બેસન ટિક્કી એ એક લોકપ્રિય ભારતીય નાસ્તો છે જે ચણાના લોટ (બેસન), મસાલા અને જડીબુટ્ટીઓના મિશ્રણમાંથી બનાવવામાં આવે છે. બેસનના મિશ્રણને પેટીઝમાં આકાર આપવામાં આવે છે, જે પછી ક્રિસ્પી અને ગોલ્ડન બ્રાઉન થાય ત્યાં સુધી તળવામાં આવે છે. આ ક્રિસ્પી ટિક્કીઓને ઘણીવાર દહીં, ચટણી અથવા ચાટ મસાલાના છંટકાવ સાથે પીરસવામાં આવે છે, જે વાનગીમાં સ્વાદનો વિસ્ફોટ ઉમેરે છે. બેસન ટિક્કી ભારતમાં, ખાસ કરીને ઉત્તર ભારતીય ભોજનમાં, એક પ્રિય સ્ટ્રીટ ફૂડ છે, અને તે ઘણા ભારતીય ઘરોમાં એક સામાન્ય નાસ્તો પણ છે. તેની ક્રન્ચી ટેક્સચર અને સ્વાદિષ્ટ સ્વાદ તેને ખાવામાં આનંદ આપે છે.
સોજી અને ચણાના લોટમાંથી બનેલી ટિક્કી મધ્યાહન નાસ્તા તરીકે ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. વરસાદની ઋતુમાં ઘણીવાર મસાલેદાર ખોરાક ખાવાનું મન થાય છે, આવી સ્થિતિમાં, ગરમા ગરમ સોજી-ચણાના લોટની ટિક્કી નાસ્તામાં અથવા દિવસ દરમિયાન નાસ્તા તરીકે ખાઈ શકાય છે. સરળતાથી તૈયાર થતી સોજીના લોટની ટિક્કી બાળકોમાં પણ ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. સોજી-ચણાના લોટની ટિક્કી બાળકોના ટિફિન બોક્સમાં પણ રાખી શકાય છે. આ રેસીપી બનાવવી પણ સરળ છે. સોજી અને ચણાના લોટમાંથી બનેલી આ ટિક્કી બટાકા વગર પણ બનાવી શકાય છે. તેમાં ડુંગળી, ટામેટા અને ગાજર સહિત અન્ય શાકભાજીનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. જો તમે ક્યારેય સોજી ટિક્કી બનાવી નથી, તો તમે અમારી રેસીપીની મદદથી તેને સરળતાથી બનાવી શકો છો.
સોજી બેસન ટીક્કી બનાવવા માટેની સામગ્રી:
સોજી – ૧ કપ
ચણાનો લોટ – ૧ કપ
ડુંગળી – ૧
ટામેટા – ૧
ગાજર – ૧
કઢી પત્તા – ૮-૧૦
સમારેલા કોથમીર – ૧/૪ કપ
સમારેલા લીલા કેપ્સિકમ – ૧ ચમચી
હળદર – ૧/૪ ચમચી
લાલ મરચું પાવડર – ૧/૨ ચમચી
સરસવ – ૧/૨ ચમચી
હિંગ – ૧ ચપટી
જરૂર મુજબ તેલ
સ્વાદ પ્રમાણે મીઠું
સુજી બેસન ટીક્કી બનાવવાની રીત:
સ્વાદિષ્ટ બેસન ટિક્કી બનાવવા માટે, સૌપ્રથમ ડુંગળી, ટામેટા અને ગાજરને બારીક કાપી લો. – હવે એક મોટા બાઉલમાં ચણા અને દાળનો લોટ મિક્સ કરો. હવે થોડું થોડું પાણી ઉમેરીને કણક તૈયાર કરો. – આ પછી તેમાં હળદર અને લાલ મરચું પાવડર ઉમેરીને મિક્સ કરો. તે પછી, આ મિશ્રણમાં બારીક સમારેલી ડુંગળી, ટામેટાં અને ગાજર ઉમેરો અને સારી રીતે મિક્સ કરો.
હવે એક પેન લો, તેમાં એક ચમચી તેલ ઉમેરો અને તેને ગરમ કરો. – તેલ ગરમ થાય એટલે તેમાં કઢી પત્તા અને સરસવના દાણા નાખીને તતડો. – થોડી વાર પછી, તેમાં એક ચપટી હિંગ અને લીલા મરચાં ઉમેરીને સાંતળો. – આ પછી, તૈયાર કરેલા સોજીના લોટનું મિશ્રણ એક તપેલીમાં રેડો અને તેને રાંધો. પાસ્તાને મધ્યમ તાપ પર ઘટ્ટ થાય ત્યાં સુધી રાંધો. જ્યારે મિશ્રણ તવા પરથી ઉતરવા લાગે, ત્યારે ગેસ બંધ કરો અને તેને ઠંડુ થવા દો.
– હવે તમારા હાથ પર તેલ લગાવો અને તૈયાર કરેલું મિશ્રણ થોડું થોડું લઈને ટિક્કી બનાવો અને તેને પ્લેટમાં રાખો. આ પછી, એક નોન-સ્ટીક ફ્રાઈંગ પેન લો અને તેને મધ્યમ તાપ પર ગરમ કરો. – જ્યારે તવા ગરમ થાય, ત્યારે થોડું તેલ ફેલાવો અને ચારથી પાંચ ટિક્કી શેકવા માટે બાજુ પર રાખો. ટિક્કીને થોડી વાર બેક કર્યા પછી, તેને પલટાવીને તેની આસપાસ થોડું તેલ રેડો. ટિક્કીઓને બંને બાજુ ક્રિસ્પી અને સોનેરી થાય ત્યાં સુધી તળો. – આ પછી, તેને પ્લેટમાં કાઢી લો. – બધી બટાકાની ટિક્કી એ જ રીતે તૈયાર કરો. તેમને લીલી ચટણી અથવા ટામેટાની ચટણી સાથે પીરસો.
પોષણ માહિતી (પ્રતિ સર્વિંગ):
– કેલરી: 220-250
– પ્રોટીન: 10-12 ગ્રામ
– ચરબી: 10-12 ગ્રામ
– સંતૃપ્ત ચરબી: 1.5-2 ગ્રામ
– કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ: 20-25 ગ્રામ
– ફાઇબર: 4-5 ગ્રામ
– ખાંડ: 2-3 ગ્રામ
– સોડિયમ: 200-300 મિલિગ્રામ
સ્વાસ્થ્ય લાભો:
- ઉચ્ચ પ્રોટીન સામગ્રી: બેસન ટિક્કી પ્રોટીનનો ઉત્તમ સ્ત્રોત છે, જે તેને શાકાહારીઓ અને શાકાહારીઓ માટે યોગ્ય બનાવે છે.
- ફાઇબરથી ભરપૂર: બેસન ટિક્કીમાં વપરાતા ચણાનો લોટ અને મસાલા સારી માત્રામાં ડાયેટરી ફાઇબર પ્રદાન કરે છે, જે પાચન સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપે છે.
- ખનિજોનો સારો સ્ત્રોત: બેસન ટિક્કીમાં આયર્ન, પોટેશિયમ અને મેગ્નેશિયમ જેવા ખનિજો હોય છે, જે સ્વસ્થ રક્ત કોશિકાઓ, બ્લડ પ્રેશર અને હાડકાના સ્વાસ્થ્યને જાળવવા માટે જરૂરી છે.
- એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો: બેસન ટીક્કીમાં વપરાતા મસાલા અને જડીબુટ્ટીઓ, જેમ કે હળદર, ધાણા અને જીરું, એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો ધરાવે છે જે ઓક્સિડેટીવ તણાવ અને બળતરા સામે રક્ષણ આપવામાં મદદ કરે છે.
- કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે: બેસન ટીક્કીમાં દ્રાવ્ય ફાઇબર પિત્ત એસિડ સાથે જોડવામાં અને LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
- સ્વસ્થ આંતરડાના બેક્ટેરિયાને ટેકો આપે છે: બેસન ટીક્કીમાં પ્રીબાયોટિક ફાઇબર આંતરડામાં સારા બેક્ટેરિયાને ખવડાવે છે, જે સ્વસ્થ આંતરડાના માઇક્રોબાયોમને પ્રોત્સાહન આપે છે.
સાવચેતીઓ:
૧. એલર્જી: કેટલાક લોકોને ચણાના લોટ અથવા બેસન ટીક્કીમાં વપરાતા અન્ય ઘટકોથી એલર્જી હોઈ શકે છે. ખાતા પહેલા હંમેશા એલર્જી તપાસો.
૨. પાચન સમસ્યાઓ: જ્યારે બેસન ટીક્કી સામાન્ય રીતે પચવામાં સરળ હોય છે, ત્યારે કેટલાક વ્યક્તિઓ ઉચ્ચ ફાઇબર સામગ્રીને કારણે પેટનું ફૂલવું અથવા અસ્વસ્થતા અનુભવી શકે છે.
૩. કેલરીનું સેવન: બેસન ટીક્કીમાં કેલરી વધુ હોઈ શકે છે, ખાસ કરીને જો ઊંડા તળેલું હોય. સંતુલિત આહાર જાળવવા માટે સંયમ એ ચાવી છે.
