- OTT અને સોશિયલ મીડિયા પર પોર્નોગ્રાફિક કન્ટેન્ટ અંગે સુપ્રીમ કોર્ટે નોટિસ જારી કરી
- અરજીમાં પો*ર્નો*ગ્રાફિક કન્ટેન્ટ ના નિયમનની માંગ, સરકાર પાસે જવાબ માંગ્યો
- સોલિસિટર જનરલે કહ્યું, ‘સેન્સરશિપ નહીં, પણ નિયમન જરૂરી છે.’
- અ*શ્લી*લ દ્રશ્યો પ્રસારિત ન કરવા મુદ્દે આપ્યો કડક આદેશ
સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર સરકાર, ઓટીટી પ્લેટફોર્મ્સ અને સોશિયલ મીડિયા કંપનીઓને નોટિસ પાઠવી અ*શ્લી*લ દ્રશ્યો પ્રસારિત ન કરવા મુદ્દે કડક આદેશ આપ્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે (Netflix, Amazon Prime, Alt Balaji, ALTT, X, Meta Inc, Google, Apple, Mubi) નેટફ્લિક્સ, એમેઝોન પ્રાઈમ, અલ્ટ બાલાજી, એએલટીટી, એક્સ, મેટા ઈન્ક, ગુગલ, એપલ, મુબી સહિત અન્ય સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ્સ પાસે આ મામલે જવાબ પણ માગ્યો છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે ઓવર ધ ટોપ (OTT) અને સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર પો*ર્નો*ગ્રાફિક કન્ટેન્ટ પર ચિંતા વ્યક્ત કરી છે અને કેન્દ્ર સરકાર અને અન્ય લોકોને નોટિસ ફટકારી છે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે, આ સંદર્ભમાં દાખલ કરવામાં આવેલી અરજી ખૂબ જ ગંભીર છે. કોર્ટે કેન્દ્રને કહ્યું કે, તમારે આ અંગે કંઈક કરવું જોઈએ. કેન્દ્રએ કોર્ટને જણાવ્યું હતું કે, કેટલાક નિયમો અમલમાં છે અને કેટલાક વિચારણા હેઠળ છે. મહત્વનું છે કે, દેશની સર્વોચ્ચ અદાલતના જસ્ટિસ બીઆર ગવઈ અને જસ્ટિસ ઓગસ્ટિન જ્યોર્જ મસીહની બેન્ચે ભાર મૂક્યો હતો કે, પો*ર્નો*ગ્રા*ફિક કન્ટેન્ટને નિયંત્રિત કરવાનું કાર્ય કારોબારી અને વિધાનસભાના અધિકારક્ષેત્રમાં આવે છે. જસ્ટિસ ગવઈએ કહ્યું, આ અમારું અધિકારક્ષેત્ર નથી, તમે કંઈક કરો.
અશ્લીલ કન્ટેન્ટ પર કંટ્રોલ જરૂરી
સુપ્રીમ કોર્ટે પોતાના આદેશમાં કહ્યું કે, અરજીમાં ઉઠાવવામાં આવેલા મુદ્દા નીતિ નિર્માણ હેઠળ છે. કેન્દ્ર સરકારની જવાબદારી છે કે, તે તેના પર વિચાર કરે. આથી તમામ સંબંધિત પક્ષોને નોટિસ પાઠવી જવાબ મગાવવામાં આવ્યો છે. આ અરજી ઉદય માહૂરકર, સંજીવ નેવર, સુદેશના ભટ્ટાચાર્ય મુખરજી, શતાબ્દી પાન્ડે અને સ્વાતિ ગોયલ દ્વારા કરવામાં આવી હતી.
અરજીમાં શું કહેવામાં આવ્યું હતું
કોર્ટમાં દાખલ કરવામાં આવેલી અરજીમાં માંગ કરવામાં આવી હતી કે, તે કેન્દ્રને OTT અને સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર પો*ર્નો*ગ્રા*ફિક કન્ટેન્ટના સ્ટ્રીમિંગ પર પ્રતિબંધ મૂકવા માટે યોગ્ય પગલાં લેવાનો નિર્દેશ આપે. અરજીમાં આ પ્લેટફોર્મ્સ પર પોર્નોગ્રાફિક સામગ્રી પર પ્રતિબંધ મૂકવા માટે રાષ્ટ્રીય કન્ટેન્ટ નિયંત્રણ સત્તામંડળની રચના માટે માર્ગદર્શિકા માંગવામાં આવી હતી. અરજીમાં દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે, સોશિયલ મીડિયા સાઇટ્સ પર એવા પેજ અથવા પ્રોફાઇલ્સ છે જે કોઈપણ ફિલ્ટર વિના પોર્નોગ્રાફિક સામગ્રી પ્રદર્શિત કરી રહ્યા છે અને વિવિધ OTT પ્લેટફોર્મ્સ એવી કન્ટેન્ટ સ્ટ્રીમ કરી રહ્યા છે જે બાળ પો*ર્નો*ગ્રા*ફીને પ્રોત્સાહન આપે છે.
આ સાથે અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે, આવા કન્ટેન્ટ માત્ર બાળકો અને યુવાનોના મનને જ નહીં પરંતુ વૃદ્ધ લોકોના મન પર પણ અસર કરે છે અને તે અકુદરતી જાતીય વૃત્તિઓને પ્રોત્સાહન આપે છે અને તેથી ગુનાઓ પણ વધે છે. અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, જો આને રોકવામાં નહીં આવે તો તેની સામાજિક મૂલ્યો, માનસિક સ્વાસ્થ્ય અને જાહેર સલામતી પર ગંભીર અસર પડી શકે છે . વધુમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે ઇન્ટરનેટની સરળ ઍક્સેસને કારણે તમામ ઉંમરના વપરાશકર્તાઓ માટે અ*શ્લી*લ કન્ટેન્ટ ઉપલબ્ધ થઈ છે. અરજીમાં માંગ કરવામાં આવી હતી કે, સુપ્રીમ કોર્ટના નિવૃત્ત ન્યાયાધીશની અધ્યક્ષતામાં એક સમિતિની રચના કરવામાં આવે અને આ ક્ષેત્રના નિષ્ણાતોને તેમાં સામેલ કરવામાં આવે. આ સમિતિએ, સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ફિલ્મ સર્ટિફિકેશનની જેમ, OTT અને સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર કઈ કન્ટેન્ટ બતાવવામાં આવશે તે નક્કી કરવા માટે કામ કરવું જોઈએ અને આ અંગે કાયદો ન બને ત્યાં સુધી આ ચાલુ રહેવું જોઈએ.
અશ્લીલ કન્ટેન્ટના કારણે ગુનાઓમાં વધારો
અરજીમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે, ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ્સ પર પો*ર્નો*ગ્રા*ફિક, અ*શ્લી*લ સહિત વિકૃત કન્ટેન્ટની ભરમાર વધી છે. જેના લીધે મહિલાઓ અને બાળકો પર અત્યાચાર વધ્યો છે. યુવાનોના માનસિક વિકાસ પર અસર થઈ છે. વિકૃત માનસિકતામાં વધારો થયો છે. બાળકોના મૂળભૂત અધિકારોનું ઉલ્લંઘન થયુ છે. જ્યાં સુધી ઓટીટી અને સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ્સને બાળકો અને સગીરોથી સુરક્ષિત રાખવા માટે કોઈ મજબૂત તંત્ર નહીં બને ત્યાં સુધી તેમની સેવાઓ ભારતમાં બંધ કરવામાં આવે. તેમજ નેશનલ કન્ટેન્ટ કંટ્રોલ ઓથોરિટીની રચના કરી અ*શ્લીલ કન્ટેન્ટ પર પ્રતિબંધ મૂકે. આ સમિતિ સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ફિલ્મ સર્ટિફિકેશનની જેમ કામ કરશે.
કેન્દ્ર સરકારે શું કહ્યું
સુપ્રીમ કોર્ટમાં સુનાવણી દરમિયાન, સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાએ કેન્દ્ર સરકારનો પક્ષ રજૂ કર્યો. તેમણે દલીલ કરી હતી
સરકાર આ અરજીને અલગ રીતે લઈ રહી નથી. ચિંતા એ છે કે બાળકો પણ આનાથી પ્રભાવિત થઈ રહ્યા છે. આ કાર્યક્રમોની ભાષા માત્ર અ*શ્લી*લ જ નથી પણ વિકૃત પણ છે. બે માણસો પણ સાથે બેસીને તે જોઈ શકતા નથી. એકમાત્ર શરત એ છે કે સામગ્રી 18 વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકો માટે છે. પરંતુ આનો અર્થ એ નથી કે બાળકોને આ કન્ટેન્ટની ઍક્સેસ નથી.
સુપ્રીમ કોર્ટે શું કહ્યું
આ કેસની સુનાવણી દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયાધીશ બી.આર. ગવઈએ કહ્યું, “અમે એ પણ જોયું છે કે માતાપિતા તેમના બાળકોને વ્યસ્ત રાખવા માટે ફોન આપે છે. આ એક ગંભીર બાબત છે. કારોબારી અને વિધાનસભાએ આના પર નજર રાખવી જોઈએ.”
