નકસલી હુમલાનો માસ્ટર માઈન્ડ હિડમા કોણ?

છત્તીસગઢ જિલ્લાના દંતેવાડામાં સેના વાહન પર આઈઈડી બ્લાસ્ટ : 10 જવાનો શહીદ

બુધવારે છત્તીસગઢ જિલ્લાના દંતેવાડામાં સેના વાહન પર આઈઈડી બ્લાસ્ટ કરવામાં આવ્યો હતો જેમાં સેનાના 10 જવાનો શહીદ થયાં હતા જયારે એક નાગરિકનું પણ મોત નીપજ્યું હતું. સમગ્ર ઘટનાને પગલે દેશભરમાં શોકનો માહોલ જોવા મળી રહ્યો છે પણ જયારે આ હુમલાની વાત થઇ રહી છે ત્યારે ખરેખર આ હુમલા પાછળ જવાબદાર કોણ? સમગ્ર હુમલાનો માસ્ટર માઈન્ડ કોણ? શા માટે નકસલવાદ ઉભો થાય છે? આ તમામ પાસા જાણવાની તાતી જરૂરિયાત છે.

નક્સલવાદનો જન્મ પછાત અને ગરીબ વર્ગમાંથી થયો હતો. પછાત વર્ગમાં એવો હાવ ઉભો કરવામાં આવ્યો હતો કે, સરકાર તેમની ખનીજ સહીતની સંપત્તિ વેંચી મારશે જેના લીધે તો બરબાદ થઇ જશે અને તેમની સાથે અન્યાય કરવામાં આવશે. ત્યારે સરકાર સામે લડવા માટે નકસલવાદ ઉભો થયો હતો. ત્યારબાદ સમાજમાં જેમની સાથે અન્યાય થયો હોય તેવા લોકોને ભડકાવીને નકસલવાદમાં ધકેલી દેવામાં આવતા હતા અને ધીરે ધીરે નકસલવાદએ મોટું સ્વરૂપ ધારણ કરી લેતા આ સમસ્યા હાલ ખુબ મોટી બની ગઈ છે.

હાલ જે રીતે માહિતી મળી રહી છે તે મુજબ સમગ્ર હુમલાનો માસ્ટર માઈન્ડ હિડમા નામનો નકસલી હોય તેવું જાણવા મળી રહ્યું છે. છત્તીસગઢમાં થતાં દરેક રક્તરંજીત હત્યાકાંડમાં હાજર હોવાથી છતાં આ શખ્સને કોઈ જોઈ શક્યું નથી. પોલીસ દળો જયારે તેનો પીછો કરે ત્યારે તે હંમેશા એક ડગલું આગળ રહેતો આવ્યો છે.

પોલીસનું કહેવું છે કે રાજ્ય સરકાર સામે યુદ્ધ કરવા માટે તેણે બંદૂક હાથમાં લીધી તે પહેલાં તે કોણ અને શું હતો તેની તેમને કોઈ જાણ નથી. એટલું જ જાણીતું છે કે હિડમા 51 વર્ષથી વધુ ઉંમરનો છે,  પરંતુ તે કેવો દેખાય છે  તેની ખાતરી નથી. તેમની પાસે માત્ર એવા પુરુષોના ફોટાનું બંડલ છે જે હિડમા હોઈ શકે છે.

જ્યારે પણ સુરક્ષા દળો પર મોટો હુમલો થાય છે ત્યારે તેનું નામ સામે આવે છે. આત્મસમર્પણ કર્યા પછી માઓવાદી નેતા પહાડ સિંહે તેને ગેરિલા કમાન્ડર તરીકે નામ આપ્યું હતું.

આ ભાગોમાં પોલીસ રેકોર્ડ્સ પર સૌથી વધુ વારંવાર આવતા નામ હિડમા પરના આઘાતજનક ડોઝિયરની શરૂઆત મે 2013ના ઝીરામ ખીણ હત્યાકાંડથી થાય છે જેમાં લગભગ સમગ્ર રાજ્ય કોંગ્રેસની ટોચની પંક્તિ ખતમ થઈ ગઈ હતી.

દરેક હુમલો હિડમાની એક ડગલું નજીક આવે છે. પ્રપંચી નક્સલ કમાન્ડર હિડમાને 2013ના ઝીરામ ખીણ હત્યાકાંડથી નામ સામે આવ્યું હતું.  હિડમા એપ્રિલ 2017ના બુરકાપાલ હુમલાનો માસ્ટરમાઇન્ડ હોવાનું પણ માનવામાં આવે છે, જેમાં 24 સીઆરપીએફ જવાનો શહીદ થયાં હતા.

પોલીસનું માનવું છે કે, તે એક સ્થાનિક આદિવાસી છે જે પીપલ્સ લિબરેશન ગેરિલા આર્મી બટાલિયન નંબર 1નો વડો છે  અને માઓવાદીઓના “દક્ષિણ સબ-ઝોનલ કમાન્ડ”નો વડો પણ છે.

હિડમા મોટાભાગે દક્ષિણ સુકમા પ્રદેશમાં રહે છે, જે તેનો આધાર છે અને હંમેશા ચાર-સ્તરની સુરક્ષા કોર્ડન સાથે આગળ વધે છે.

તાજેતરમાં થયેલા નક્સલી હુમલાઓ

• એપ્રિલ 2021: માઓવાદી હુમલામાં 23 સીઆરપીએફ જવાનો શહીદ, 30 ઘાયલ
• નવેમ્બર 2020: છત્તીસગઢના સુકમામાં આઈઈડી બ્લાસ્ટમાં સીઆરપીએફ જવાનો શહીદ, નવ ઘાયલ
• માર્ચ 2020: સુકમા જિલ્લાના મીનપા વિસ્તારમાં માઓવાદી હુમલામાં 17 સુરક્ષાકર્મીઓ શહીદ
• ફેબ્રુઆરી 2018: સુકમા જિલ્લાના ભેજીમાં સીપીઆઈ (માઓવાદી) સાથે બંદૂક-યુદ્ધમાં 2 છત્તીસગઢ પોલીસ કર્મચારીઓ શહીદ, છ ઘાયલ
• એપ્રિલ 2017: દક્ષિણ બસ્તર જિલ્લામાં છત્તીસગઢમાં માઓવાદીઓ સાથેની અથડામણમાં 26 સીઆરપીએફ જવાનો શહીદ
• માર્ચ 2017: છત્તીસગઢના સુકમામાં માઓવાદી હુમલામાં 12 સીઆરપીએફ જવાનો શહીદ