સુશાસન : મોદી સરકારની સફળતાનું રહસ્ય

• મોદી ગુડ ગવર્નન્સના ધ્યેયને હાંસલ કરવા માટે નિર્ણાયક પગલાં લેવાથી ક્યારેય ડર્યા નથી
• હું તમારાથી માઇલો દૂર હોવા છતાં, તમારી સમસ્યાઓ અને મુશ્કેલીઓ અનુભવી શકું છું : વડાપ્રધાનનું આ વાક્ય જ તેમનો મંત્ર ચરિતાર્થ કરે છે

મોદીજીએ 2001માં  ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી તરીકેનો કાર્યભાર સંભાળ્યો ત્યારથી અત્યાર સુધી ભાજપ રાજ્યમાં એકપણ ચૂંટણી હારી નથી.  2014 માં ગુજરાત છોડ્યા પછી અને વડા પ્રધાન બન્યા પછી, મોદીએ વોટ શેરમાં વધારા સાથે ભાજપને સતત લોકસભા ચૂંટણીમાં દોરી.  તદુપરાંત, તેમના નેતૃત્વ હેઠળ, ભાજપે તેના કબજામાં રહેલા રાજ્યોમાં તેની સત્તા માત્ર મજબૂત કરી નથી, પરંતુ તેને ભારતના તે ભાગોમાં પણ વિસ્તારી છે જ્યાં તેનું અસ્તિત્વ ન હતું.

તેમની સફળતાનું રહસ્ય સુશાસન છે.  આપણા દેશના રાજકારણીઓ મોટાભાગે શાસનની ચર્ચા કરતા નથી.  પરંતુ મોદીએ રાજકીય સંસ્થાઓના નેતાઓ અને ઉપરથી નીચે સુધી તમામ સ્તરે જાહેર સેવકો સાથેની તેમની દરેક બેઠકમાં આ મુદ્દો ઉઠાવવાનો મુદ્દો બનાવ્યો હતો.  ઉત્તર પ્રદેશ મંત્રી પરિષદ સાથેની તેમની તાજેતરની વાતચીત પહેલાં, વડા પ્રધાને ગયા ડિસેમ્બરમાં વારાણસીમાં ભાજપ શાસિત રાજ્યોના મુખ્ય પ્રધાનોના સંમેલનને સંબોધિત કર્યું હતું.

કોન્ફરન્સમાં, આસામ, અરુણાચલ પ્રદેશ, ગોવા, ગુજરાત, હરિયાણા, હિમાચલ પ્રદેશ, કર્ણાટક, મધ્ય પ્રદેશ, મણિપુર, ત્રિપુરા, ઉત્તર પ્રદેશ અને ઉત્તરાખંડના મુખ્ય પ્રધાનોએ પોતપોતાના રાજ્યોના “સુશાસન” પર રજૂઆતો કરી.  વડા પ્રધાને તેમના કામની સમીક્ષા કરી હતી અને તેમની કામગીરીને કેવી રીતે સુધારી શકાય તે અંગે તેમના સૂચનો આપ્યા હતા અને સરકારી યોજનાઓનો લાભ છેવાડાના વ્યક્તિ સુધી પહોંચે તેની ખાતરી કરવા જણાવ્યું હતું.

મોદીના નેતૃત્વમાં ભારતના શાસનના બે મુખ્ય ઘટકો એ સ્વતંત્ર વિદેશ નીતિ દ્વારા આંતરરાષ્ટ્રીય ક્ષેત્રે અડગ નેતૃત્વ છે જે રાષ્ટ્રીય હિત સાથે સમાધાન કરતા નથી અને બીજું ટકાઉ વિકાસના સમાવિષ્ટ મોડલ સાથે ઘરઆંગણે શાસનનું સર્વસમાવેશક મોડલ છે.  ભાજપ શાસિત રાજ્ય સરકારોને સુશાસનના પાઠ ભણાવવા, આ દિશામાં તેમના કામની સમીક્ષા કરવી અને જરૂર પડે ત્યારે તેમાં સુધારો કરવો એ શાસક ભાજપ સરકારના મોદી મોડલની ઓળખ છે.  અને મોદી આ ધ્યેય હાંસલ કરવા માટે નિર્ણાયક પગલાં લેવાથી ડર્યા નથી.

ઉત્તરાખંડ, આસામ અને તાજેતરમાં ત્રિપુરામાં મુખ્યમંત્રીઓના બદલાવ ઉત્તમ ઉદાહરણો છે.  સંદેશ સચોટ છે. 2014 માં રાયસીના હિલ્સમાં તેમની સરકારની સ્થાપના થઈ ત્યારથી, મોદીએ વારંવાર પુનરોચ્ચાર કર્યો છે કે સરકાર સુશાસનને મજબૂત કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે જે “પ્રો-પીપલ” છે અને “નાગરિક-પ્રથમ” અભિગમ સાથે કાર્યરત છે. સરકારમાં છેલ્લાં આઠ વર્ષો દરમિયાન, તેમણે સુશાસન સાથે સ્વતંત્રતાને ફરીથી વ્યાખ્યાયિત કરી છે, સર્વસમાવેશક વિકાસને આગળ ધપાવ્યો છે.  મોદીએ કહ્યું, “ભારતની આઝાદીના 75 વર્ષ પૂર્ણ થવા પર, ’સુરાજ’ એટલે કે ગુડ ગવર્નન્સનું દેશ માટે ’સ્વરાજ એટલે કે સ્વ-સરકાર જેટલું જ મહત્વ છે. બે દાયકાથી વધુની સફળતાની ગાથાનો ’મોદી મંત્ર’ ’ છે જે મોદીજીના એક વાક્યથી સમજાય જાય છે કે “હું તમારાથી માઇલો દૂર હોવા છતાં, હું તમારી સમસ્યાઓ અને મુશ્કેલીઓ અનુભવી શકું છું.

મોદી સાશનનો ટ્રેક રેકોર્ડ જોઈને વિશ્વના ભલભલા રાજકારણીઓને ઈર્ષા થઈ જાય

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની લોકપ્રિયતા સતત વધી રહી છે. તેમણે એક ઉદાહરણ સ્થાપિત કર્યું છે કે સતત લોકોની સેવા કરીને વ્યક્તિ ટોચનું રાજકીય પદ મેળવી શકે છે.  તે નિર્વિવાદ છે અને ભાજપનો વિકટરી ચાર્મ છે, તેમણે બે દાયકાથી વધુ સમય સુધી દેશની સેવા કરીને “વિજયની ગાથા” લખી છે.  વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના શાસનનો ટ્રેક રેકોર્ડ ભારતમાં કે વિદેશના કોઈપણ રાજકારણીને ઈર્ષ્યા કરે છે.  ભારતે ભૂતકાળમાં ઘણા સીએમ અને પીએમ જોયા છે. પરંતુ નરેન્દ્ર મોદી જેવા યોદ્ધા જેવો કોઈ મેળ નથી.

સરકાર ટેકનોલોજીનો ભરપુર ઉપયોગ કરતી થઈ તે મોદીની દેન

2014ની સામાન્ય ચૂંટણીમાં તેમના મુખ્ય સૂત્રો અને સૂત્રમાંનું એક હતું ’મહત્તમ શાસન, લઘુત્તમ સરકાર’.  એપ્રિલ 2019 માં, તેમણે એક ન્યૂઝ ચેનલને આપેલા ઇન્ટરવ્યુ દરમિયાન સૂત્ર સમજાવ્યું: “પહેલાં મારી કેબિનેટ નોટ સમગ્ર કેબિનેટ સુધી પહોંચવામાં છ મહિનાનો સમય લાગતો હતો. પરંતુ હવે તે ફક્ત 15 દિવસ લે છે. તે ન્યૂનતમ સરકાર અને મહત્તમ શાસન છે.”  આંતર-મંત્રાલય અને આંતર-સરકારને વેગ આપવા માટે ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ એ તેમના સારા સરકારના મોડેલનું એક કારણ હતું.  તેમણે પ્રત્યક્ષ ડિજિટલ ટ્રાન્સફર દ્વારા લાભાર્થીઓને સરકારી સેવાઓ અને લાભોની ડિલિવરી ઝડપી બનાવવા માટે ટેક્નોલોજીનો પણ ઉપયોગ કર્યો હતો.  મંજૂરીની પ્રક્રિયાને ઝડપી બનાવવી એ સારી સરકારનું એક જમા પાસું છે.  આનાથી મોદી સરકાર 30 થી 40 વર્ષથી પેન્ડિંગ પ્રોજેક્ટને કલાકોમાં પૂર્ણ કરી શકી. મોદી આર્થિક સુધારામાં પણ માને છે.

બિઝનેશ કરવો એ સરકારનું કામ નથી

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનું માનવું છે કે બિઝનેસ કરવો એ સરકારનું કામ નથી.  એર ઈન્ડિયાનું ખાનગીકરણ અને એલઆઈસી આઈપીઓનું લોન્ચિંગ એ તાજેતરના ઉદાહરણો છે કે સરકારે કેવી રીતે ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટની પ્રક્રિયાને ઝડપી બનાવી છે.  મોદીની સફળતાની ગાથાને રાજકીય વૈજ્ઞાનિકોએ વિકાસનું મોદી મોડેલ તરીકે ઉપસાવી છે.