ચોખા માટેના જાહેર સ્ટોકહોલ્ડિંગ પ્રોગ્રામ માટે નિર્ધારિત સબસિડી મર્યાદાના ઉલ્લંઘન અંગે વિશ્વ વેપાર સંગઠનને ભારત માટે અનેક પ્રશ્નો ઉપલબ્ધ કર્યા છે. બીજી તરફ ડબ્લ્યુટીઓએ 70 લાખ ટન ચોખાની ખાધ જાહેર કરી છે. હવે આ ખાધ ભારત માટે સો મણનો સવાલ બનીને રહેશે કે કેમ ?
જીનીવામાં, જ્યાં વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઈઝેશન સ્થિત છે, તેના દ્વારા ચોખાના સ્ટોક ઉપર નજર રાખવાનું શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. જેમાં ખાદ્ય મંત્રાલય અને ફૂડ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (ભારતીય ફૂડ કોર્પોરેશન) સાથે પરામર્શ કરીને વાણિજ્ય વિભાગ દ્વારા પહેલેથી જ એક કવાયત શરૂ કરવામાં આવી છે. જે વિશાળ જાહેર વિતરણ યોજના હેઠળ જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે અનાજના જાહેર સ્ટોકને જાળવવા માટે જવાબદાર છે.
ભારત, ઘણા દેશોની સાથે, અનાજના જાહેર સ્ટોક પરની મર્યાદાની સમીક્ષાની માંગણી કરીને ઘણા વર્ષોથી માંગ કરી રહ્યું છે કે તે ખાદ્ય સુરક્ષા માટે જરૂરી છે. 2013 માં, બાલીમાં, તે એક છૂટ દોરવામાં વ્યવસ્થાપિત હતી કે જો તે નિર્ધારિત મર્યાદાને ઓળંગે તો કોઈપણ વિકાસશીલ દેશને કોઈપણ વિવાદનો સામનો કરવો પડશે નહીં. ચોખાની મર્યાદાનું ઉલ્લંઘન થયું હોવાની જાણ કરનાર તે એકમાત્ર દેશ છે.
ગયા મહિનાના અંતમાં એક બેઠક દરમિયાન, યુ.એસ.એ ભારતને તેની સૂચનાઓમાં સંપૂર્ણ માહિતી શામેલ ન કરવા અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. ઉરુગ્વે, યુએસ, પેરાગ્વે, થાઈલેન્ડ, ઓસ્ટ્રેલિયા, જાપાન અને કેનેડા જેવા દેશોએ ખાદ્ય સુરક્ષા હેતુઓ માટે જાહેર સ્ટોક હોલ્ડિંગ કાર્યક્રમ અંગે બાલીના નિર્ણય પર ભારત સાથે પરામર્શની વિનંતી કરી છે.
ખાદ્ય સુરક્ષા હેતુઓ માટે ભારતના જાહેર સ્ટોક હોલ્ડિંગ કાર્યક્રમમાં ઘઉં, ડાંગર, બરછટ અનાજ અને કઠોળ માટે લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ અને પર્યાપ્ત સ્ટોક જાળવવાનો સમાવેશ થાય છે. આમાં ગરીબોને અનાજ વિતરણનો સમાવેશ થાય છે.
