- ઇરાને અમેરિકા પર ઇઝરાયેલના હુમલાઓને ટેકો આપવાનો લગાવ્યો આરોપ: ટ્રમ્પનો નનૈયો
છેલ્લા 72 કલાકમાં ઇઝરાયલ અને ઈરાન વચ્ચેના સીધા હુમલાઓએ મધ્ય પૂર્વને અસ્થિરતાના ઊંડા ગર્તમાં ધકેલી દીધું છે. બંને દેશોએ એકબીજાની સંવેદનશીલ લશ્કરી અને પરમાણુ સુવિધાઓને નિશાન બનાવીને મિસાઇલોનો વરસાદ કર્યો છે, જેના કારણે પ્રાદેશિક યુદ્ધનો ભય તોળાઈ રહ્યો છે.
રવિવારે સવારે ઇઝરાયલમાં હવાઈ હુમલાના સાયરન ગુંજી ઉઠ્યા હતા, જેમાં જેરુસલેમ અને તેલ અવીવ જેવા શહેરોમાં વિસ્ફોટો થયા હતા. ઈરાનના મિસાઈલ હુમલામાં બાળકો સહિત ઓછામાં ઓછા આઠ લોકોના મોત થયા હતા અને લગભગ 200 લોકો ઘાયલ થયા હતા. તેહરાનમાં પણ સંરક્ષણ મંત્રાલયને નિશાન બનાવીને કરાયેલા ઇઝરાયલી હુમલાઓએ ભારે તબાહી મચાવી હતી, જેના પરિણામે ધુમાડો અને કાટમાળ છવાઈ ગયો હતો.
આ સંઘર્ષની શરૂઆત શુક્રવારે વહેલી સવારે થઈ હતી, જ્યારે ઇઝરાયલે ઈરાની ક્ષેત્રમાં ઊંડાણપૂર્વક મિસાઈલ હુમલા કર્યા હતા. ઇઝરાયલી વડા પ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂએ જણાવ્યું હતું કે આ હુમલાઓ ઈરાનને તેના પરમાણુ કાર્યક્રમમાં પાછળ નહીં જવાના મુદ્દાઓ સુધી પહોંચતા અટકાવવા માટે કરાયા હતા. નતાન્ઝ પરમાણુ સુવિધા મુખ્ય નિશાન હતી, જોકે ઈરાને મર્યાદિત નુકસાનનો દાવો કર્યો હતો. ઇઝરાયલી સેનાએ સમગ્ર ઈરાનમાં 200 થી વધુ સ્થળોને નિશાન બનાવવાનો દાવો કર્યો હતો, જેમાં હવાઈ મથકો અને મિસાઇલ માળખાકીય સુવિધાઓનો સમાવેશ થાય છે. આ હુમલામાં ઈરાનના રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડના કમાન્ડરો પણ માર્યા ગયા હોવાના અહેવાલ છે.
ઇઝરાયલી હુમલાઓને “યુદ્ધની ઘોષણા” ગણાવતા, ઈરાને તાત્કાલિક બદલો લીધો. શુક્રવારે રાત્રે અને શનિવારે, ઈરાને તેલ અવીવ અને ગુશ દાનના દરિયાકાંઠાના ક્ષેત્ર સહિત ઇઝરાયલી શહેરો પર ડઝનબંધ મિસાઇલો અને વિસ્ફોટક ડ્રોન છોડ્યા. ઇઝરાયલી અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે મોટાભાગના ડ્રોન અટકાવવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ ઘણી મિસાઇલો વસ્તીવાળા વિસ્તારોમાં અથડાઈ હતી, જેના કારણે આઠ નાગરિકોના મોત થયા હતા અને 130 થી વધુ ઘાયલ થયા હતા.
આ વધતા જતા સંઘર્ષે વૈશ્વિક સ્તરે ચિંતા જગાવી છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદે શુક્રવારે એક કટોકટી સત્ર બોલાવ્યું હતું, જેમાં યુએન સેક્રેટરી જનરલ એન્ટોનિયો ગુટેરેસે બંને પક્ષોને “શાંતિ અને રાજદ્વારી જીતવા” માટે હાકલ કરી હતી. યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સે કોઈપણ સીધી સંડોવણીનો ઇનકાર કર્યો છે, જોકે ઈરાને અમેરિકા પર ઇઝરાયલના હુમલાઓને ટેકો આપવાનો આરોપ મૂક્યો છે. ભારતના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પણ શાંતિ માટે અપીલ કરી હતી અને પ્રદેશમાં સ્થિરતા પુન:સ્થાપિત કરવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો.
આ સંઘર્ષની પ્રાદેશિક અસર પણ ગંભીર છે. ઈરાન, ઇરાક, જોર્ડન અને સીરિયા સહિત અનેક મધ્ય પૂર્વીય દેશોએ તેમના હવાઈ ક્ષેત્ર બંધ કરી દીધા છે. હોર્મુઝ સ્ટ્રેટમાં વિક્ષેપો અંગેની ચિંતાઓ વચ્ચે તેલના ભાવમાં તીવ્ર વધારો જોવા મળ્યો છે. ઈરાનના સાઉથ પાર્સ ગેસ ફિલ્ડમાં પણ ઇઝરાયલી ડ્રોન હુમલાથી ઉત્પાદન આંશિક રીતે બંધ થઈ ગયું છે.
રવિવારે પણ તણાવ ચાલુ રહ્યો હતો. તેહરાનના અનેક વિસ્તારોમાં ડ્રોન હુમલા અને વિસ્ફોટોના અહેવાલો વચ્ચે ધુમાડો છવાઈ ગયો હતો. ઈરાની મીડિયાએ જણાવ્યું હતું કે શહેરના કેન્દ્રમાં તેહરાન પોલીસ કમાન્ડની ઇમારતને થોડું નુકસાન થયું હતું. રવિવારે મોડી રાત્રે, ઇઝરાયલી સેનાએ દાવો કર્યો કે તેણે ઇઝરાયલથી લગભગ 2,300 કિમી દૂર ઇરાની શહેર મશહાદમાં એક ઈરાની રિફ્યુઅલિંગ વિમાનને તોડી પાડ્યું, જે ઇઝરાયલનો અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો હુમલો હોવાનું મનાય છે.
આ વધતો સંઘર્ષ પરમાણુ વાટાઘાટોને પાટા પરથી ઉતારી રહ્યો છે અને વ્યાપક પ્રાદેશિક યુદ્ધનો ભય પેદા કરી રહ્યો છે. વૈશ્વિક નેતાઓ દ્વારા તણાવ ઓછો કરવાની અપીલો છતાં, પરિસ્થિતિ વધુ વણસી રહી છે.
