ઇરાનના આતંકવાદીઓએ લાલ સમુદ્ર અને સુએઝ કેનાલના માર્ગમાં આતંક મચાવતા અહીંનો જળમાર્ગ સ્થગિત થઈ ગયો છે. જે ચાલુ થતા હજુ 15 દિવસ જેટલો સમય લાગે તેવી શકયતા છે. પરિણામે વૈશ્વિક પરિવહન 30 ટકા મોંઘું થવાનો અંદાજ લગાવવામાં આવી રહ્યો છે. બીજી તરફ એશિયા અને યુરોપ વચ્ચેના વેપારને મોટી અસર થઈ છે.
લાલ સમુદ્ર અને સુએઝ નહેર ભારત માટે નિર્ણાયક શિપિંગ માર્ગ છે કારણ કે યુરોપ અને એશિયા વચ્ચેનો માલ ત્યાંથી પસાર થાય છે. એપી મોલર-મેર્સ્ક, એમએસસી, સીએમએ સીજીએમ અને હેપગ-લોયડ દ્વારા છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં લાલ સમુદ્રના માર્ગને ટાળવાના નિર્ણયની જાહેરાત કરવામાં આવી છે.
લાલ સમુદ્ર અને સુએઝ કેનાલમાં હજુ 15 દિવસ સુધી શિપિંગ બંધ રહે તેવી શકયતા : એશિયા અને યુરોપ વચ્ચેના વેપારને મોટી અસર
યમનમાં ઈરાન સમર્થિત હુથી આતંકવાદીઓ દ્વારા વ્યાપારી જહાજો પરના હુમલા કરવામાં આવતા હવે શિપિંગ કંપનીઓ જળ પરિવહન ટાળી રહી છે. એવો અંદાજ છે કે વિશ્વના તમામ કન્ટેનરમાંથી 30% વૈશ્વિક વેપારનો આશરે 12% સુએઝ કેનાલમાંથી પસાર થાય છે.
ચાર શિપિંગ કંપનીઓમાંથી એકના પ્રતિનિધિએ જણાવ્યું હતું કે, દક્ષિણ આફ્રિકા દ્વારા જહાજોને ફરીથી રૂટ કરવા કે કેમ તે અંગે હજુ સુધી કોઈ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો નથી. હમણાં માટે, નિર્ણય ફક્ત નજીકના સુરક્ષિત બંદર પર જહાજોને સુરક્ષિત રાખવાનો છે.
ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયન એક્સપોર્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશનના ડિરેક્ટર જનરલ અજય સહાયે જણાવ્યું હતું કે આ નિર્ણયની દરિયાઈ શિપમેન્ટ પર નોંધપાત્ર અસર થઈ શકે છે. તે નૂરમાં પણ વધારો કરી શકે છે તેઓએ કહ્યું કે એકંદરે, ખર્ચમાં 30-40% વધારો થઈ શકે છે. અમે જાણતા નથી કે હુમલાઓ એક અઠવાડિયામાં બંધ થશે કે વધુ સમય લેશે.
આ સ્થિતિએ ભારતમાંથી થતી નિકાસ પર દબાણ આવવાનું શરૂ થઈ છે. અમે ભારતમાંથી યુરોપમાં નિકાસ કરીએ છીએ તેવી કાર લોડ કરવા માટે અમને જહાજો મળી શક્યા નથી, ભારતમાં વિદેશી શિપિંગ લાઇનના પ્રતિનિધિએ જણાવ્યું હતું. ભારતના ભૂતપૂર્વ ડિરેક્ટર જનરલ ઑફ શિપિંગ અમિતાભ કુમારના જણાવ્યા અનુસાર, જ્યારે નિકાસ દબાણ હેઠળ છે, ત્યારે ભારતની આયાત પર અસર થઈ શકે નહીં.
ગાઝા પટ્ટી પર ઈઝરાયેલના હુમલાના વિરોધમાં ઉતરેલા યમનમાં યુદ્ધનો વ્યાપ વધુ વધી ગયો છે. લાલ સમુદ્રમાં અમેરિકા, ફ્રાન્સ અને અન્ય દેશોના યુદ્ધ જહાજો પર યમનના હુમલાએ ઈઝરાયેલ-હમાસ યુદ્ધની દિશા બદલી નાખી છે. હવે લાલ સમુદ્રથી ભૂમધ્ય સમુદ્ર સુધી યુદ્ધનો ધમધમાટ થવાનો છે. લાલ સમુદ્રમાં યમનના વિદ્રોહીઓના સતત હુમલા બાદ અમેરિકાએ મોટું પગલું ભર્યું છે. અમેરિકાએ હવે તેના એરક્રાફ્ટ કેરિયરને ભૂમધ્ય સમુદ્રમાં તૈનાત કરવાનો આદેશ આપ્યો છે, જેનું નામ દુશ્મનોને ખળભળાટ મચાવે છે. આ એરક્રાફ્ટ કેરિયર લાંબા સમય સુધી ભૂમધ્ય સમુદ્રમાં ઈઝરાયેલનું રક્ષણ કરશે.
યુ.એસ.એ તેના બે વિમાનવાહક જહાજોને ભૂમધ્ય સમુદ્રમાં ઉતાર્યા છે, જે તાજેતરના વર્ષોમાં દુર્લભ છે. બહુવિધ યુએસ અધિકારીઓએ ફોર્ડ અને યુએસએસ નોર્મેન્ડી ક્રુઝર્સ માટે આ અઠવાડિયે મંજૂર કરાયેલ જમાવટ એક્સ્ટેંશનની પુષ્ટિ કરી, નામ ન આપવાની શરતે બોલ્યા કારણ કે નિર્ણય હજુ સુધી જાહેર કરવામાં આવ્યો નથી. તે જ સમયે, ફોર્ડના યુદ્ધ જૂથના અન્ય જહાજોની જમાવટ પહેલાથી જ વધારી દેવામાં આવી હતી. ઈરાનને યુદ્ધને પ્રાદેશિક સંઘર્ષમાં ફેરવતા અટકાવવા માટે પેન્ટાગોને હમાસના ઓક્ટોબર 7ના હુમલા પછી આ ક્ષેત્રમાં તેની સૈન્ય હાજરીમાં વધારો કર્યો હતો. તયારથી મહિનાઓમાં, ઈરાક અને સીરિયામાં ઈરાન સમર્થિત આતંકવાદીઓએ ત્યાં અમેરિકી સૈન્ય સ્થાપનો પર રોકેટ, ડ્રોન અને મિસાઈલ વડે નિયમિત હુમલાઓ કરવાનું અભિયાન ચલાવ્યું છે.
અમેરિકા દ્વારા લાલ સમુદ્રમાં સેના તૈનાત કરવાનો પ્રયાસ, ઈરાન આકરાપાણીએ
લાલ સમુદ્રમાં હુથીઓની આતંક વધી રહ્યો હોય અમેરિકા સેના તૈનાત કરવાના પ્રયાસ કરી રહી છે. પર ઈરાને આકરી પ્રતિક્રિયા આપી છે. ઈરાને અમેરિકાને સીધી ચેતવણી આપી છે કે આ પગલું તેના માટે મુશ્કેલી ઊભી કરશે. ઈરાનના સંરક્ષણ પ્રધાન મોહમ્મદ રેઝા અશ્તિયાનીએ જણાવ્યું છે કે લાલ સમુદ્રમાં શિપિંગને સુરક્ષિત કરવા માટે પ્રસ્તાવિત યુએસ સમર્થિત બહુરાષ્ટ્રીય ટાસ્ક ફોર્સને અહીં અસાધારણ સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડશે, યુએસએ ગયા અઠવાડિયે કહ્યું હતું કે તે લાલ સમુદ્રમાં જહાજોને ઈરાન સમર્થિત હુથી બળવાખોરોના હુમલાઓથી બચાવવા માટે એક ટાસ્ક ફોર્સ બનાવવાનું વિચારી રહ્યું છે.
આ માટે તે બીજા ઘણા દેશો સાથે વાતચીત કરી રહ્યો છે. જેથી સાથે મળીને એક ટાસ્ક ફોર્સની રચના કરી શકાય. હવે ઈરાન તરફથી આ તીખી પ્રતિક્રિયા આવી છે. ઈરાનના સંરક્ષણ મંત્રીએ ટાસ્ક ફોર્સ બનાવવાના અમેરિકાના પ્રસ્તાવને તેમના ક્ષેત્રમાં હસ્તક્ષેપ ગણાવ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે જ્યાં અમારું વર્ચસ્વ છે તે ક્ષેત્રમાં કોઈ પગ મૂકી શકે નહીં. જો તેઓ આવું અતાર્કિક પગલું ભરશે તો તેમણે મુશ્કેલીનો સામનો કરવા માટે તૈયાર રહેવું પડશે. જો કે, તેમણે સ્પષ્ટપણે જણાવ્યું ન હતું કે જો યુએસ સમર્થિત ટાસ્ક ફોર્સ લાલ સમુદ્રમાં આવશે તો ઈરાન તેના જવાબમાં શું પગલાં લેશે.
