કેમ વર્લ્ડ સિવિલ ડિફેન્સ ડે ઉજવવામાં આવે છે ?

World Civil Defence Day 2025: દર વર્ષે, 1 માર્ચને વિશ્વ નાગરિક સંરક્ષણ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ ખાસ દિવસે, સમગ્ર વિશ્વમાં નાગરિક સંરક્ષણ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ ખાસ કરીને નાગરિક સલામતીના મહત્વ તરફ ધ્યાન દોરવા અને જાગૃતિ લાવવા અને અકસ્માતો કે આપત્તિઓ અટકાવવા માટે ઉજવવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત, આ પ્રસંગે મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય સ્વ-સુરક્ષાના પગલાં તરફ લોકોનું ધ્યાન આકર્ષિત કરવાનો છે.

ક્યારે શરૂ થયું?

આ દિવસને 1990 માં આંતરરાષ્ટ્રીય નાગરિક સંરક્ષણ સંગઠન દ્વારા વિશ્વ નાગરિક સંરક્ષણ દિવસ તરીકે સામેલ કરવામાં આવ્યો હતો. ત્યારથી, 1 માર્ચના રોજ, નાગરિક સંરક્ષણને ધ્યાનમાં રાખીને, આ દિવસને વિશ્વભરમાં વિશ્વ નાગરિક સંરક્ષણ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

ઇતિહાસ :

વિશ્વ નાગરિક સંરક્ષણ દિવસ સૌપ્રથમ 20મી સદીમાં ઉજવવામાં આવ્યો હતો, જે સમયે વિશ્વભરમાં તીવ્ર સામાજિક, તકનીકી અને રાજકીય ઉથલપાથલ ચાલી રહી હતી. ત્યારે તે સમયે પરમાણુ શસ્ત્રોના વિકાસને કારણે સામાન્ય લોકોની સલામતી અને સ્વાસ્થ્ય અંગે મોટી ચિંતાઓ હતી.

આમ, સંયુક્ત રાષ્ટ્રએ આંતરરાષ્ટ્રીય નાગરિક સંરક્ષણ સંગઠનની સ્થાપના કરી – જેનું કાર્ય વિશ્વભરમાં નાગરિક સંરક્ષણ પહેલનું સંકલન અને આગળ વધારવાનું હતું.

18 ડિસેમ્બર, 1990ના રોજ જીનીવામાં ઇન્ટરનેશનલ કોન્ફરન્સ સેન્ટર ખાતે યોજાયેલી ઇન્ટરનેશનલ સિવિલ ડિફેન્સ ઓર્ગેનાઇઝેશનની નવમી જનરલ એસેમ્બલીમાં માર્ચના પહેલા દિવસને સિવિલ ડિફેન્સ (નાગરિક સંરક્ષણ) ના સ્મારક દિવસ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યો હતો.

મહત્વ :

દેશની નાગરિક સંરક્ષણ સેવાઓ લોકોની સુખાકારીનું રક્ષણ કરવા માટે આવશ્યક છે. આ નાગરિક સંરક્ષણ સંસ્થાઓ અકસ્માતો અને આપત્તિઓ સહિત પ્રતિકૂળ ઘટનાઓ દરમિયાન માનવ સલામતી, સુરક્ષા અને રક્ષણ સુનિશ્ચિત કરે છે.

વિશ્વ નાગરિક સંરક્ષણ દિવસ તેમના પ્રયાસોને માન આપવા અને ઓળખવા તેમજ લોકોની સલામતી સુનિશ્ચિત કરવા માટે જરૂરી પગલાંઓ વિશે જાગૃતિ લાવવા માટે ઉજવવામાં આવે છે.

ઉદ્દેશ્ય :

• તમામ વસ્તી સુધી સલામતી અને સુરક્ષાના નિયમો અને સૂચનાઓનો પ્રસાર કરવા માટે વિવિધ માધ્યમોનો ઉપયોગ કરવો.
• વિશ્વભરના નાગરિક સંરક્ષણ વિભાગો અને એજન્સીઓ દ્વારા ભજવવામાં આવતી મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકાની લોકોને યાદ અપાવવા માટે.
• વિશ્વભરના નાગરિક સંરક્ષણ સંગઠનોને તેમની ફરજો નિભાવવામાં એકતા અને સુસંગતતાના મૂલ્ય વિશે માહિતગાર કરવા.
• નાગરિક સંરક્ષણની જવાબદારીઓ અને ફરજો વિશે જનતાને જાગૃત કરવા માટે સેમિનાર અને વાર્તાલાપનું આયોજન કરવું.
• સંસ્થાઓ, વ્યવસાયો, શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને યુનિવર્સિટીઓ સાથે સંકલનમાં પોસ્ટરો અને બ્રોશરોનું વિતરણ કરીને નાગરિકો અને રહેવાસીઓમાં જાગૃતિ લાવવી.
• બધા રાજ્યોને સંગઠનની જવાબદારીઓ અને તેની કામગીરીને અસરકારક રીતે ટેકો આપવાની તેમની જવાબદારીની યાદ અપાવો.

ઉજવણીઓ :

સંબંધિત જાહેર અને વાણિજ્યિક ક્ષેત્રના સંગઠનો સાથે તેમના સંબંધિત પ્રદેશોમાં ઉજવણીમાં ભાગ લેવા માટે નીચે મુજબ સંકલન કરવું:

• જોખમો અને સલામતીના સિદ્ધાંતો વિશે જાગૃતિ ફેલાવવા માટે શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને શાળાઓ નાગરિક સંરક્ષણ સુવિધાઓની મુલાકાત લે તે માટે કાર્ય યોજનાઓ બનાવવી.
• ઇસ્લામિક બાબતો અને દાન મંત્રાલય અને તેની શાખાઓ સાથે સંકલન કરીને મસ્જિદના ઉપદેશકોને તેમના ભાષણોમાં તેમના રોજિંદા જીવનમાં આવતા જોખમો અને કાનૂની જરૂરિયાતો અને જાહેર સલામતીના સિદ્ધાંતોનું પાલન કરવાની જરૂરિયાત વિશે લોકોને માહિતગાર કરવા પ્રોત્સાહિત કરવા.
• સલામતીના નિયમો અને માર્ગદર્શિકાઓ વિશે જાગૃતિ ફેલાવવા માટે વિશ્વ નાગરિક સંરક્ષણ દિવસની ઉજવણી સાથે સુસંગત સત્તાવાર પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લેવો.