4 ફેબ્રુઆરીના રોજ ઉજવાતા વિશ્વ કેન્સર દિવસનો ઉદ્દેશ્ય વૈશ્વિક સ્તરે કેન્સર પ્રત્યે જાગૃતિ લાવવા અને લડવાનો છે. 2025 ની થીમ ‘યુનાઇટેડ બાય યુનિક’ કેન્સરની સંભાળ માટે લોકોને જાણકારી છે. જે વ્યક્તિગત સારવાર અને સહાય પર ધ્યાન આપે છે. તેમજ તે વ્યક્તિગત સંભાળની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકે છે. 
દર વર્ષે 4 ફેબ્રુઆરીએ વિશ્વ કેન્સર દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ કેન્સર વિશે જાગૃતિ લાવવા અને તેના નિવારણ, શોધ અને સારવારને પ્રોત્સાહન આપવાના વૈશ્વિક પ્રયાસ તરીકે સેવા આપે છે. યુનિયન ફોર ઇન્ટરનેશનલ કેન્સર કંટ્રોલ (UICC) દ્વારા 2000 માં શરૂ કરાયેલ, આ દિવસ એક મહત્વપૂર્ણ ઘટના બની ગઈ છે. જે વિશ્વભરના વ્યક્તિઓ, સમુદાયો અને સંગઠનોને કેન્સર દ્વારા ઉભા થયેલા પડકારોનો સામનો કરવા માટે એકત્ર કરે છે.
આ ઉપરાંત દર વર્ષે, આ દિવસ એક ખાસ થીમ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. જેનો હેતુ રોગને દૂર કરવા અને સ્વાસ્થ્ય સારું બનાવવાનો છે.
વિશ્વ કેન્સર દિવસ 2025 ની થીમ એટલે કે, “યુનાઇટેડ બાય યુનિક”
આ થીમ કેન્સરની સંભાળ માટે લોકો અને કેન્દ્રિત અભિગમો પર ભાર મૂકે છે, વ્યક્તિઓ અને તેમની વાર્તાઓને વાતચીતના કેન્દ્રમાં રાખે છે. તે સ્વીકારે છે કે જ્યારે કેન્સર વિશ્વભરમાં લાખો લોકોને અસર કરે છે. ત્યારે દરેક વ્યક્તિનો અનુભવ અનન્ય છે, અને વ્યક્તિગત સંભાળ જરૂરી છે. તેમજ આ થીમનો ઉદ્દેશ્ય દરેક વ્યક્તિની ચોક્કસ જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરવા માટે કેન્સરની સારવારને અનુરૂપ બનાવવાના મહત્વ પર ભાર મૂકવાનો છે. જેથી ખાતરી કરી શકાય કે સારવાર અસરકારક અને કરુણાપૂર્ણ બંને હોય. આ ઉપરાંત UICC એ એક સત્તાવાર નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, “આ ઝુંબેશ વિશ્વભરમાં કેન્સર સંભાળ અને આરોગ્ય પ્રણાલીઓમાં લોકો-કેન્દ્રિત અભિગમ તરફ મૂળભૂત પરિવર્તન લાવે છે.”
“વ્યક્તિઓ અને સમુદાયોને નિર્ણયોના કેન્દ્રમાં રાખીને, આરોગ્ય પ્રણાલીઓ વધુ અસરકારક બને છે અને કેન્સરની સંભાળ વધુ દયાળુ બને છે. જેના કારણે જીવિત રહેવાનો દર વધે છે અને જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો થાય છે. કેન્સરથી પ્રભાવિત દરેક વ્યક્તિ પોતાના અનુભવો અને પોતાના જીવન માટે જવાબદાર છે.” તેમજ “દરેક કેન્સર સમુદાય તેની જરૂરિયાતોમાં અનોખો છે. કેન્સર સમુદાય કેન્સર નિવારણ, વહેલા નિદાન, સારવાર અને બધા માટે સંભાળમાં સુધારો જોવાના તેના નિર્ધારમાં એક છે. ” UICC ના પ્રમુખ અને સ્વીડિશ કેન્સર સોસાયટીના સેક્રેટરી જનરલ, ઉલ્રિકા અરેહેડ કાગસ્ટ્રોમે જણાવ્યું હતું.
“યુનાઇટેડ બાય યુનિક” થીમ ઘણા મહત્વપૂર્ણ પાસાઓ બતાવે છે:
- આ થીમ કેન્સરના દર્દીઓ માટે કસ્ટમાઇઝ્ડ સારવાર અને સપોર્ટ સિસ્ટમ્સની જરૂરિયાતને સમર્થન આપે છે, અને સ્વીકારે છે કે દરેક દર્દીનો અનુભવ જરૂરિયાત, પસંદગી અને સંજોગોમાં બદલાય છે.
- કેન્સરની સારવાર બધા માટે સુલભ અને ઉપલબ્ધ હોવી જોઈએ. ખાસ કરીને ઓછી અને મધ્યમ આવક ધરાવતા દેશોમાં અદ્યતન કેન્સર સારવારનું સમાન વિતરણ સુનિશ્ચિત હોવું જોઈએ.
- આ થીમ વ્યક્તિગત વાર્તાઓને કેન્દ્રમાં રાખે છે, આમ સમુદાયોને કેન્સર અંગે ખુલ્લેઆમ અને મુક્તપણે ચર્ચા કરવા વિનંતી કરે છે. જેનાથી કલંક ઓછો થાય છે અને અસરગ્રસ્ત લોકો માટે નિર્ણય ન લેવા જેવું વાતાવરણ બને છે
કેન્સર એક શાંત કિલર તરીકે…
કેન્સરને ઘણીવાર શાંત કિલર કહેવામાં આવે છે કારણ કે લક્ષણો દેખાય તે પહેલાં મહિનાઓ કે વર્ષો સુધી તેનું ધ્યાન ગયું હોતું નથી. ફેફસાં, સ્વાદુપિંડ અને અંડાશયના કેન્સર જેવા ઘણા પ્રકારના કેન્સર શરીરની અંદર શાંતિથી વધે છે. શરૂઆતના તબક્કામાં કોઈ સ્પષ્ટ ચેતવણી ચિહ્નો દેખાતા નથી. જ્યારે નોંધપાત્ર લક્ષણો દેખાય છે, ત્યારે રોગ ઘણીવાર આગળ વધી ચૂક્યો હોય છે, જેના કારણે સારવાર વધુ પડકારજનક બને છે અને બચવાની શક્યતા ઓછી થઈ જાય છે.
કેન્સર આટલું ઘાતક હોવાનું એક કારણ એ છે કે તે શરીરના અન્ય ભાગોમાં તેનું નિદાન થાય તે પહેલાં જ ફેલાઈ શકે છે. ચેપ અથવા સામાન્ય બીમારીના લક્ષણો તરત જ દેખાય છે, પરંતુ કેન્સરના કોષો શોધી શકાયા વિના વધી શકે છે. ધીમે ધીમે અંગો અને પેશીઓને અસર કરે છે.
કેન્સર શાંત કિલર હોવાનું બીજું કારણ એ છે કે શરૂઆતના ચેતવણી ચિહ્નો વિશે ગેરસમજ છે. થાક, વજન ઘટાડવું, સતત ઉધરસ અથવા પાચન સમસ્યાઓ સામાન્ય રીતે નાની સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ માનવામાં આવે છે, અને નિદાન થાય ત્યાં સુધીમાં, રોગ એ હદ સુધી આગળ વધી ગયો હોય છે જેનાથી કીમોથેરાપી અને સર્જરી જેવી સારવાર જરૂરી બની જાય છે.
કેન્સરમાં લોકોને સંભાળની જરૂરિયાત
કેન્સર એ ફક્ત શરીરનો રોગ નથી પરંતુ તે વ્યક્તિના માનસિક, ભાવનાત્મક અને સામાજિક સ્વાસ્થ્યને અસર કરે છે. કેન્સરની સંભાળ માટે લોકો-કેન્દ્રિત અભિગમ એ સુનિશ્ચિત કરે છે કે સારવાર દરેક દર્દીની અનન્ય જરૂરિયાતોને અનુરૂપ હોય છે. જે ફક્ત તબીબી હસ્તક્ષેપો પર જ નહીં પરંતુ ભાવનાત્મક ટેકો, જીવનની ગુણવત્તા અને સર્વાંગી ઉપચાર પર પણ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.
પરંપરાગત કેન્સરની સારવાર ઘણીવાર પ્રમાણિત અભિગમ અપનાવે છે. પરંતુ દરેક દર્દીની યાત્રા અલગ હોય છે. ઉંમર, આનુવંશિકતા, જીવનશૈલી, સામાજિક-આર્થિક સ્થિતિ અને વ્યક્તિગત પસંદગીઓ જેવા પરિબળો સારવાર પ્રત્યે તેમની પ્રતિક્રિયાને અસર કરે છે. લોકો-કેન્દ્રિત સંભાળ વ્યક્તિગત સારવાર યોજનાઓને પ્રાથમિકતા આપે છે.
તબીબી સારવાર ઉપરાંત, કેન્સરના દર્દીઓને મનોવૈજ્ઞાનિક પરામર્શ, પીડા વ્યવસ્થાપન, પોષણ માર્ગદર્શન અને સામાજિક સહાયની જરૂર હોય છે. ઘણા લોકો નાણાકીય બોજ, ભાવનાત્મક તકલીફ અને કલંકના ડરનો સામનો પણ કરે છે.
કેન્સરની સારવારમાં કરુણા, સુલભતા અને વ્યક્તિગતકરણને એકઠા કરીને, લોકો-કેન્દ્રિત સંભાળ દર્દીના પરિણામો અને જીવનની ગુણવત્તામાં વધારો કરે છે. તેમજ દર્દીઓને શિક્ષણ, સહિયારી નિર્ણય લેવાની ક્ષમતા અને ભાવનાત્મક સ્થિતિસ્થાપકતા સાથે સશક્ત બનાવવાથી ખાતરી થાય છે કે તેઓ તેમની સારવાર યાત્રામાં સક્રિય સહભાગી બને છે, જેનાથી કેન્સરની સંભાળ વધુ અસરકારક અને માનવીય બને છે.
