એકલતા કે એકલા રહેવું બંને માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર ખરાબ અસર કરે છે. એવું કહેવાય છે કે કોઈપણ વસ્તુની સારી અને ખરાબ બંને અસરો હોય છે. તો ચાલો વિગતવાર જાણીએ તેના ફાયદા અને આડઅસરો વિશે.
એક તરફ, કેટલાક સંશોધકો કહે છે કે એકલા રહેવાથી વ્યક્તિના માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. કારણ કે તે સમય દરમિયાન તે ગુણવત્તાયુક્ત અને સારું કાર્ય કરી શકે છે.
તે જ સમયે, કેટલાક આરોગ્ય નિષ્ણાતો એમ પણ કહે છે કે એકલા રહેવાથી મગજ પર ખરાબ અસર પડે છે. અને તેની ઘણી આડઅસરો તમારા શરીર પર જોઈ શકાય છે. એકલતા બીજા વ્યક્તિથી અલગ થવાની લાગણી વધારે છે. એટલું જ નહીં, જે વ્યક્તિ ખૂબ એકલા રહે છે તેની માનસિક અને શારીરિક સ્વાસ્થ્ય બંને પર ખૂબ જ ખરાબ અસર પડે છે. જે લોકો એકલા રહેવાનું પસંદ કરે છે અથવા એકાંતમાં રહેવાનું પસંદ કરે છે તેઓ ડિપ્રેશનનો ભોગ બને છે, ત્યારે કેટલાક લોકો એકલા રહેવાને સ્વ–વિકાસના સ્વરૂપ તરીકે જુએ છે.
એકલા રહેવાના ફાયદા :
સ્વ–ચિંતન અને માઇન્ડફુલનેસ : જો તમે તમારી જાત સાથે વધુ સમય એકલા વિતાવો છો, તો વ્યક્તિ પોતાના સ્વ–વિકાસ પર વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકે છે. તમારા વિચારો અને લાગણીઓનું અન્વેષણ કરવાની અને માઇન્ડફુલનેસનો અભ્યાસ કરવાની બેસ્ટ રીતોમાંની એક એકલા રહેવું છે.
તણાવ અને ચિંતામાં ઘટાડો : એકલા સમય વિતાવવાથી સામાજિક દબાણ ઘટાડવામાં અને સતત ઉત્તેજનામાંથી વિરામ લેવામાં મદદ મળી શકે છે. જેના કારણે તણાવનું લેવલ ઘટાડી શકાય છે.
સર્જનાત્મકતા અને સારા કાર્યમાં વધારો : જો તમે એકલા અથવા એકાંતમાં રહો છો, તો તમારી સર્જનાત્મકતા વધે છે. એટલું જ નહીં, જો તમે કોઈપણ કાર્ય ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને અને મનથી કોઈપણ પ્રકારનું ધ્યાન ગુમાવ્યા વિના કરો છો, તો તમે તે કાર્ય પહેલા કરતા પણ વધુ સારી રીતે કરો છો.
આત્મવિશ્વાસ અને રિચાર્જ : તમારી માનસિક અને ઈમોશનલ બેટરીઓને રિચાર્જ કરવા માટે એકલા સમય જરૂરી છે. જેથી તમે તાજગી અનુભવીને સામાજિક ક્રિયા પ્રતિક્રિયામાં પાછા આવી શકો.
જીવનમાં સંતુલન જાળવવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે : એકલા રહેવું ફાયદાકારક હોઈ શકે છે. પરંતુ સંપૂર્ણ એકલતા વ્યક્તિ માટે સારી નથી. આને ટાળવા માટે, એકાંત અને સામાજિક ક્રિયા પ્રતિક્રિયા વચ્ચે સંતુલન જાળવવું મહત્વપૂર્ણ છે.
ઇરાદાપૂર્વક એકાંત : ખાતરી કરો કે તમે ઇરાદાપૂર્વક એકલા સમય વિતાવી રહ્યા છો અને તમે એવી પ્રવૃત્તિઓમાં સક્રિય રીતે સામેલ છો જે તમારા સુખાકારીને પ્રોત્સાહન આપે છે.
ક્યારેક એકલતા અન્ય ઘણા રોગોનું કારણ બની શકે છે?
માનસિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું જોખમ વધારે છે :
એકલતા ડિપ્રેશન, ચિંતા અને અન્ય પ્રકારના માનસિક તણાવ અને સમસ્યાઓનું જોખમ વધારી શકે છે.
શારીરિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ :
એકલતા શારીરિક સ્વાસ્થ્ય પર પણ ખરાબ અસર કરે છે. જેના કારણે હૃદય રોગ, નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ અને અન્ય પ્રકારની સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું જોખમ વધે છે.
અસ્વીકરણ : અહીં આપેલી માહિતી માત્ર ધારણાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે અબતક મીડિયા કોઈપણ માહિતીનું સમર્થન કે પુષ્ટિ કરતું નથી. કોઈપણ માહિતી અથવા માન્યતાને અમલમાં મૂકતા પહેલા, સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.
