અબતક, નવી દિલ્હી : ઇ વહિકલની નબળાઈ આત્મનિર્ભર ભારત નિર્માણમાં બાધારૂપ બની રહી હોવાનું સામે આવી રહ્યું છે. આયાતી ગાડીઓના લાભાલાભ ફક્ત પૈસાદારોને જ ફળે તેવી પણ રાવ ઉઠી રહી છે. બીજી તરફ ભારતીય ઓટોમોટિવ લોબી સરકારની ટેસ્લાની આયાત કરેલી ઇલેક્ટ્રિક કારો માટે છૂટછાટ ડ્યૂટી દરના પ્રસ્તાવનો સખત વિરોધ કરી રહી છે અને કહે છે કે આવા પગલાથી સ્થાનિક ઉત્પાદકોને વાંધો પડશે.
સોસાયટી ઓફ ઇન્ડિયન ઓટોમોટિવ મેન્યુફેક્ચરર્સ (SIAM) એ ગયા સપ્તાહે ભારે ઉદ્યોગના મંત્રાલય સમક્ષ કરેલી રજૂઆતમાં પોતાનો કેસ રજૂ કર્યો હતો. જેમાં જણાવાયું હતું કે આવી છૂટથી ઇલેક્ટ્રિક કારોનો લાભ માત્ર “અતિ ધનિકો” ને જ મળવાનો છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આવી છૂટ મેક ઇન ઇન્ડિયા અને આત્મનિર્ભર ભારતની વિરુદ્ધ છે.
લોકોને ઉત્પાદનનું સ્થાનિકીકરણ કરવા માટે પ્લેટિનમ, રોડીયમ, પેલેડિયમ જેવા કાચા માલની આયાત પર 10-12% ની ડ્યુટી છે. તો અચાનક સંપૂર્ણપણે બિલ્ટ અપ યુનિટ્સની આયાત પર ઓછી ડ્યુટી કેમ લગાવવી જોઈએ? જો ઈવીના સંપૂર્ણ રીતે બનેલા એકમો (સીબીયુ) માટે આયાત ડ્યૂટી ઘટાડીને 40%કરવામાં આવે, તો કંપનીઓને આયાતી કિટમાંથી સ્થાનિક રીતે એસેમ્બલ વાહનોમાં રોકાણ કરવા માટે કંપનીઓને થોડું પ્રોત્સાહન મળશે. સેમી-નોકડાઉન (એસકેડી) એકમો તરીકે ઓળખાતી, કિટ તરીકે આયાત કરેલી કારો તેમના મુખ્ય ઘટકો પૂર્વ-એસેમ્બલ સાથે 30% ડ્યુટી દર આકર્ષિત કરે છે.
આયાતનો આ માર્ગ સ્થાનિક નોકરીઓ પેદા કરે છે. જ્યારે તે ઓટોમેકર્સ માટે આગોતરું રોકાણ અને જટિલતા ઉમેરે છે. આ ડ્યુટી બચત અત્યારે લગભગ 70% થી ઘટીને માત્ર 10% થઈ જાય, તો ઓટોમેકર્સ સ્થાનિકીકરણમાં રોકાણ કરવા તૈયાર ન પણ હોય. આયાતનો બીજો રસ્તો પણ છે જેને સંપૂર્ણ રીતે નોક ડાઉન (સીકેડી) કીટ કહેવામાં આવે છે જ્યાં કારના મુખ્ય ઘટકો પણ પૂર્વ-એસેમ્બલ નથી અને તે માત્ર 10% આયાત ડ્યુટીને આકર્ષિત કરે છે અને ઓટો ઉત્પાદકો માટે એસકેડી પછી આગળનું તાર્કિક પગલું માનવામાં આવે છે. તદુપરાંત, આવી છૂટથી સામાન્ય માણસને નહીં પણ શ્રીમંત અંતિમ ગ્રાહકને ફાયદો થશે, એમ ભારતીય ઓટો લોબીએ જણાવ્યું હતું.
આયાતી ટેસ્લાની હાલ અંદાજીત કિંમત 66 લાખ, જો ડ્યુટી ઘટશે તો તેના ભાવ રૂ. 44 લાખ
હાલમાં, ભારત 40,000 ડોલર (29.7 લાખ રૂપિયા) થી વધુ કિંમતની આયાતી ઇલેક્ટ્રિક કાર પર લગભગ 110% ની અસરકારક ડ્યૂટી વસૂલે છે. યુએસ ઓટોમેકર ટેસ્લા ભારતમાં પ્રવેશ પહેલાં આયાત કરેલી ઇવી માટે 40% સુધી ઘટાડવા માટે લોબિંગ કરી રહી છે. પ્રસ્તુતિમાં આપવામાં આવેલી રફ ગણતરી મુજબ 40,000 ડોલરની કિંમતવાળી આયાતી કાર ભારતમાં ગ્રાહકને હાલમાં 66 લાખ રૂપિયામાં પડે છે અને ટેસ્લા દ્વારા માંગવામાં આવેલા ડ્યુટી ઘટાડા પછી તેની કિંમત 44 લાખ રૂપિયા થઈ જશે.
વાહન ઉપર 28 ટકા જીએસટી લેવાતું હોય, તો શ્રીમંતને કાર આયાત કરવા ઉપર 100 ટકા ડ્યુટી ભરાવવી જ જોઈએ
જો દ્વિચક્રી વાહન માલિક 44,000 રૂપિયાની કિંમતના દ્વિચક્રી વાહન માટે 28% જીએસટી ચૂકવી શકે છે, તો 44 લાખ રૂપિયાની કારના આયાતકારને ચોક્કસપણે 100% ડ્યુટી ચૂકવવી જોઈએ, તેમ પ્રેઝન્ટેશન સ્પષ્ટપણે તેનો કેસ મૂકે છે. એવું નથી કે ભારતીય ઓટો ઉદ્યોગ સંપૂર્ણપણે સંયુક્ત મોરચો ધરાવે છે. જ્યારે મારુતિ સુઝુકી, ટાટા મોટર્સ અને ઓલા ઇલેક્ટ્રિક જેવી કંપનીઓએ સિયામની સ્થિતિને ટેકો આપ્યો છે, હ્યુન્ડાઇએ ક્રમ તોડ્યો છે અને કહ્યું છે કે તે આયાતી ઇવી માટે ડ્યુટી કાપને ટેકો આપે છે.
