- કોંગ્રેસની સામંતવાદી માનસિકતાનો પર્દાફાશ
- સોનિયા ગાંધીની રાષ્ટ્રપતિ વિશેની ટિપ્પણીથી વિવાદ
તાજેતરના સંબોધન દરમિયાન કોંગ્રેસના નેતા સોનિયા ગાંધીએ રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુને ગરીબ મહિલા તરીકે ઓળખાવ્યા હતા. આ ટીપ્પણીને લઈને વિવિધ ક્ષેત્રોમાંથી વિવાદ અને ટીકા થઈ રહી છે. PMએ પ્રતિક્રિયા આપતા જણાવ્યું હતું કે, આવી ટિપ્પણીઓ કોંગ્રેસ પાર્ટીની માનસિકતા અને રાષ્ટ્રપતિ પ્રત્યે અનાદર દર્શાવે છે.
દ્રોપદી મુર્મુએ ખેડૂતો અને આદિવાસી સમુદાયોની ચિંતાઓને સંબોધતા ભાષણ આપ્યા પછી સોનિયા ગાંધીની ટિપ્પણી આવી હતી. તેણીએ આ જૂથો દ્વારા સામનો કરવામાં આવતા પડકારોને પ્રકાશિત કર્યા, તેમના સંઘર્ષોને કંટાળાજનક તરીકે વર્ણવ્યા હતા. કોંગ્રેસના નેતાના શબ્દોને દ્રોપદી મુર્મુના પ્રયાસો માટે અપમાનજનક અને બરતરફ માનવામાં આવે છે.
સોનિયા ગાંધીની ટિપ્પણી પર રાજકીય પ્રતિક્રિયાઓ- સોનિયા ગાંધીના નિવેદન પર રાષ્ટ્રપતિ કાર્યાલયે સત્તાવાર રીતે કોઈ ટિપ્પણી કરી નથી. જોકે, મોદીએ ટીપ્પણીની નિંદા કરી, ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, તે દેશના સર્વોચ્ચ કાર્યાલય માટે આદરનો અભાવ દર્શાવે છે. તેમજ તેમણે જણાવ્યું હતું કે, કોંગ્રેસ પાર્ટીની હંમેશાથી રાષ્ટ્રપતિ પ્રત્યે આવી માનસિકતા રહી છે. આ ઘટનાથી સત્તાધારી પક્ષ અને વિપક્ષ વચ્ચેના સંબંધો વધુ વણસ્યા છે.
સોનિયા ગાંધીના શબ્દોની પસંદગીએ રાજકારણમાં લિંગ સંવેદનશીલતા વિશે ફરી ચર્ચાઓ શરૂ કરી છે. ટીકાકારો દલીલ કરે છે કે, દ્રોપદી મુર્મુનો ગરીબ મહિલા તરીકે ઉલ્લેખ કરવો એ માત્ર અનાદરજનક નથી પણ નેતૃત્વની સ્થિતિમાં મહિલાઓની ભૂમિકાઓ પર જૂનો પરિપ્રેક્ષ્ય પણ દર્શાવે છે. આ વિવાદ અગાઉના દાખલાઓને ઉમેરે છે, જ્યાં રાજકીય પ્રવચનમાં લિંગ-આધારિત અપમાનનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો.
કોંગ્રેસ પાર્ટીએ ઐતિહાસિક રીતે આદિવાસી સમુદાયોના અધિકારો માટે ચેમ્પિયન હોવાનો દાવો કર્યો છે. જોકે, સોનિયા ગાંધીની ટિપ્પણી આ કારણો પ્રત્યેની તેમની સાચી પ્રતિબદ્ધતા અંગે પ્રશ્નો ઉભા કરે છે. ટીકાકારો સૂચવે છે કે, આવા નિવેદનો તેમની વિશ્વસનીયતાને નબળી પાડે છે અને ખાસ કરીને હાંસિયામાં ધકેલાઈ ગયેલા બેકગ્રાઉન્ડમાંથી મુખ્ય મતદારોના પાયાને અલગ પાડે છે.
2024માં સોનિયા ગાંધીએ અગાઉ રાષ્ટ્રપત્ની શબ્દનો ઉપયોગ કરવા બદલ પ્રતિક્રિયાનો સામનો કરવો પડ્યો હતો, જેને મુર્મુ પ્રત્યે લિંગ-આધારિત અપમાન તરીકે જોવામાં આવ્યું હતું. આ ઘટનાઓ કોંગ્રેસ અને ભારતીય રાજકારણમાં મહિલાઓ અને આદિવાસી નેતાઓના વધુ પ્રતિનિધિત્વની હિમાયત કરનારાઓ વચ્ચે ચાલી રહેલા તણાવને દર્શાવે છે. વિવિધ પશ્ચાદભૂના નેતાઓ સામે અપમાનજનક ભાષાનો ઉપયોગ ઊંડો બેઠેલા પૂર્વગ્રહોને પ્રતિબિંબિત કરે છે, જે રાજકીય વાર્તાઓને પ્રભાવિત કરવાનું ચાલુ રાખે છે.
ભારત સર્વસમાવેશક શાસન માટે પ્રયત્નશીલ હોવાથી આવી ઘટનાઓ આગળના પડકારોની યાદ અપાવે છે. સોનિયા ગાંધીની ટીપ્પણી અંગેની ચર્ચા પણ કોંગ્રેસમાં જ વિભાજનને પ્રકાશિત કરે છે. કેટલાક સભ્યોએ તેમની ટિપ્પણીઓથી પોતાને દૂર રાખ્યા છે, જ્યારે અન્ય મૌન છે. આ આંતરિક વિખવાદ આગામી ચૂંટણીઓમાં સંયુક્ત મોરચો રજૂ કરવાની પાર્ટીની ક્ષમતાને અસર કરી શકે છે.
સોનિયા ગાંધી અને દ્રોપદી મુર્મુ સાથે સંકળાયેલી ઘટના ભારતમાં મહિલાઓ અને લઘુમતી નેતાઓ પ્રત્યેના મોટા સામાજિક વલણનું પ્રતીક છે. તે રાજકીય પક્ષો વચ્ચે તેમની પૃષ્ઠભૂમિ અથવા સ્થિતિને ધ્યાનમાં લીધા વિના, તમામ વ્યક્તિઓ માટે સર્વસમાવેશકતા અને આદર અંગેના તેમના અભિગમ વિશે આત્મનિરીક્ષણ માટે કહે છે.
