નેચરલ સ્ટોન્સના ભાવમાં 30 ટકાનો જ્યારે લેબ-ગ્રોન ડાયમંડના ભાવમાં 50 ટકાનો ઘટાડો, આગામી 4 મહિના બાદ હીરા ઉદ્યોગમાં તેજી દેખાવાના ઉજળા સંજોગો
અનેક દેશોમાં મંદી, હીરાના ભાવમાં ઘટાડો અને અસ્તવ્યસ્ત ભૌગોલિક રાજનીતિ વચ્ચે, ભારતનો હીરા ઉદ્યોગ જે વિશ્વના 10 માંથી 9 હિરાને કાપી અને પોલિશ કરે છે. તે ઉદ્યોગમાં આગામી 4 મહિનામાં મંદી દૂર થાય તેવા એંધાણ મળી રહ્યા છે. એટલેકે રત્નકારોની દિવાળી ભલે બગડે પણ વર્ષ 2024 ટનાટન રહેશે તેવી શકયતા સેવાઈ રહી છે.
છેલ્લા એક વર્ષમાં પ્રાકૃતિક હીરાના ભાવમાં 30% ઘટાડો અને પ્રયોગશાળામાં બનાવવામાં આવેલ આવેલા હીરાના ભાવમાં 50% થી વધુ ઘટાડો નોંધાયો છે. જેને પગલે આયાત પર કામચલાઉ પ્રતિબંધ પણ મુકયાના અહેવાલો છે.
પરંપરાગત હીરાના વેપારીઓમાં એક છુપાયેલી ચિંતા એ છે કે જ્યારે આયાત પર પ્રતિબંધને પગલે ખાણકામ કરેલા હીરાનો પુરવઠો ધીમો પડી ગયો છે, ત્યારે પ્રયોગશાળામાં ઉત્પાદન થયેલ હીરાના ભાવો પર કોઈ નિયંત્રણ નથી કારણ કે જેની પાસે નાણાં છે તે હીરાની ફેક્ટરીઓ સ્થાપી શકે છે. પરંતુ પ્રયોગશાળામાં હીરા બનાવનાર ઉદ્યોગકારો કહે છે કે વૈશ્વિક સ્તરે 11 માંથી 2 ઉદ્યોગકારો નાદાર થઈ જવાથી કિંમતો સ્થિર થઈ છે.અમે શુક્રવારે વરિષ્ઠ બેન્કર્સને મળ્યા. અમે તેમને કહ્યું કે ન વેચાયેલો સ્ટોક નીચે આવવા લાગ્યો છે પરંતુ આગામી ચાર મહિના મહત્વપૂર્ણ રહેશે.
એક વરિષ્ઠ બેન્કરે જણાવ્યું હતું કે છેલ્લાં બે નાણાકીય વર્ષમાં નફામાં થયેલો ઉછાળો ભાવ ઘટવાથી મંદી અને ફર્મ્સના શેરના નુકસાનને ટકી શકે છે. સ્થાનિક હીરા ઉદ્યોગ લગભગ 2 મિલિયન લોકોને રોજગારી આપે છે. જ્યારે નિકાસ ઓછી છે, ત્યારે હીરાની કંપનીઓના દેવા પણ ઓછા થયા છે. ચીન નીચે છે પરંતુ ભારતમાં થોડી માંગ વધી રહી છે. મુખ્ય ઉપભોક્તા બજારો આગામી મે સુધી સુસ્ત રહે ત્યાં સુધી અમને કોઈ સમસ્યાની અપેક્ષા નથી, તેમણે કહ્યું.
કાઉન્સિલના વાઈસ ચેરમેન કિરીટ ભણસાલીએ જણાવ્યું હતું કે, “અમે બેંકર્સને ખાતરી આપી હતી કે હીરાના વેપારીઓ તેમના ઉત્પાદન પર સતત નજર રાખી રહ્યા છે જેથી કરીને ઈન્વેન્ટરીમાં વધારો ન થાય. નાણાકીય વર્ષ 2024 ના એપ્રિલ-સપ્ટેમ્બર દરમિયાન કટ અને પોલિશ્ડ હીરાની કુલ નિકાસ 28.7% ઘટીને 8,702.23 મિલિયન ડોલર થઈ હતી. થોડા મહિના પહેલા, વેપારે નિકાસની માંગ સુધરે ત્યાં સુધી 15 ઓક્ટોબરથી 15 ડિસેમ્બર સુધી રફ હીરાની આયાત કરવાનું ટાળવાનો નિર્ણય લીધો હતો.
નિકાસ કરાયેલા હીરાને પ્રમાણિત (મોટા હીરા) અને બિન-પ્રમાણિત (નાના હીરા)માં વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. અગાઉ, પ્રમાણિત હીરાની ઇન્વેન્ટરી બેથી અઢી મહિનાની હતી. હવે સાડા ચાર મહિના થયા છે. બિનપ્રમાણિત માટે, ઇન્વેન્ટરી ત્રણ મહિનાની હતી. તે સાડા ચાર મહિના જેટલો થઈ ગયો છે, દેશની સૌથી મોટી હીરા ઉત્પાદક કિરણ જેમ્સના વૈશ્વિક ડિરેક્ટર દિનેશ લાખાણીએ જણાવ્યું હતું.
વૈશ્વિક સ્તરે 10 થી ઓછા ઉત્પાદકો ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા સિવિડી હીરાનું ઉત્પાદન કરે છે અને 10,000 થી ઓછા રિએક્ટર છે. વૈશ્વિક એલજીડી ઉત્પાદન માત્ર 30 મિલિયન કેરેટ સુધી પહોંચ્યું છે. વધુ ઘટાડા માટે કોઈ અવકાશ વિના ઉત્પાદકોએ ભાવોને તળિયે લઈ ગયા છે. બીજી તરફ, ભારત, ગલ્ફ અને ચીન જેવા બજારો એલજીડી સુધી ગરમ થવા સાથે, અમે 2030 સુધીમાં માંગ 160 મિલિયન કેરેટને સ્પર્શવાની અપેક્ષા રાખીએ છીએ,અગ્રણી એલજીડી ફર્મ લાઈમલાઈટ ડાયમંડ્સના એમડી પૂજા શેઠ માધવને જણાવ્યું હતું.
વ્યવસાયના વિભાગોને ડર છે કે ઇઝરાયેલ-હમાસ યુદ્ધ, જેણે ભારતની હીરાની સપ્લાય ચેઇન્સ પર થોડું દબાણ કર્યું છે, તે કેટલાક સ્થાનિક ઉદ્યોગકારોના નફાના માર્જિનને અસર કરી શકે છે, જેઓ હીરા કાપીને પોલિશ કરે છે. કામા જ્વેલરીના એમડી કોલિન શાહના જણાવ્યા અનુસાર, મધ્ય પૂર્વમાં યુદ્ધ ઇઝરાયેલમાં ભારતીય નિકાસને અસર કરી શકે છે. નાણાકીય વર્ષ 2022ની સરખામણીએ 2023માં બંને દેશો વચ્ચે જેમ્સ અને જ્વેલરીનો વેપાર ઘટ્યો હતો. યુદ્ધ વોલ્યુમને વધુ ખરાબ કરી શકે છે.
