વટાણા અને પનીર સબ્જી એ ઉત્તર ભારતીય વાનગીની એક લોકપ્રિય અને સ્વાદિષ્ટ વાનગી છે જે કોમળ વટાણા અને ક્રીમી પનીર (ભારતીય ચીઝ) ના મિશ્રણથી બને છે જે ટામેટા આધારિત ગ્રેવીમાં રાંધવામાં આવે છે. આ વાનગીમાં જીરું, ધાણા અને ગરમ મસાલા જેવા સુગંધિત મસાલાઓનું મિશ્રણ બનાવવામાં આવે છે, જે સબ્જીમાં ઊંડાણ અને હૂંફ ઉમેરે છે. પનીરને સામાન્ય રીતે ગ્રેવીમાં ઉમેરતા પહેલા મસાલા અને દહીંમાં મેરીનેટ કરવામાં આવે છે, જે તેને કોમળ અને ક્રીમી ટેક્સચર આપે છે. આ આરામદાયક અને પૌષ્ટિક સબ્જી ઘણીવાર બાસમતી ચોખા, નાન અથવા રોટલી સાથે પીરસવામાં આવે છે, અને તે ઘણા ભારતીય ઘરોમાં ખાસ કરીને ખાસ પ્રસંગો અને તહેવારો દરમિયાન મુખ્ય વાનગી છે.
પનીર એક એવી વસ્તુ છે જેમાંથી બધી વાનગીઓ બનાવવામાં આવે છે. જ્યારે પણ આપણને કંઈક ખાસ ખાવાનું મન થાય છે અથવા અચાનક ઘરે મહેમાનો આવે છે, ત્યારે મેનુમાં સૌથી પહેલા પનીર કી સબઝીનું નામ આવે છે. આજકાલ શિયાળો શરૂ થઈ ગયો છે અને બજારમાં વટાણા આવવા લાગ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, આજે અમે તમને વટાણાના પનીર વિશે વાત કરીશું. આ શાકભાજી તમને કોઈપણ કૌટુંબિક સમારંભ કે રેસ્ટોરન્ટમાં હંમેશા મળશે. પણ જ્યારે પણ આપણે ઘરે બનાવવાનું વિચારીએ છીએ, ત્યારે આપણા મનમાં એ વિચાર આવે છે કે શું ઘરે બનાવેલ વટાણાનું પનીર રેસ્ટોરન્ટના પનીર જેટલું જ સારું હશે? જવાબ હા છે, જો તમે ઈચ્છો તો, તમે રેસ્ટોરન્ટ કરતાં પણ વધુ સારી રીતે ઘરે વટાણાનું પનીર બનાવી શકો છો. તેની રેસીપી અહીં જાણો.
પનીર બનાવવા માટેની સામગ્રી:
250 ગ્રામ કોટેજ ચીઝ (ક્યુબ્સમાં કાપેલું)
2 ચમચી તેલ
1/2 ચમચી જીરું
1 ડુંગળી (બારીક સમારેલી)
1 ટામેટા (બારીક સમારેલા)
1 ચમચી આદુ-લસણની પેસ્ટ
1 લીલું મરચું (ઝીણું સમારેલું)
1/2 ચમચી હળદર પાવડર
1 ચમચી ધાણા પાવડર
1/2 ચમચી લાલ મરચું પાવડર
1/2 ચમચી ગરમ મસાલો
1/2 કપ દહીં (ફેટેલું)
1/2 કપ ખાટી ક્રીમ (વૈકલ્પિક)
સ્વાદ પ્રમાણે મીઠું
લીલા ધાણા (સજાવટ માટે)
તૈયારી કરવાની રીત:
એક કડાઈમાં તેલ ગરમ કરો અને તેમાં જીરું ઉમેરો. જ્યારે જીરું તતડવા લાગે, ત્યારે તેમાં સમારેલી ડુંગળી ઉમેરો અને ડુંગળી સોનેરી થાય ત્યાં સુધી સાંતળો. હવે આદુ-લસણની પેસ્ટ અને સમારેલા લીલા મરચાં ઉમેરો અને સારી રીતે શેકો. કાચી ગંધ જાય ત્યાં સુધી પેસ્ટને શેકો.પછી બારીક સમારેલા ટામેટાં ઉમેરો અને તે નરમ થાય ત્યાં સુધી પાકવા દો. હવે તેમાં હળદર પાવડર, ધાણા પાવડર, લાલ મરચું પાવડર ઉમેરો. મસાલાને સારી રીતે શેકો જેથી તેલ અલગ થઈ જાય. હવે તેમાં ફેંટેલું દહીં ઉમેરો અને સારી રીતે મિક્સ કરો. દહીં ઉમેર્યા પછી, મિશ્રણને 2-3 મિનિટ સુધી રાંધવા દો જેથી તે સારી રીતે ભળી જાય અને ઘટ્ટ થાય. હવે તેમાં પનીરના ક્યુબ્સ ઉમેરો અને તેને ધીમેથી મિક્સ કરો. પછી તેને ધીમા તાપે ૫ મિનિટ સુધી પાકવા દો, જેથી પનીર મસાલામાં સારી રીતે શોષાઈ જાય. હવે ગરમ મસાલો ઉમેરો અને સારી રીતે મિક્સ કરો. પછી ઉપર લીલા ધાણા છાંટીને ગરમાગરમ પીરસો.
સૂચન:
તમે આ રેસીપીમાં ક્રીમ ઉમેરીને તેને વધુ ક્રીમી બનાવી શકો છો.
તમે તેને રોટલી, નાન, પરાઠા અથવા ભાત સાથે પીરસી શકો છો.
આ MTR પનીર રેસીપી બનાવીને, તમે ઘરે સરળતાથી રેસ્ટોરન્ટ જેવો સ્વાદ મેળવી શકો છો.
પોષક લાભો
ઉચ્ચ પ્રોટીન સામગ્રી: પનીર પ્રોટીનનો ઉત્તમ સ્ત્રોત છે, જે સ્નાયુઓની વૃદ્ધિ અને સમારકામ માટે જરૂરી છે. વટાણા પ્રોટીનનો પણ સારો સ્ત્રોત છે, જે આ વાનગીને શાકાહારીઓ માટે એક ઉત્તમ વિકલ્પ બનાવે છે.
ફાઇબરથી ભરપૂર: વટાણામાં ડાયેટરી ફાઇબર વધુ હોય છે, જે કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં, પાચન સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપવા અને સ્વસ્થ રક્ત ખાંડના સ્તરને ટેકો આપવા માટે મદદ કરી શકે છે.
વિટામિન અને ખનિજોનો સારો સ્ત્રોત: વટાણામાં વિટામિન C અને K ભરપૂર હોય છે, જ્યારે પનીર કેલ્શિયમ, ફોસ્ફરસ અને વિટામિન B12નો સારો સ્ત્રોત છે.
એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો: વટાણામાં પોલિફેનોલ્સ અને ફ્લેવોનોઇડ્સ જેવા એન્ટીઑકિસડન્ટ હોય છે, જે ઓક્સિડેટીવ તણાવ અને બળતરા સામે રક્ષણ આપવામાં મદદ કરી શકે છે.
સ્વાસ્થ્ય લાભો
સ્વસ્થ હાડકાંને ટેકો આપે છે: પનીરમાં રહેલું કેલ્શિયમનું પ્રમાણ હાડકાના સ્વાસ્થ્યને ટેકો આપવામાં મદદ કરી શકે છે, ઓસ્ટીયોપોરોસિસ અને ફ્રેક્ચરનું જોખમ ઘટાડે છે.
બ્લડ સુગરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે: વટાણા અને પનીરમાં રહેલું ફાઇબર અને પ્રોટીનનું પ્રમાણ બ્લડ સુગરના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં અને ઇન્સ્યુલિન સંવેદનશીલતાને સુધારવામાં મદદ કરી શકે છે.
સ્વસ્થ આંતરડાના બેક્ટેરિયાને ટેકો આપે છે: વટાણામાં રહેલું ફાઇબર આંતરડામાં સારા બેક્ટેરિયાને પોષણ આપવામાં મદદ કરી શકે છે, જે સ્વસ્થ આંતરડાના માઇક્રોબાયોમને પ્રોત્સાહન આપે છે.
બળતરા ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે: વટાણામાં રહેલા એન્ટીઑકિસડન્ટો અને પોલિફેનોલ્સ બળતરા અને ઓક્સિડેટીવ તણાવ ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે, જેનાથી હૃદય રોગ અને કેન્સર જેવા ક્રોનિક રોગોનું જોખમ ઓછું થાય છે.
કેલરી અને મેક્રોન્યુટ્રિઅન્ટ્સ:
પ્રતિ સર્વિંગ અંદાજિત મૂલ્યો (1 કપ):
– કેલરી: 250-300
– પ્રોટીન: 20-25 ગ્રામ
– ચરબી: 10-12 ગ્રામ
– કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ: 20-25 ગ્રામ
– ફાઇબર: 5-6 ગ્રામ