26મીએ 4.3 લાખ કરોડના સ્પેક્ટ્રમની હરાજી, બાજી જીતવા બન્ને ગ્રુપ સજ્જ
ઉદ્યોગપતિ ગૌતમ અદાણીના ગ્રુપે આગામી 5G સ્પેક્ટ્રમની હરાજી માટે અરજી કરી છે. તેઓ ટેલિકોમ સેક્ટરમા એન્ટ્રી કરી રહ્યા છે તે નિશ્ચિત છે, જેમાં મુકેશ અંબાણીનું પહેલેથી જ પ્રભુત્વ છે. હવે એ પ્રશ્ન સર્જાયો છે કે 5જીની પરોક્ષ લડાઈમાં કોણ ભાઈજી બનશે ? મુકેશ અંબાણી અને ગૌતમ અદાણી, બંને ઉદ્યોગપતિઓ ગુજરાતના છે. અત્યાર સુધી બંને જૂથો વિવિધ ક્ષેત્રોમાં કામ કરી રહ્યા છે અને તેમની વચ્ચે કોઈ સીધી સ્પર્ધા નથી. પરંતુ તાજેતરના સમયમાં જ્યાં અદાણી ગ્રૂપે પેટ્રોકેમિકલ સેક્ટરમાં પ્રવેશ કર્યો છે, ત્યાં રિલાયન્સ ગ્રૂપે પણ ગ્રીન એનર્જી સેક્ટરમાં પ્રવેશ કર્યો છે. આવી સ્થિતિમાં 5જી સેક્ટરમાં તેમની પરોક્ષ ટક્કર થવાની સંભાવના છે.
અબજોપતિ ઉદ્યોગપતિઓ મુકેશ અંબાણી અને ગૌતમ અદાણીએ તેમના બિઝનેસ સામ્રાજ્યના વિસ્તરણ છતાં વર્ષોથી એકબીજા સાથે સીધી સ્પર્ધા કરવાનું ટાળ્યું છે. હવે પ્રથમ વખત, આ મહિનાના અંતમાં 5જી ટેલિકોમ સેવાઓ માટે સ્પેક્ટ્રમની હરાજી દરમિયાન બંને એકબીજાનો સામનો કરશે. બે રાજકીય રીતે સારી રીતે જોડાયેલા ગુજરાતી ઉદ્યોગપતિઓ હરીફ હોવા છતાં, તેમની વચ્ચેના બજારમાં સ્પષ્ટ મુકાબલો જોવા મળશે નહીં.
આકસ્મિક રીતે, ટેલિકોમ કંપનીઓએ ખાનગી કેપ્ટિવ નેટવર્ક સ્થાપવા માટે નોન-ટેલિકોમ કંપનીઓને સ્પેક્ટ્રમની સીધી ફાળવણીનો સખત વિરોધ કર્યો હતો. તેણે કહ્યું કે આનાથી તેના બિઝનેસને ગંભીર અસર થશે. આ કંપનીઓ ઇચ્છતી હતી કે નોન-ટેલિકોમ કંપનીઓ તેમની પાસેથી સ્પેક્ટ્રમ લીઝ પર લે અથવા તેમના માટે ખાનગી કેપ્ટિવ નેટવર્ક સ્થાપે. પરંતુ સરકારે ખાનગી નેટવર્કની તરફેણમાં નિર્ણય લીધો.
5જી ટેલિકોમ સેવાઓ જેવી અત્યંત હાઇ-સ્પીડ ઇન્ટરનેટ કનેક્ટિવિટી પ્રદાન કરવામાં સક્ષમ આ સ્પેક્ટ્રમની હરાજીમાં ભાગ લેવા માટેની અરજીઓ શુક્રવારે ઓછામાં ઓછા ચાર અરજદારો સાથે બંધ થઈ ગઈ છે. આ હરાજી 26 જુલાઈના રોજ થવાની છે. ટેલિકોમ ક્ષેત્રની ત્રણ ખાનગી કંપનીઓ – જીઓ, એરટેલ અને વોડાફોન આઈડિયાએ હરાજી માટે અરજી કરી છે. ચોથા અરજદાર અદાણી ગ્રુપ છે. જૂથે તાજેતરમાં નેશનલ લોંગ ડિસ્ટન્સ (એનએલડી) અને ઈન્ટરનેશનલ લોંગ ડિસ્ટન્સ (આઈએલડી) માટે લાઇસન્સ મેળવ્યાં હતાં.
ટેલિકોમ સ્પેક્ટ્રમની હરાજી 26 જુલાઈ, 2022થી શરૂ થઈ રહી છે અને આ દરમિયાન કુલ 72,097.85 મેગાહર્ટ્ઝ સ્પેક્ટ્રમ ઓછામાં ઓછા રૂ. 4.3 લાખ કરોડમાં ઓફર કરવામાં આવશે. અંબાણી અને અદાણી બંને ગુજરાતના છે અને મોટા બિઝનેસ સમૂહની રચના કરી છે. જો કે, અત્યાર સુધી બંને કોઈ વ્યવસાયમાં સીધા સામ-સામે નહોતા. અંબાણીના બિઝનેસમાં તેલ અને પેટ્રોકેમિકલ્સથી લઈને ટેલિકોમ્યુનિકેશન અને રિટેલ સુધી વિસ્તરણ થયું છે, જ્યારે અદાણીએ બંદરોથી કોલસા, પાવર ડિસ્ટ્રિબ્યુશન અને એવિએશન સુધી વિસ્તરણ કર્યું છે.
જો કે, કેટલાક નિષ્ણાંત કહે છે કે બંનેના હિત વધુ વ્યાપક બની રહ્યા છે, અને હવે તેમની વચ્ચે સંઘર્ષનો તબક્કો તૈયાર છે. અદાણીએ તાજેતરના મહિનાઓમાં પેટ્રોકેમિકલ્સ બિઝનેસમાં પ્રવેશવા માટે પેટાકંપની બનાવી છે. બીજી તરફ અંબાણીએ પણ એનર્જી બિઝનેસમાં અબજો ડોલરની યોજનાઓની જાહેરાત કરી છે. તેમની વચ્ચે સીધી સ્પર્ધા ક્યાં છે, એમ એક સૂત્રએ જણાવ્યું હતું. અદાણી ગ્રીન હાઈડ્રોજનના ઉત્પાદન માટે ઈલેક્ટ્રોલાઈઝરમાં ઉપયોગ માટે દરિયાના પાણીને ડિસેલિનેટ કરશે, જ્યારે અંબાણી તેમના ઓઈલ બિઝનેસને કાર્બનમુક્ત કરવા માગે છે. અન્ય એક સૂત્રએ જણાવ્યું કે સ્પેક્ટ્રમની હરાજીમાં તેઓ એકબીજાનો સામનો કરશે, પરંતુ તેમ છતાં જમીન પર કોઈ સીધી સ્પર્ધા થશે નહીં.
ખાનગી નેટવર્ક સોલ્યુશન માટે સ્પેક્ટ્રમની રેસમાં ઉતર્યા હોવાની અદાણીની સ્પષ્ટતા
અદાણી ગ્રૂપે શનિવારે ટેલિકોમ સ્પેક્ટ્રમની રેસમાં તેના પ્રવેશની પુષ્ટિ કરી હતી, પરંતુ કહ્યું હતું કે તે એરપોર્ટથી લઈને તેના વ્યવસાયોને ટેકો આપવા માટે ખાનગી નેટવર્ક તરીકે ટેલિકોમ સ્પેક્ટ્રમનો ઉપયોગ કરશે. નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “અમે ખાનગી નેટવર્ક સોલ્યુશન્સ તેમજ એરપોર્ટ, બંદરો અને લોજિસ્ટિક્સ, પાવર જનરેશન, ટ્રાન્સમિશન, ડિસ્ટ્રિબ્યુશન અને વિવિધ મેન્યુફેક્ચરિંગ કામગીરીમાં ઉન્નત સાયબર સુરક્ષા પ્રદાન કરવા માટે 5જી સ્પેક્ટ્રમ હરાજીમાં ભાગ લઈ રહ્યા છીએ.” આનો અર્થ એ છે કે જૂથ ગ્રાહક મોબાઇલ ટેલિકોમની જગ્યામાં પ્રવેશ કરશે નહીં, જ્યાં અંબાણીની રિલાયન્સ જિયો સૌથી મોટી ખેલાડી છે.
