‘ગરવી ગુજરાત’ દિલ્હીમાં આવેલા આ ગુજરાતની એક મુલાકાત લઈએ  

ગરવી ગુજરાતની ઇમારત મારુ-ગુર્જરા શૈલીમાં બનેલી

નેશનલ ન્યૂઝ

નવી દિલ્હીના અકબર રોડ પર બનેલ વૈભવી ગુજરાતી હવેલીની તર્જ પર બનેલ ગરવી ગુજરાત ભવનનું ઉદ્ઘાટન વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા 2 સપ્ટેમ્બર, 2019 ના રોજ કરવામાં આવ્યું હતું.

આ ઈમારતમાં ઈકો ફ્રેન્ડલી સુવિધાઓનું સંપૂર્ણ ધ્યાન રાખવામાં આવ્યું છે. લગભગ 7 હજાર ચોરસ મીટર વિસ્તારમાં ફેલાયેલી ઇમારતના નિર્માણ માટે 131 કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ તે તેના કરતા ઓછા ખર્ચે બનાવવામાં આવ્યું હતું.

નવી ઇમારત આધુનિકતા અને પરંપરાનો સમન્વય છે. આ ઈમારતની બાહ્ય ડિઝાઈનથી લઈને ઈન્ટિરીયર ડેકોરેશનમાં તમને ગુજરાત રાજ્યની પરંપરા જોવા મળશે. આ 7 માળની સુંદર ઈમારતની ડિઝાઈનમાં હરિયાળી અને વોટર હાર્વેસ્ટિંગની સંપૂર્ણ કાળજી લેવામાં આવી છે. આગ્રા અને ધોલપુરના પથ્થરોથી તેનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે. મુખ્ય દ્વારથી તમે ગરવી ગુજરાત ભવનમાં પ્રવેશતા જ આગળની દિવાલ પર કમ્પ્યુટર ન્યુમેરિકલ કંટ્રોલ (CNC) પદ્ધતિથી બનાવેલું એક વિશાળ આરસપહાણનું વૃક્ષ તમારું સ્વાગત કરે છે. તેને આધ્યાત્મિક જ્ઞાનના પ્રતીક તરીકે સ્થાપિત કરવામાં આવ્યું છે. તે જ સમયે, કચ્છની પ્રખ્યાત ભરતકામની સુંદર ડિઝાઇન ફ્લોર પર દર્શાવવામાં આવી છે જે આકર્ષે છે. વટવૃક્ષથી આગળ વધ્યા પછી ફ્લોરની ડિઝાઇન બદલાય છે. અહીં તમને પટોળા સાડીની સુંદર જડતી જોવા મળશે. અહીં તમે સ્ટેન્ડ પર સ્થાપિત લાકડાના ભવ્ય ઝૂલા પણ જોશો, જે ગુજરાતના લગભગ દરેક ઘરમાં જોવા મળે છે.

બાંધકામ 21 મહિનામાં થયું. 25-બી અકબર રોડ પર ગરવી ગુજરાત બિલ્ડિંગનું નિર્માણ નેશનલ બિલ્ડીંગ કન્સ્ટ્રક્શન કોર્પોરેશન લિમિટેડ (NBCC) દ્વારા કરવામાં આવ્યું છે. બિલ્ડિંગની અંદર 79 રૂમ સાથે, ત્યાં એક V.I.P. લોન્જ, પબ્લિક લોન્જ અને મલ્ટીપર્પઝ હોલ બનાવવામાં આવ્યા છે. આ ઉપરાંત 80 સીટર હોલ સાપુતારા, 75 સીટર ઓડીટોરીયમ ગિરનાર અને 20 સીટર કોન્ફરન્સ હોલ સહિત ત્રણ હોલ બનાવવામાં આવ્યા છે.

ગુજરાતી ભોજનનો આનંદ માણોઃ દિલ્હીમાં રહેતા લોકો નવા ગુજરાત ભવનમાં સરળતાથી ગુજરાતી ભોજનનો સ્વાદ માણી શકશે. અહીં તમને ગુજરાતી ઢોકળાથી લઈને ખમણ, થેપલા, ફાફડા, ખાંડવી સુધીની તમામ સ્વાદિષ્ટ વાનગીઓનો સ્વાદ મળશે.

ગ્રીન બિલ્ડિંગ તરીકે પ્રમાણિત આધુનિક સુવિધાઓ સાથેનું આ નવું ગુજરાત બિલ્ડિંગ ‘ગરવી ગુજરાત’ નવી દિલ્હીના અકબર રોડ પર 7,066 ચોરસ મીટરના પ્લોટ પર બનાવવામાં આવ્યું છે. વિવિધ થીમ પર આધારિત 79 ગેસ્ટ રૂમ છે. આ ઉપરાંત 19 સ્યુટ રૂમ, બિઝનેસ હોલ, કોન્ફરન્સ હોલ, મલ્ટીપર્પઝ હોલ, મીટીંગ રૂમ, 4 લાઉન્જ, લાયબ્રેરી, યોગ સેન્ટર, જીમ્નેશિયમ, રેસ્ટોરન્ટ, ડાઈનીંગ હોલ સહિત અન્ય ઘણી સુવિધાઓ છે. તે દિલ્હીમાં ગુજરાત સરકારનું સત્તાવાર ગેસ્ટ હાઉસ છે. ગ્રીન બિલ્ડીંગ તરીકે પ્રમાણિત થનાર રાજધાનીમાં તે પ્રથમ સ્ટેટ ગેસ્ટ હાઉસ પણ છે.

મારુ-ગુર્જરાની ઉત્પત્તિ ગરવી ગુજરાતની ઇમારત મારુ-ગુર્જરા શૈલીમાં બનેલી છે, જેને સોલંકી શૈલી કહેવામાં આવે છે. ‘મારુ-ગુર્જરા’ શબ્દ કલા અને સ્થાપત્ય ઇતિહાસકાર મધુસુદન ઢાકી દ્વારા બનાવવામાં આવ્યો હતો. મારુ-ગુર્જરા શૈલી એ રાજસ્થાનના મારવાડ પ્રદેશની મહા-મારુ શૈલી અને ગુજરાતની મહા-ગુર્જરા શૈલીનું સંશ્લેષણ છે. આ શૈલીમાં હિન્દુ સ્વામિનારાયણ પરંપરા દ્વારા બાંધવામાં આવેલા ઘણા મોટા મંદિરોનો સમાવેશ થાય છે.

ગુજરાત મારુ-ગુર્જરા આર્કિટેક્ચર અથવા સોલંકી શૈલી, ગુર્જરાત્રાની બનેલી, પશ્ચિમ ભારતીય મંદિર સ્થાપત્યની એક શૈલી છે જે 11મી થી 13મી સદી દરમિયાન સોલંકી વંશ અથવા ચાલુક્ય વંશના સમયગાળા દરમિયાન ગુજરાત અને રાજસ્થાનમાં ઉદ્ભવી હતી. જો કે, તે હિંદુ મંદિર સ્થાપત્યમાં પ્રાદેશિક શૈલી તરીકે ઉદ્દભવ્યું હતું પરંતુ પાછળથી જૈન મંદિરોમાં તે ખાસ કરીને લોકપ્રિય બન્યું હતું. જૈન સમર્થન પ્રાપ્ત કર્યા પછી, આ શૈલી સમગ્ર ભારતમાં અને પછી વિશ્વભરના ડાયસ્પોરા સમુદાયોમાં ફેલાઈ ગઈ. ગુજરાતનું પ્રાચીન નામ ગુર્જરાત્રા હતું, જે 6ઠ્ઠી થી 12મી સદી સુધી આ વિસ્તારમાં ગુર્જરોના શાસનને કારણે ગુર્જરાત્ર કહેવાય છે.

ભગવાન સોમનાથના 3D દર્શન ગુજરાત સરકારે ગરવી ગુજરાત ભવનના ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર પર 3D રૂમ બનાવ્યો છે, જ્યાં વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટી પ્રોજેક્ટ દ્વારા ભગવાન સોમનાથના દર્શન કરી શકાશે. આ દ્વારા સોમનાથ મંદિરની સ્થાપત્ય, સંસ્કૃતિ અને ધાર્મિક મહત્વને પ્રસારિત કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે. ખરેખર, સોમનાથ મંદિરને સ્કેનિંગ/મેપિંગ સિસ્ટમ સાથે 3D લાઇટ ડિટેક્શન અને રેન્જિંગ (લિડર) ટેક્નોલોજીથી સ્કેન કરવામાં આવ્યું છે, જે લોકોને વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટી દ્વારા વાસ્તવિક મંદિરમાં હોવાનો અનુભવ આપે છે.

તમે સ્થાપત્ય કળા જોઈ શકશો.ભગવાન શિવને સમર્પિત સોમનાથ મંદિર દેશના 12 જ્યોતિર્લિંગોમાંનું પ્રથમ જ્યોતિર્લિંગ માનવામાં આવે છે. લોકપ્રિય દંતકથા અનુસાર, આ મંદિર ચંદ્રદેવ (ચંદ્ર) દ્વારા તેમની મૂર્તિ ભગવાન શિવની સ્તુતિ કરવા માટે બનાવવામાં આવ્યું હતું, જે ચંદ્રદેવના બીજા નામ સોમને કારણે સોમનાથ મંદિર કહેવાય છે. વર્ચ્યુઅલ મંદિરને જોવા માટે અહીં આવતા લોકોનો સારો પ્રતિસાદ મળી રહ્યો છે.

ગરવી ગુજરાતનો અર્થ શું છે? ‘જય-જય ગરવી ગુજરાત’ (વિજય ટુ ગ્લોરિયસ ગુજરાત) એ ગુજરાતી કવિ નર્મદાશંકર દવે દ્વારા 1873માં લખાયેલી કવિતા છે. ગુજરાત સરકારના કાર્યો દરમિયાન તેનો રાજ્યગીત તરીકે ઉપયોગ થાય છે. તેમણે આ કવિતા 1873માં તેમના પ્રથમ ગુજરાતી શબ્દકોશ ‘નર્મકોશ’ની પ્રસ્તાવના તરીકે લખી હતી.

નર્મદાશંકર દવે કોણ હતા નર્મદાશંકર લાલશંકર દવે (24 ઓગસ્ટ 1833 – 26 ફેબ્રુઆરી 1886) ‘નર્મદ’ તરીકે ઓળખાય છે. તેમણે રાષ્ટ્રવાદ અને દેશભક્તિને પ્રોત્સાહન આપ્યું. 1880ના દાયકામાં હિન્દીને ભારતની રાષ્ટ્રભાષા બનાવવાનો વિચાર ‘નર્મદે’ સૌપ્રથમ પ્રસ્તાવિત કર્યો હતો. પ્રથમ આધુનિક ગુજરાતી લેખક અને સાહિત્યકાર હોવા ઉપરાંત તેઓ પત્રકાર પણ હતા.