- દર વર્ષે 18 એપ્રિલ 1982માં વર્લ્ડ કલ્ચરલ અને નેચરલ હેરિટેજના સંરક્ષણ અંગેના સંમેલનને અપનાવવાની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે.
- વર્લ્ડ હેરિટેજ ડેનો ખ્યાલ 1982માં ઇન્ટરનેશનલ કાઉન્સિલ ઓન મોન્યુમેન્ટ્સ એન્ડ સાઇટ્સ (ICOMOS) દ્વારા પ્રસ્તાવિત કરવામાં આવ્યો હતો
- વિશ્વભરના દેશો આ દિવસનો ઉપયોગ તેમના હેરિટેજને પ્રદર્શિત કરવા, પર્યટનને પ્રોત્સાહન આપવા અને સમુદાયોને સ્મારકો અને ઐતિહાસિક સ્થળોનું રક્ષણ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા માટે કરે છે
આપણા પૂર્વજોનું સ્થાપત્ય ફક્ત કલા નથી, તે પથ્થરમાં રહેલું શાળપણ છે, તેને બચાવો, રક્ષણ કરો અને તેને આગળ વધારો : વારસો ભૂતકાળ અને ભવિષ્ય વચ્ચેનું જોડાણ.
વિશ્વ વિરાસત સ્થળોમાં ભારત દુનિયામાં છઠ્ઠા ક્રમે અને એશિયામાં બીજા ક્રમે : દુનિયામાં કુલ 1120 વિરસતોમાં 58 સ્થળો સાથે ઇટાલી પ્રથમ ક્રમે: આપણાં દેશમાં પણ ધરોહરની સંખ્યા 40 ની છે, પાંચ સ્થળો સાથે મહારાષ્ટ્ર પ્રથમ ક્રમે છે: સાંસ્કૃતિક વારસો માત્ર ભૂતકાળની વસ્તુ નથી, પરંતુ તે કંઇક છે જે આજે પણ સુસંગત છે, અને ભવિષ્યને આકાર આપતું રહે છે.
ઇતિહાસ :
વર્લ્ડ હેરિટેજ ડેનો ખ્યાલ 1982માં ઇન્ટરનેશનલ કાઉન્સિલ ઓન મોન્યુમેન્ટ્સ એન્ડ સાઇટ્સ (ICOMOS) દ્વારા પ્રસ્તાવિત કરવામાં આવ્યો હતો અને1983માં યુનેસ્કો દ્વારા તેને સત્તાવાર રીતે સ્વીકારવામાં આવ્યો હતો. 18 એપ્રિલ 1982માં વર્લ્ડ કલ્ચરલ અને નેચરલ હેરિટેજના સંરક્ષણ અંગેના સંમેલનને અપનાવવાની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે.
ત્યારથી, વિશ્વભરના દેશો આ દિવસનો ઉપયોગ તેમના હેરિટેજને પ્રદર્શિત કરવા, પર્યટનને પ્રોત્સાહન આપવા અને સમુદાયોને સ્મારકો અને ઐતિહાસિક સ્થળોનું રક્ષણ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા માટે કરે છે.
થીમ :
આ વર્ષની થીમ – “આપત્તિઓ અને સંઘર્ષથી જોખમમાં મુકાયેલ વારસો: ICOMOSના 60 વર્ષના કાર્યોમાંથી તૈયારી અને શીખ” – ખૂબ નજીકથી સ્પર્શે છે. આબોહવા પરિવર્તન, શહેરી વિસ્તાર અને ભૂ-રાજકીય અશાંતિ વિશ્વના કેટલાક સૌથી કિંમતી સ્થળોને ધમકી આપી રહી છે.
2025માં, સ્થિતિસ્થાપકતા બનાવવા અને છ દાયકાના હેરિટેજ સંરક્ષણમાંથી શીખવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે. આ પ્રવાસીઓ માટે એક ચેતવણી અને આમંત્રણ છે. જવાબદારીપૂર્વક શોધખોળ કરો, સભાનપણે મુસાફરી કરો અને જે મહત્વનું છે તેનું રક્ષણ કરો.
આ દિવસ કેમ મહત્વપૂર્ણ છે?
દરેક યુનેસ્કો વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ – પછી ભલે તે પ્રાચીન ગુફા હોય, ભૂલી ગયેલો ખંડેર હોય કે ભવ્ય કેથેડ્રલ હોય – ફક્ત ફોટો પાડવાની એક શ્રેષ્ઠ તક નથી. આ માનવ ઇતિહાસનો એક જીવંત પ્રકરણ છે. જિજ્ઞાસુ પ્રવાસીઓ માટે, આ સ્થળો ફક્ત ફરવા જવાના સ્થળો નથી – તેમજ તે સંસ્કૃતિના આત્માના પ્રવેશદ્વાર છે.
વિશ્વ હેરિટેજ દિવસ આપણને વધુ ઊંડાણમાં જવા માટે આમંત્રણ આપે છે. તેમજ તે આપણને આ અજાયબી પાછળના કારણોને સમજવા માટે પ્રેરણા આપે છે – આ સ્થળો શું રજૂ કરે છે અને તે શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે તેની કદર કરવા માટે.
પરંતુ આ દિવસ ફક્ત ભૂતકાળની ઉજવણી કરતાં વધુ છે – તે ભવિષ્યને સુરક્ષિત રાખવાનું આહ્વાન છે. આબોહવા પરિવર્તન, શહેરી વિસ્તાર અને વૈશ્વિક સંઘર્ષ આપણા સહિયારા હેરિટેજને જોખમમાં મૂકે છે, ત્યારે વિશ્વ હેરિટેજ દિવસ આપણને યાદ અપાવે છે કે સંરક્ષણએ સામૂહિક જવાબદારી છે. દરેક સાઇટમાં એવા પાઠ હોય છે જે સાચવવા જોઈએ, એવી વાર્તાઓ હોય છે જે બીજાઓને પહોંચાડવી જોઈએ.
પ્રવાસીઓ માટે, આનો અર્થ ફક્ત મુલાકાતી બનવાનો નથી. આનો અર્થ એ છે કે એક સભાન સંશોધક બનવું – સ્થાનિક સમુદાયોને ટેકો આપતા રસ્તાઓ પસંદ કરવા, પવિત્ર સ્થળોની અખંડિતતાનો આદર કરવો, અને કોઈ નિશાન છોડતું ટકાઉ પ્રવાસન અપનાવવું.
18 એપ્રિલના રોજ, વિશ્વ હેરિટેજ દિવસ આપણને વિશ્વને ફક્ત શોધવા માટેના સ્થળ તરીકે નહીં, પરંતુ એક એવા હેરિટેજ તરીકે જોવાનો પડકાર આપે છે જેનું રક્ષણ કરવું આવશ્યક છે.
શુભેચ્છાઓ :
આજે એટલે કે 18 એપ્રિલના રોજ વિશ્વ હેરિટેજ દિવસ ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. વિશ્વ હેરિટેજ દિવસને વિશ્વ હેરિટેજ દિવસ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ દિવસ કોઈપણ દેશના ભૂતકાળ, તેની સંસ્કૃતિ અને કલાના પુરાવાઓને સાચવવાના ઉદ્દેશ્યથી ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસનો ઉપયોગ વિશ્વ હેરિટેજ સ્થળોને પ્રકાશિત કરીને સાંસ્કૃતિક એકતા અને પર્યટનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે થાય છે. વિશ્વભરમાં ઘણા કુદરતી અને સાંસ્કૃતિક સ્થળો છે જે દેશની સંસ્કૃતિ અને ભૂતકાળના પુરાવા ધરાવે છે. આ સ્થળોને યુનેસ્કો દ્વારા વિશ્વ ધરોહર જાહેર કરવામાં આવ્યા છે અને તેમના સંરક્ષણ માટે કાર્ય કરવામાં આવે છે.
ભારત આવા ઐતિહાસિક, કુદરતી અને સાંસ્કૃતિક હેરિટેજ થી સમૃદ્ધ છે. ચાલો આપણે સાથે મળીને વિશ્વ હેરિટેજ દિવસની ઉજવણી કરીએ જેથી લોકોને આ હેરિટેજ ના સંરક્ષણ અને તેમના મહત્વ વિશે જાગૃત કરી શકાય. વિશ્વ હેરિટેજ દિવસ નિમિત્તે, તમારા મિત્રો, પરિવાર અથવા પ્રિયજનોને સંદેશાઓ દ્વારા દેશના હેરિટેજ ને જાળવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરો. આ ઉપરાંત, આ જાગૃતિ સંદેશાઓનો ઉપયોગ સોશિયલ મીડિયા, શાળાના કાર્યક્રમો, ભાષણો અથવા પોસ્ટરોમાં પણ થઈ શકે છે.