ભારત વિશ્વની સૌથી મોટી લોકશાહી છે અને સંસદએ લોકશાહીનું સર્વોચ્ચ મંદિર છે, પરંતુ હાલ જે ચિત્ર ઉપસ્યું છે તેના પરથી લાગે છે કે તેની ગરિમા અને મહત્વની કાળજી તેના સભ્યો દ્વારા લેવામાં આવતી નથી. સંસદ તેના ચોમાસુ સત્રમાં દેશના હિતમાં કોઈ મહત્વપૂર્ણ ચર્ચા કરી શકી નથી.
સંસદીય લોકશાહીમાં બે જ પક્ષો છે. શાસક પક્ષ અને વિરોધ પક્ષ. બંનેની હકારાત્મક ભૂમિકાથી જ સંસદ ચાલી શકે છે, પરંતુ જ્યારે પણ સંસદીય મડાગાંઠ અંગે સવાલો ઉભા થાય છે ત્યારે બંને એકબીજા સામે આંગળી ચીંધવાનું શરૂ કરી દે છે.
ઉનાળાથી વરસાદની મોસમ આવી ગઈ છે, પરંતુ સુંદર નાનકડું ઉત્તરપૂર્વીય રાજ્ય મણિપુર હજી પણ મેઇતેઈ અને કુકી વંશીય હિંસાની આગમાં સળગી રહ્યું છે. મણિપુર મે મહિનાથી આ આગમાં સળગી રહ્યું છે, પરંતુ તે સમયે સત્તાધારી પક્ષ અને વિપક્ષ બંને કર્ણાટકમાં સત્તા માટેની ચૂંટણીની લડાઈમાં વ્યસ્ત હતા. બીજું, સંસદના બજેટ સત્રમાં એકબીજાને ટાર્ગેટ કરવા માટે તેમના કકળાટમાં વધુ રાજકીય તીર હતા. તે પછી અઢી મહિના કરતાં વધુ સમય થઈ ગયો છે કે મણિપુર હિંસાની આગમાં સળગી રહ્યું છે અને તેની ગરમીએ આંતરરાષ્ટ્રીય મીડિયાથી લઈને અન્ય દેશોની સંસદ સુધી ભારતની છબીને બરબાદ કરી છે.
તેથી, આ વર્ષે યોજાનારી 5 રાજ્યોની વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ અને આવતા વર્ષે યોજાનારી લોકસભાની ચૂંટણી માટે બંને પક્ષોને એકબીજાને ભીંસમાં મૂકવાની અનુકૂળ તક લાગે છે. તેથી જ વિપક્ષ નિયમ 267 હેઠળ ચર્ચા અને મણિપુર હિંસા પર વડા પ્રધાનના નિવેદન પર અડગ રહ્યો, જ્યારે પક્ષ નિયમ 176 હેઠળ ચર્ચા અને ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહના જવાબ માટે તૈયાર હતો. બંને પક્ષોની પોતપોતાની દલીલો હોઈ શકે, પરંતુ જ્યારે એક રાજ્ય હિંસાની આગમાં સળગી રહ્યું હોય, ત્યારે બે મણિપુરી મહિલાઓની નગ્ન પરેડ અને બળાત્કારનો વીડિયો વાયરલ થયો છે અને દેશને દુનિયામાં શરમજનક બનાવી દીધો છે.
અપવાદોને બાદ કરતાં તમામ પક્ષો ગઠબંધનની રાજનીતિની મદદથી સત્તામાં રહ્યા છે, પરંતુ તેમની ભૂમિકા બદલતા, તેઓ તે જ રીતે વર્તન કરવાનું શરૂ કરે છે, જે એક સમયે અલોકતાંત્રિક કહેવાતું હતું. સામાન્ય માન્યતા છે કે ગૃહ ચલાવવાની જવાબદારી શાસક પક્ષની છે, પરંતુ તેનો અર્થ એવો નથી કે વિપક્ષની ભૂમિકા વિક્ષેપ ઉભી કરવાની રહેશે. મતદારોએ તેમને સંયુક્ત રીતે ગૃહ ચલાવવાની જવાબદારી સોંપી છે, જ્યારે વિવિધ ભૂમિકાઓ સોંપી છે.
જો કે આ સમસ્યા સ્થાનિક સ્વરાજયથી લઈ સંસદ સુધી પ્રસરાયેલી છે. પ્રજાના પ્રશ્ને વાતચીતને કોરાણે મૂકી પક્ષો માત્ર પોતપોતાની સતાની સાઠમારીને જ કેન્દ્રમાં મૂકીને ચાલી રહ્યા છે. જો કે સાશક હોય કે વિપક્ષ તે તેના સ્થાને પ્રજા માટે જ બેઠી છે. પણ આ વાતને કોઈ પક્ષ ગણકારતું નથી.
