શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે ઉનાળામાં સાપ તેમના છિદ્રોમાંથી કેમ બહાર આવે છે? આ સિઝનમાં સાપ કરડવાના બનાવો કેમ વધે છે? સાપ ‘ઠંડા લોહીવાળા’ પ્રાણીઓ છે. આનો અર્થ એ છે કે તેઓ તેમના પોતાના શરીરનું તાપમાન જાળવી શકતા નથી.
ઠંડીના દિવસોમાં પૂરતી ઉર્જા ન મળવાને કારણે સાપનું ચયાપચય ખૂબ જ ધીમું થઈ જાય છે, તેથી તેઓ ન તો ઝડપથી દોડી શકે છે અને ન તો શિકાર કરી શકે છે. તેથી જ તે મોટાભાગનો સમય સૂવામાં પસાર કરે છે અને એકત્રિત કરેલી ઉર્જાનો સંગ્રહ કરવાનો પ્રયાસ કરે છે. પરંતુ જલદી ઉનાળો શરૂ થાય છે અને તાપમાન વધે છે, જેથી તેઓ તેમના છિદ્રોમાંથી બહાર આવે છે.
ઉનાળા દરમિયાન સાપને પૂરતી ઉર્જા મળે છે અને તેમનું ચયાપચય વધે છે, તેથી તેઓ અતિસક્રિય બની જાય છે. તેઓ શિકારની શોધમાં બહાર જાય છે અને પ્રજનન પણ કરે છે. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે તાપમાન વધવાથી સાપનું શરીર પણ ગરમ થવા લાગે છે, જેના કારણે તેનું મૃત્યુ પણ થઈ શકે છે.
તેથી જ તાપમાનમાં વધારો થતાં, સાપ ઠંડી જગ્યાઓની શોધમાં તેમના છિદ્રોમાંથી બહાર આવે છે અને રહેણાંક વિસ્તારોની આસપાસ દેખાવા લાગે છે. ઉનાળામાં દરરોજ તાપમાનમાં દરેક ડિગ્રી સેલ્સિયસ વધારા સાથે સાપ કરડવાની સંભાવના લગભગ 6% વધી જાય છે.
ભારતમાં દર વર્ષે 58,000 થી વધુ લોકો સાપ કરડવાથી મૃત્યુ પામે છે. જો આપણે સાપ કરડવાની ઘટનાઓ અને આંકડાઓ પર નજર કરીએ, તો આપણને જણાય છે કે મોટા ભાગના કેસ એપ્રિલ અને ઓક્ટોબર વચ્ચે નોંધાયા છે. 80 ટકાથી વધુ સાપ કરડવાના કેસો ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં થાય છે.
