- મહિલાઓની સિદ્ધિઓની ઉજવણી અને લિંગ સમાનતાની હિમાયત કરવાનો દિવસ
આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ દર વર્ષે 8 માર્ચે ઉજવવામાં આવે છે, જે મહિલાઓની સિદ્ધિઓની ઉજવણી અને લિંગ સમાનતાની હિમાયત કરવાનો દિવસ છે. તેની શરૂઆત ૧૯૦૮માં ન્યૂ યોર્કમાં મહિલા અધિકાર ચળવળથી થઈ હતી, જેમાં વધુ સારા વેતન અને મતદાનના અધિકારોની માંગ કરવામાં આવી હતી. ૧૯૧૧માં ઑસ્ટ્રિયા, ડેનમાર્ક, જર્મની અને સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડમાં સૌપ્રથમ સત્તાવાર રીતે તેની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી.
દર વર્ષે ૮ માર્ચે, વિશ્વભરમાં આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ મહિલાઓની સિદ્ધિઓની ઉજવણી કરવા, લિંગ સમાનતાની હિમાયત કરવા અને સમાજમાં મહિલાઓની ભૂમિકાનું સન્માન કરવા માટે સમર્પિત છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આ દિવસની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ અને તે શા માટે ઉજવવામાં આવે છે?
મહિલા દિવસ ફક્ત એક તારીખ નથી, પરંતુ મહિલા સશક્તિકરણ, સંઘર્ષ અને સફળતાનું પ્રતીક છે. આ દિવસની ઉજવણીનો હેતુ મહિલાઓને તેમના અધિકારો પ્રત્યે જાગૃત કરવાનો અને સમાજમાં તેમની સમાનતા સુનિશ્ચિત કરવાનો છે. ચાલો આ ખાસ દિવસના 2025 ના ઇતિહાસ, મહત્વ અને થીમ વિશે જાણીએ.
મહિલા દિવસની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ
આજે મહિલાઓ દરેક ક્ષેત્રમાં પોતાની ઓળખ બનાવી રહી છે, પરંતુ આ સફર એટલી સરળ નહોતી. એક સમય હતો જ્યારે સ્ત્રીઓને ન તો શિક્ષણ આપવામાં આવતું હતું, ન તો મતદાનનો અધિકાર કે ન તો પુરુષો જેટલો સમાન દરજ્જો. ૧૯૦૮માં, લગભગ ૧૫,૦૦૦ મહિલાઓએ આ અસમાનતા સામે ન્યૂયોર્કમાં એક વિશાળ પ્રદર્શન કર્યું. તેઓ વધુ સારા વેતન, વાજબી કાર્યકારી પરિસ્થિતિઓ અને મતદાનના અધિકારની માંગ કરી રહ્યા હતા.
આ ચળવળે સમગ્ર વિશ્વનું ધ્યાન ખેંચ્યું. ૧૯૧૦ માં, ડેનમાર્કના કોપનહેગનમાં એક આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા પરિષદ યોજાઈ હતી, જ્યાં જર્મન સમાજવાદી નેતા ક્લેરા ઝેટકીને પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો કે દર વર્ષે મહિલાઓના અધિકારો માટે એક ખાસ દિવસ ઉજવવો જોઈએ. આ વિચારને ઘણા દેશોએ ટેકો આપ્યો અને 1911 માં, ઑસ્ટ્રિયા, ડેનમાર્ક, જર્મની અને સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડમાં પ્રથમ વખત મહિલા દિવસ ઉજવવામાં આવ્યો.
મહિલા દિવસ ફક્ત ૮ માર્ચે જ કેમ ઉજવવામાં આવે છે
૧૯૧૭ની રશિયન ક્રાંતિ દરમિયાન, ૮ માર્ચે મહિલાઓએ મોટા પાયે પ્રદર્શન કર્યું હતું. તેમણે યુદ્ધ અને શોષણ સામે અવાજ ઉઠાવ્યો અને સરકારને ઝૂકવા મજબૂર કરી. આ ચળવળના પરિણામે, રશિયામાં મહિલાઓને મતદાનનો અધિકાર મળ્યો. આ કારણોસર, 8 માર્ચને આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ તરીકે પસંદ કરવામાં આવ્યો. બાદમાં, સંયુક્ત રાષ્ટ્ર (UN) એ 1977 માં 8 માર્ચને સત્તાવાર રીતે મહિલા દિવસ તરીકે જાહેર કર્યો. ત્યારથી આ દિવસ મહિલાઓની સમાનતા, સ્વતંત્રતા અને અધિકારોને સમર્પિત બન્યો.
મહિલા દિવસ આટલો ખાસ કેમ છે
આજે પણ મહિલાઓ અનેક પડકારોનો સામનો કરી રહી છે. લિંગ અસમાનતા, ઘરેલુ હિંસા, પગાર ભેદભાવ અને મહિલા શિક્ષણ જેવા મુદ્દાઓ હજુ પણ અસ્તિત્વમાં છે. આવી સ્થિતિમાં, આ દિવસ આપણને યાદ અપાવે છે કે આપણે મહિલાઓ માટે સમાન, સુરક્ષિત અને સશક્ત સમાજ બનાવવા માટે સતત પ્રયાસો કરવા પડશે.
મહિલા દિવસ ઉજવવાનો હેતુ:
- મહિલાઓના અધિકારો પ્રત્યે જાગૃતિ લાવવી
- મહિલાઓને આત્મનિર્ભર અને સશક્ત બનાવવી
- લિંગ સમાનતાને પ્રોત્સાહન આપો
- મહિલાઓના શિક્ષણ, આરોગ્ય અને રોજગારની તકોમાં સુધારો કરવા
- આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ 2025 થીમ
દર વર્ષે મહિલા દિવસ એક ખાસ થીમ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. 2025 ની થીમ ‘એક્સિલરેટ એક્શન’ છે, જેનો ઉદ્દેશ્ય મહિલાઓની પ્રગતિને વેગ આપવા અને તેમની આર્થિક, સામાજિક અને રાજકીય ભાગીદારીને મજબૂત બનાવવાનો છે.
સ્ત્રી શક્તિને સલામ!
આજે મહિલાઓ દરેક ક્ષેત્રમાં પોતાની છાપ છોડી રહી છે – તેમણે રાજકારણ, વિજ્ઞાન, રમતગમત, કલા અને વ્યવસાયમાં પોતાનું સ્થાન બનાવ્યું છે.
કલ્પના ચાવલાએ અવકાશમાં ઉડાન ભરીને ભારતને ગૌરવ અપાવ્યું.
મેરી કોમે બોક્સિંગમાં વિશ્વ ચેમ્પિયન બનીને મહિલા શક્તિનું ઉદાહરણ બેસાડ્યું.
ઈન્દિરા ગાંધીએ ભારતના પ્રથમ મહિલા વડા પ્રધાન બનીને રાજકારણમાં પોતાની અમીટ છાપ છોડી.
એવી અસંખ્ય મહિલાઓ છે જેમણે સાબિત કર્યું છે કે જો તેમને યોગ્ય તક મળે તો તેઓ કોઈપણ ક્ષેત્રમાં અજાયબીઓ કરી શકે છે. આ મહિલા દિવસ પર, આપણે પ્રતિજ્ઞા લેવી જોઈએ કે આપણે હંમેશા મહિલાઓના સન્માન, અધિકારો અને પ્રગતિ માટે અવાજ ઉઠાવીશું.
