તવાંગ, શું તમે ક્યારેય નામ સાંભળ્યું છે? ના? તો સન ત્વાંગ એ ભારતના સુવર્ણ રાજ્ય અરુણાચલ પ્રદેશનો સૌથી નાનો જિલ્લો છે. જે ચીન સરહદને બરાબર અડીને આવેલો છે. ’બૌમલા બોર્ડર’ એ ભારત-ચીનની છેલ્લી પોસ્ટ છે. અરુણાચલ પ્રદેશ, જે બાબા નાનકનું તપસ્થળ છે. બાબા નાનકને અહીંના સ્થાનિક લોકો ’નાનક લામા’ કહે છે. લામા – એટલે પૂજારી, સાધક, સન્યાસી. આ ઈન્ડો-ચીન સીમાને સ્પર્શીને ઈન્ડો-તિબેટ-કોઓપરેશન ફોરમ દ્વારા ચીનને પડકાર ફેંક્યો કે ચીને તિબેટની સ્વતંત્રતા પુન:સ્થાપિત કરવી જોઈએ.
દર વર્ષે ઈન્ડો-તિબેટ-સહયોગ ફોરમ તવાંગ યાત્રા દ્વારા ભારતના લોકોને જાગૃત કરે છે કે ’તિબેટની આઝાદી એ જ ભારતની સુરક્ષા છે’. ભારતના લોકોએ એ પણ યાદ રાખવું જોઈએ કે ભારતની 4000 ચોરસ કિલોમીટરની સરહદ આજે ચીન સાથે વહેંચાઈ રહી છે. 1950 પહેલા, ભારતની આ સરહદ ફક્ત તિબેટ સાથે વહેંચાયેલી હતી -ત્યારે તિબેટ એક સ્વતંત્ર દેશ હતો. બાદમાં ચીને તિબેટને કબજે કર્યું.
ચીને પોતાના નકશામાં તિબેટનો સમાવેશ કરીને તિબેટનું અસ્તિત્વ મિટાવી દીધું. ભારત હંમેશા ચીનની વિસ્તરણવાદી નીતિથી ડરતું હતું. અરુણાચલ, સિક્કિમ અને ભૂટાન પર ચીનની ખરાબ નજર છે. તેથી, છેલ્લા અગિયાર વર્ષથી, ભારત-તિબેટિયન કોઓપરેશન ફોરમ ભારતના લોકોને જાગૃત કરવા અને ચીનને ચેતવણી આપવા માટે 18 નવેમ્બરથી 24 નવેમ્બર સુધી તવાંગ યાત્રાનું આયોજન કરે છે. આ યાત્રામાં દેશભરમાંથી હજારો યુવાનો ભાગ લે છે.
આ યાત્રા મેઘાલય, ભૂતાન, નાગાલેન્ડ, આસામ અને અરુણાચલ પ્રદેશ જેવા રાજ્યોના લોકોને ’તિબેટની સ્વતંત્રતા, ભારતની સુરક્ષા’ સૂત્ર આપશે. દરેક પ્રવાસીના હાથમાં ત્રિરંગો હશે અને ભારતની એકતા અને અખંડિતતાના મંત્રનો જાપ ચીનને ચેતવણી આપશે કે ચીને તિબેટને આઝાદ કરવું જોઈએ. ચીને તિબેટને પોતાની સાથે ભેળવીને તેના સાર્વભૌમત્વનો નાશ કર્યો છે.
તિબેટની સભ્યતા અને સંસ્કૃતિ સામ્યવાદમાં પરિવર્તિત થઈ છે. તિબેટની વસ્તીમાં અસંતુલન જોવા મળ્યું છે. એકાગ્રતા શિબિરોમાં હજારો તિબેટીયન યુવાનોને ત્રાસ આપવામાં આવી રહ્યો છે. આવી બર્બરતા માનવતા પર કલંક સમાન છે અને આ તવાંગ યાત્રા એ ચીનની આ અતિરેકીઓને ઉજાગર કરવાનો પ્રયાસ છે. જ્યારે કોંગ્રેસના નેતાઓ રાહુલ ગાંધીના નેતૃત્વમાં ’ભારત જોડો’ યાત્રા કાઢી રહ્યા છે, ત્યારે ઈન્ડો-તિબેટિયન કોઓપરેશન ફોરમ ’તવાંગ યાત્રા’ દેશના લોકોને એક અદ્ભુત સંદેશ અને ચીનને અનોખી ચેતવણી આપે છે.
