો પડછાયો પણ વ્યક્તિના જીવન પર છવાઈ જાય છે. તેથી હોળાષ્ટકનો સમય શુભ માનવામાં આવતો નથી.
હિન્દુ કેલેન્ડર મુજબ, હોળાષ્ટક એ હોળી પહેલાના આઠ દિવસનો ખાસ સમયગાળો છે, જે ફાલ્ગુન શુક્લ અષ્ટમીથી હોલિકા દહન સુધી ચાલે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, કોઈપણ શુભ કાર્ય કરવાની મનાઈ છે. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર, આ દિવસોમાં ગ્રહોની સ્થિતિ અશુભ માનવામાં આવે છે, જેના કારણે નવા કાર્યમાં અવરોધો આવી શકે છે. તેથી, શાસ્ત્રોમાં આ સમયગાળા દરમિયાન કેટલાક કાર્યો કરવાની અને કેટલાક ટાળવાની સલાહ આપવામાં આવી છે.
હોળાષ્ટક દરમિયાન આ કામ કરો
હોળાષ્ટકના 8 દિવસ ખૂબ જ ખાસ હોય છે. હોળાષ્ટક દરમિયાન તમે કેટલાક ઉપાયો અપનાવીને તમારા ઘરમાંથી નકારાત્મકતા અને નાણાકીય સમસ્યાઓ દૂર કરી શકો છો. આ ઉપાયો તમને નાણાકીય મુશ્કેલીઓમાંથી છુટકારો મેળવવામાં પણ મદદ કરી શકે છે.
હોળાષ્ટક દરમિયાન ઘરમાં સ્વચ્છતા પર ખાસ ધ્યાન આપવું જોઈએ અને ઘરમાં રાખેલા જૂના કપડાં, તૂટેલી વસ્તુઓ અને જૂના વાસણો ઘરની બહાર ફેંકી દેવા જોઈએ. હોળાષ્ટક દરમિયાન દરરોજ ઘરના દરેક ખૂણામાં ગંગાજળનો છંટકાવ કરો. આમ કરવાથી ઘરની નકારાત્મક ઉર્જા દૂર થાય છે.
હોળાષ્ટક દરમિયાન દરરોજ હનુમાન ચાલીસાનો પાઠ કરવો જોઈએ. હોળાષ્ટક દરમિયાન હનુમાન ચાલીસાનો પાઠ કરવાથી માનસિક શાંતિ મળે છે. તેમજ સફળતાના માર્ગમાં આવતા તમામ અવરોધો દૂર થાય છે અને હનુમાનજીના આશીર્વાદ વરસે છે.
જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર હોળાષ્ટક દરમિયાન ઘરની ઉત્તર-પૂર્વ દિશામાં એટલે કે ઈશાન ખૂણામાં દીવો પ્રગટાવવો શુભ માનવામાં આવે છે. આ દીવો દરરોજ સાંજે હોળાષ્ટક દરમિયાન પ્રગટાવવો જોઈએ. આમ કરવાથી દેવી લક્ષ્મી પ્રસન્ન થઈને ઘરમાં પ્રવેશ કરે છે અને આર્થિક સમસ્યાઓ દૂર થાય છે.
હોળાષ્ટકના દિવસોમાં દરરોજ ભગવાન શિવની પૂજા કરવી જોઈએ. એવું કહેવાય છે કે હોળાષ્ટક દરમિયાન ભગવાન શિવના આશીર્વાદથી જીવનની બધી સમસ્યાઓ દૂર થાય છે અને સુખ અને સમૃદ્ધિ આવે છે.
હોળાષ્ટકના આઠ દિવસોમાં શું કરવું
૧. ભગવાન વિષ્ણુ અને નરસિંહ અવતારની પૂજા કરો
આ સમયે ભગવાન વિષ્ણુની, ખાસ કરીને નરસિંહ અવતારની પૂજા કરવી અત્યંત શુભ માનવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર, પ્રહલાદે આ દિવસોમાં ભગવાન વિષ્ણુનું ધ્યાન કર્યું હતું, જેનાથી તેમને મુશ્કેલીઓમાંથી મુક્તિ મળી હતી.
2. હોલિકાની પૂજા કરો
ફાલ્ગુન શુક્લ અષ્ટમીથી દરરોજ હોલિકાની પૂજા કરવાથી નકારાત્મક ઉર્જા દૂર થાય છે. ખાસ કરીને પૂર્ણિમાના દિવસે, હોલિકા દહન પહેલાં નારિયેળ, ઘઉં, ચણા વગેરેનો ભોગ લગાવીને પૂજા કરવી શુભ રહે છે.
૩. દાન કરો
આ સમયગાળા દરમિયાન, બ્રાહ્મણો, ગરીબ અને જરૂરિયાતમંદ લોકોને ભોજન, કપડાં, પૈસા વગેરેનું દાન કરવું ખાસ કરીને ફળદાયી માનવામાં આવે છે. આનાથી જીવનમાં સુખ અને સમૃદ્ધિ આવે છે અને પૂર્વજો અને ગ્રહ દોષો દૂર થાય છે.
૪. ધાર્મિક સત્સંગ અને ભજન-કીર્તન કરો
હોળાષ્ટક દરમિયાન ભાગવત કથા, શ્રીમદ્ ભાગવત, રામાયણ પાઠ અને સત્સંગ કરવો શુભ અને ફળદાયી છે. આનાથી મન શાંત રહે છે અને ઘર અને પરિવારમાં સકારાત્મક ઉર્જા રહે છે.
૫. રંગોથી સકારાત્મક ઉર્જા ફેલાવો
આ દિવસોમાં રંગો સંબંધિત ધાર્મિક વિધિઓ કરવાથી સકારાત્મક ઉર્જા મળે છે. ઘરને સ્વચ્છ રાખો અને તેને હળવા રંગોથી સજાવો.
હોળાષ્ટકના આઠ દિવસોમાં શું ન કરવું?
૧. કોઈ શુભ કાર્ય ન કરો
હોળાષ્ટક દરમિયાન, લગ્ન, ગૃહસ્થી, મુંડન, પવિત્ર દોરા વિધિ, નામકરણ વગેરે જેવા શુભ કાર્યો પ્રતિબંધિત માનવામાં આવે છે. આ સમયે કરવામાં આવેલ કાર્ય સફળ થતું નથી અને અવરોધોનો સામનો કરવો પડે છે.
૨. ઘરમાં ઝઘડો ન કરો અને અપશબ્દોનો ઉપયોગ ન કરો
આ સમયગાળા દરમિયાન, ઘરમાં ઝઘડો કરવો, અપશબ્દોનો ઉપયોગ કરવો અને બીજાઓનું અપમાન કરવું અશુભ છે. આ નકારાત્મક ઉર્જાને આકર્ષિત કરી શકે છે, જે પારિવારિક જીવનમાં મુશ્કેલીઓનું કારણ બની શકે છે.
૩. વાળ કાપવા અને નખ કાપવા પર પ્રતિબંધ છે
હોળાષ્ટકના આઠ દિવસોમાં વાળ કાપવા, દાઢી કરવી અને નખ કાપવા પર પ્રતિબંધ છે. ધાર્મિક માન્યતા છે કે આ સમયગાળા દરમિયાન શરીર સાથે જોડાયેલી કોઈપણ વસ્તુને દૂર કરવાથી દુર્ભાગ્ય વધી શકે છે.
૪. નવા કપડાં, ઘરેણાં અને વાહનો ન ખરીદો
આ સમયે નવા કપડાં, ઘરેણાં, વાહન કે મિલકત ખરીદવાનું ટાળવું જોઈએ. આ સમય દરમિયાન ખરીદેલી વસ્તુઓ ઓછી ટકાઉ હોય છે અને ઝડપથી નાશ પામી શકે છે.
૫. વધુ પડતું તામસિક ખોરાક ન ખાઓ
આ સમયગાળા દરમિયાન ડુંગળી, લસણ,અને નશાથી દૂર રહો. આ માનસિક અને શારીરિક ઉર્જાને અસર કરે છે અને નકારાત્મકતા વધારે છે.
નોંધ:- આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી વિવિધ સ્રોતો જેવા કે – પંચાંગો/ ઉપદેશો/ ધાર્મિક માન્યતાઓ/જ્યોતિષીઓ/ શાસ્ત્રોમાંથી સંકલિત કરવામાં આવી છે અને તમને પ્રસારિત કરવામાં આવી છે. અમારો હેતુ માત્ર માહિતી પૂરી પાડવાનો છે.
હોલિકા દહન વખતે કઈ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું
કોણે હોલિકાનું દહન ન કરવું જોઈએ
એવું કહેવાય છે કે જે લોકોને પુત્ર હોય તેમણે હોલિકા દહનનો અગ્નિ ન પ્રગટાવવો જોઈએ. પરંતુ જેમને એક દીકરો અને એક દીકરી છે તેઓ હોલિકા દહનની અગ્નિ પ્રગટાવી કરી શકે છે.
સફેદ વસ્તુઓ ન ખાવી
શાસ્ત્રો અનુસાર હોલિકા દહનના દિવસે સફેદ વસ્તુઓ ન ખાવી જોઈએ. આ દિવસે સફેદ વસ્તુઓનું સેવન કરવું શુભ માનવામાં આવતું નથી. આનું કારણ એ છે કે ફાલ્ગુન પૂર્ણિમાના દિવસે હોલિકા દહન કરવામાં આવે છે અને આ દિવસે સફેદ વસ્તુઓ નકારાત્મક શક્તિઓને આકર્ષે છે. સફેદ મીઠાઈ, ખીર, દૂધ, દહીં કે બતાશા આ દિવસે ટાળો.
આ ઝાડના લાકડા બાળવા નહિ
હોલિકા દહનના દિવસે અગ્નિમાં સામાન્ય રીતે ઝાડ અને છોડના સૂકા લાકડા બાળવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં આ દિવસે ભૂલથી પણ આંબા, વડ કે પીપળાના ઝાડના લાકડા બાળશો નહીં. ફાલ્ગુન મહિનામાં આ વૃક્ષોમાં નવી કળીઓ નીકળે છે તેથી તેમને બાળવા પર પ્રતિબંધ છે.
માતાનું અપમાન ન કરવું
હોલિકા દહનના દિવસે ભૂલથી પણ માતાનું અપમાન ન કરો. એવું કહેવાય છે કે આમ કરવાથી અશુભ પરિણામો મળી શકે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે હોલિકા દહનના દિવસે માતાનું અપમાન કરવાથી જીવનમાં ગરીબી આવે છે.
હોલિકા દહનના દિવસે કોઈની પાસેથી પૈસા ઉધાર ન લેવા જોઈએ. એવું માનવામાં આવે છે કે જે કોઈ આ દિવસે પૈસાની લેવડદેવડ કરે છે તે હંમેશા ગરીબીથી ઘેરાયેલો રહે છે. ઘરની સુખ-સમૃદ્ધિ ઓછી થાય છે.
હોળાષ્ટક દરમિયાન આ કામો ન કરો
૧. આ સમયગાળા દરમિયાન, લગ્ન, ભૂમિપૂજન, ગૃહસ્થી અથવા નવો વ્યવસાય ખોલવા પર પ્રતિબંધ છે.
2. શાસ્ત્રો અનુસાર, હોળાષ્ટકની શરૂઆત સાથે, નામકરણ સંસ્કાર, જનેઉ સંસ્કાર, ગૃહ પ્રવેશ, લગ્ન સંસ્કાર જેવા 16 શુભ કાર્યો પણ પ્રતિબંધિત છે.
૩. આ દિવસોમાં કોઈપણ પ્રકારનો હવન કે યજ્ઞ કરવામાં આવતો નથી.
૪. આ ઉપરાંત, નવી પરિણીત મહિલાઓને આ દિવસો દરમિયાન તેમના માતાપિતાના ઘરે રહેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
અસ્વીકરણ : ‘આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી/સામગ્રી/ગણતરીઓની અધિકૃતતા અથવા વિશ્વસનીયતાની ખાતરી આપવામાં આવતી નથી. આ માહિતી માહિતી/જ્યોતિષીઓ/પંચાંગ/ઉપદેશ/ધાર્મિક માન્યતાઓ/શાસ્ત્રોના વિવિધ માધ્યમોમાંથી સંકલિત કરવામાં આવી છે અને તમને મોકલવામાં આવી છે. અમારો ઉદ્દેશ્ય માત્ર માહિતી પહોંચાડવાનો છે, વાચક અથવા વપરાશકર્તાએ તેને માત્ર માહિતી તરીકે જ લેવી જોઈએ.
