ઉનાળામાં ભારતમાં સાપના હુમલા વધી જાય છે, ખાસ કરીને કોબ્રા અને રસેલ વાઇપર આ બંને સાપ અત્યંત ઝેરી છે અને તેમના કરડવાથી જીવલેણ બની શકે છે. તેમની પ્રવૃત્તિ સામાન્ય રીતે માર્ચમાં શરૂ થાય છે જ્યારે તેઓ લાંબી ઊંઘમાંથી જાગે છે…
ઉનાળામાં ભારતમાં સાપના હુમલા વધી જાય છે, ખાસ કરીને કોબ્રા અને રસેલ વાઇપર જેવા જીવલેણ સાપ દ્વારા. આ બંને સાપ અત્યંત ઝેરી છે અને તેમના કરડવાથી જીવલેણ બની શકે છે. તેમની પ્રવૃત્તિ સામાન્ય રીતે માર્ચમાં શરૂ થાય છે જ્યારે તેઓ લાંબી ઊંઘમાંથી જાગે છે અને ખોરાકની શોધમાં ખેતરો, બગીચાઓ અને રહેણાંક વિસ્તારોમાં પહોંચવાનું શરૂ કરે છે.
કોબ્રા સાપ
આકર્ષક દેખાવ હોવા છતાં, કોબ્રા ખૂબ જ ઝેરી છે. તે ભારત અને પાકિસ્તાનમાં જોવા મળે છે અને સામાન્ય રીતે ભૂરા કે કાળા રંગના હોય છે અને તેના શરીર પર સફેદ કે પીળા ડાઘ હોય છે. તેનું ઝેર ન્યુરોટોક્સિનથી ભરેલું છે જે શરીરના ચેતાતંત્ર પર હુમલો કરે છે અને સ્નાયુઓને લકવાગ્રસ્ત કરી શકે છે. કોબ્રા પોતાનું માથું લંબાવે છે અને શિકારને ડરાવવા માટે ધમકીભરી મુદ્રા લે છે, ત્યારબાદ તે ઝડપથી હુમલો કરે છે. તે મોટે ભાગે રાત્રે સક્રિય હોય છે.
રસેલ વાઇપર
રસેલનો વાઇપર ભારત, પાકિસ્તાન અને બાંગ્લાદેશમાં જોવા મળે છે. તે લગભગ ૩ થી ૪ ફૂટ ઊંચું વધે છે પરંતુ ક્યારેક ૬ ફૂટ સુધી પણ વધી શકે છે. તેની ઝેરી અસર એટલી વધારે છે કે તે માણસને મારી નાખવાની પણ ક્ષમતા ધરાવે છે. આ સાપના ઝેરમાં “હીમોટોક્સિન” હોય છે જે રક્ત પ્રવાહ વધારે છે અને રક્તકણોનો નાશ કરે છે, જેના કારણે સ્નાયુઓ પીગળી જાય છે. જો સમયસર સારવાર આપવામાં આવે તો આ સાપના ડંખથી જીવ બચાવી શકાય છે.
સલામતીનાં પગલાં
જો તમે આ સાપથી બચવા માંગતા હો, તો ખાસ કરીને ઉનાળામાં સાવચેત રહો. સાપથી બચવા માટે, ખુલ્લા ખેતરો કે જંગલી વિસ્તારોમાં જવાનું ટાળો. જો તમને સાપ મળે, તો ગભરાશો નહીં, ધીમે ધીમે પાછળ હલો અને નિષ્ણાત અથવા ડૉક્ટરની મદદ લો.
આ બંને સાપના ઝેરી પ્રભાવથી બચવા માટે, સમયસર સારવાર અને સાવચેતી રાખવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
