ભારતથી લઈને યુરોપ અને અમેરિકા સુધી હવે ગ્લોબલ વોર્મિંગ અને ક્લાઈમેટ ચેન્જની વ્યાપક અસર જોવા મળી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં હવે નિષ્ણાંતો દ્વારા અનેક પ્રકારની ચિંતાઓ વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે અને સાથે જ ચેતવણી પણ આપવામાં આવી છે.
વર્લ્ડ મીટીરોલોજિકલ ઓર્ગેનાઈઝેશનના ધ સ્ટેટ ઓફ ધ ગ્લોબલ ક્લાઈમેટ 2022 શીર્ષકના વાર્ષિક અહેવાલ મુજબ, આબોહવા પરિવર્તન સમગ્ર વિશ્વમાં તબાહી મચાવી રહ્યું છે. છેલ્લાં પાંચ વર્ષથી પૂર્વ આફ્રિકામાં દુષ્કાળની સ્થિતિ છે. તેના કારણે ત્યાંના 20 મિલિયનથી વધુ લોકો ખોરાકની અસુરક્ષાનો સામનો કરી રહ્યા છે. ગયા વર્ષે જુલાઈ અને ઓગસ્ટમાં રેકોર્ડબ્રેક વરસાદના કારણે પાકિસ્તાનમાં પૂર આવ્યું હતું અને 1,700 થી વધુ લોકોના મોત થયા હતા. જેના કારણે 80 લાખ લોકો બેઘર બન્યા હતા. ચીને જૂનના મધ્યથી ઓગસ્ટના અંત સુધીમાં સૌથી વધુ વ્યાપક અને સૌથી લાંબા સમય સુધી ચાલતી હીટવેવનો અનુભવ કર્યો હતો.
દરમિયાન, ઉનાળા દરમિયાન યુરોપમાં રેકોર્ડ બ્રેક હીટવેવ ત્રાટક્યા હતા. યુરોપમાં ગરમીના કારણે 15000 થી વધુ લોકોના મોત થયા હતા. જેમાં સ્પેન, જર્મની, બ્રિટન, ફ્રાન્સ અને પોર્ટુગલના લોકો સામેલ હતા. આને કારણે, ભારતમાં હીટવેવ્સ હાલમાં તેમની આવર્તન, તીવ્રતા અને ઘાતકતામાં વધારો કરી રહ્યા છે જે આપણા જાહેર આરોગ્ય, કૃષિ અને સામાજિક-આર્થિક પ્રણાલીઓ પર બોજ લાવી રહી છે. 2022 માં વૈશ્વિક સરેરાશ તાપમાન 1850-1900 ની સરેરાશ કરતા 1.15 સે. વધુ રહેવાની ધારણા છે.
1850 થી રેકોર્ડ પરના આઠ સૌથી ગરમ વર્ષ 2015 થી 2022 સુધી આવ્યા છે. ત્રણ મુખ્ય ગ્રીનહાઉસ વાયુઓની સાંદ્રતા – કાર્બન ડાયોક્સાઇડ, મિથેન અને નાઈટ્રસ ઓક્સાઇડ – 2021 માં રેકોર્ડ ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચી હતી, તાજેતરનું વર્ષ કે જેના માટે એકીકૃત વૈશ્વિક મૂલ્યો ઉપલબ્ધ છે (1984-2021). 2020 થી 2021 દરમિયાન મિથેન સાંદ્રતામાં વાર્ષિક વધારો રેકોર્ડ પર સૌથી વધુ હતો.
ગ્રીનહાઉસ વાયુઓ દ્વારા પૃથ્વીની ઉપરની સપાટીમાં ફસાયેલી લગભગ 90% ઊર્જા સમુદ્ર શોષી લે છે. આનાથી 2022 દરમિયાન 58% સમુદ્રની સપાટી ઓછામાં ઓછી એક દરિયાઈ હીટવેવનો અનુભવ કરે છે. 2022 માં વૈશ્વિક સરેરાશ સમુદ્ર સ્તરમાં વધારો સતત વધતો રહ્યો, જે સેટેલાઇટ અલ્ટિમીટર રેકોર્ડ (1993-2022) માટે ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચ્યો.
સીઓટુ સમુદ્રના પાણી સાથે પ્રતિક્રિયા આપે છે જેના પરિણામે પીએચમાં ઘટાડો થાય છે જેને ’સમુદ્ર એસિડિફિકેશન’ કહેવામાં આવે છે. આઈપીસીસીના છઠ્ઠા મૂલ્યાંકન અહેવાલ મુજબ, દરિયાની સપાટીનો પીએચ હવે ઓછામાં ઓછા 26 હજાર વર્ષોમાં સૌથી ઓછો છે. જેના પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે તેની ખતરનાક અસર દરિયાઈ પ્રાણીઓ પર પડશે. કોઈપણ રીતે, મોટાભાગના દરિયાકિનારાની રેતીમાંથી શંખ, શંખ વગેરે ગાયબ થઈ ગયા છે.
