- સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે ચૂંટણી પંચે EVMની કામગીરી પરની શંકા દૂર કરી છે.
- પોલ બોડી કહે છે કે EVM સાથે છેડછાડ કરી શકાતી નથી, VVPATની સંપૂર્ણ ગણતરી શક્ય નથી
National News : સુપ્રીમ કોર્ટે ઈવીએમની કામગીરીને લગતા પાંચ પ્રશ્નો પર ભારતના ચૂંટણી પંચ પાસેથી સ્પષ્ટતા માંગી હતી.
ઈલેક્ટ્રોનિક વોટિંગ મશીન (EVM) નો ઉપયોગ કરીને વોટર વેરિફાઈબલ પેપર ઓડિટ ટ્રેલ (VVPAT) નો ઉપયોગ કરીને કરવામાં આવેલા મતોની સંપૂર્ણ ચકાસણીની માંગ કરતી અરજીઓની સુનાવણી કરતા સુપ્રીમ કોર્ટે બુધવારે કહ્યું હતું કે, “અમે ચૂંટણીઓ પર નિયંત્રણ રાખતા નથી. ચૂંટણી સંસ્થાએ શંકાઓને દૂર કરી છે”.
જસ્ટિસ સંજીવ ખન્ના અને જસ્ટિસ દીપાંકર દત્તાહડની બનેલી સુપ્રીમ કોર્ટની બે જજની બેંચે ઈવીએમની કામગીરી અંગેના પાંચ પ્રશ્નો પર ભારતના ચૂંટણી પંચ પાસેથી સ્પષ્ટતા માંગી હતી.
તેણે ચૂંટણી પંચના અધિકારીને આજે બપોરે 2 વાગ્યા સુધીમાં પ્રશ્નોના જવાબ આપવા જણાવ્યું હતું.
કોર્ટે કહ્યું, “અમે ચૂંટણીને નિયંત્રિત કરી શકતા નથી, અમે કોઈપણ અન્ય બંધારણીય સત્તાના કામકાજને નિયંત્રિત કરી શકતા નથી.”
“ECI એ શંકા દૂર કરી છે. અમે તમારી વિચાર પ્રક્રિયાને બદલી શકતા નથી. અમે શંકાના આધારે આદેશ જારી કરી શકતા નથી.”
જેમ જેમ સુનાવણી ચાલી રહી હતી, જસ્ટિસ ખન્નાએ કહ્યું, “અમે વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નોનો અભ્યાસ કર્યો. અમને ફક્ત ત્રણ-ચાર સ્પષ્ટતા જોઈતી હતી. અમે હકીકતમાં ખોટા બનવા માંગતા નથી, પરંતુ અમારા તારણો વિશે બમણું ખાતરી કરવા માગીએ છીએ અને અમે વિચાર્યું.” સ્પષ્ટતા માંગવા માટે.”
એક અરજીકર્તા તરફથી હાજર રહેલા વકીલે કહ્યું કે પારદર્શિતા માટે ઈવીએમનો સોર્સ કોડ પણ જાહેર કરવો જોઈએ.
આના પર જસ્ટિસ ખન્નાએ જવાબ આપ્યો, “સોર્સ કોડ ક્યારેય જાહેર ન કરવો જોઈએ. જો તે જાહેર કરવામાં આવે તો તે દુરુપયોગ તરફ દોરી જશે. તેને ક્યારેય જાહેર ન કરવો જોઈએ.”
“અમે ફક્ત સ્પષ્ટતા ઇચ્છતા હતા. એક, માઇક્રોકન્ટ્રોલર કંટ્રોલિંગ યુનિટમાં ઇન્સ્ટોલ કરેલું છે કે VVPAT માં? એક સંકેત હોય તેવું લાગે છે, અમે એવી છાપ હેઠળ હતા કે માઇક્રોકન્ટ્રોલર કંટ્રોલ યુનિટમાં છે. અમને કહેવામાં આવ્યું હતું કે VVPAT માં છે. ફ્લેશ મેમરી,” તેઓએ કહ્યું.
“બીજી વસ્તુ જે આપણે જાણવા માંગીએ છીએ કે માઇક્રોકન્ટ્રોલર ક્યાં ઇન્સ્ટોલ કરેલું છે. શું તે એકવાર-પ્રોગ્રામેબલ છે? તેની પુષ્ટિ કરો. ત્રીજું, તમે સિમ્બોલ લોડિંગ યુનિટ્સનો સંદર્ભ લો. તેમાંથી કેટલા ઉપલબ્ધ છે? ચોથી, તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ચૂંટણી માટેની મર્યાદા અરજીઓ 30 દિવસની છે અને તેથી ડેટા 45 દિવસ માટે સંગ્રહિત કરવામાં આવ્યો હતો, તેથી સ્ટોરેજનો સમયગાળો તે મુજબ વધારવો પડશે? તેણે પૂછ્યું.
“બીજું, કંટ્રોલ યુનિટ માત્ર સીલ કરવામાં આવ્યું છે કે VVPAT અલગથી રાખવામાં આવ્યું છે તે અંગે અમે થોડી સ્પષ્ટતા ઈચ્છીએ છીએ.”
આ પછી ખંડપીઠે ચૂંટણી પંચના સંબંધિત અધિકારીને સવાલોના જવાબ આપવા માટે કોર્ટમાં હાજર રહેવા જણાવ્યું હતું.
હાલમાં, VVPAT વેરિફિકેશન સંસદીય મતવિસ્તારના દરેક વિધાનસભા મતવિસ્તારમાં રેન્ડમલી પસંદ કરાયેલા પાંચ ઈવીએમમાં જ કરવામાં આવે છે.
આ મહિનાની શરૂઆતમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે ચૂંટણીમાં ફક્ત પાંચ રેન્ડમલી પસંદ કરેલ EVM ને ચકાસવાને બદલે તમામ VVPAT પેપર સ્લિપ્સની ગણતરી કરવાની અરજી પર ECIને નોટિસ જાહેર કરી હતી.
