715 કરોડનું રોકાણ કરી જરૂરી ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઉભું કરાશે, 10 ખાનગી કંપનીઓએ દાખવ્યો રસ : પોર્ટ પરથી હાઇડ્રોજનના પરિવહન માટે વિશેષ સવલતો પણ અપાશે
ગ્રીન હાઇડ્રોજન એ આવતા દિવસનું ઇંધણ છે. સરકાર તેના ઉત્પાદન માટે વિશેષ ભાર આપી રહી છે.ત્યારે કંડલા ખાતે કેન્દ્ર સરકાર સંચાલિત દીનદયાળ પોર્ટ ઓથોરિટી આ ઝડપથી ઉભરી રહેલા ગ્રીન હાઇડ્રોજન ઉત્પાદન માટે એક વિશાળ પાર્કનું નિર્માણ કરીને ભારતના નેશનલ ગ્રીન હાઇડ્રોજન મિશનમાં પોતાનું યોગદાન આપશે.
ડીપીએ આ એનર્જી પાર્ક માટે 26,000 એકર જમીનની પસંદગી કરી છે. અને ગ્રીન હાઇડ્રોજન ઉત્પાદનમાં રોકાણ કરવા માંગતી ખાનગી કંપનીઓ માટે સામાન્ય માળખાકીય સુવિધાઓ ઊભી કરવા રૂ. 715 કરોડનું રોકાણ કરવાની યોજના ધરાવે છે. પોર્ટ ટ્રસ્ટે ગ્રીન હાઇડ્રોજન અને ગ્રીન એમોનિયાના ઉત્પાદન, સંગ્રહ અને વેચાણ માટે 10 ખાનગી કંપનીઓ પાસેથી એક્સપ્રેશન ઓફ ઇન્ટરેસ્ટ મેળવ્યા છે.
ડીપીએના અધ્યક્ષ એસ.કે. મહેતાએ જણાવ્યું હતું કે, ગ્રીન હાઇડ્રોજનના ઉત્પાદન માટે ખાનગી કંપનીઓ દ્વારા ભારે રસ દાખવવામાં આવી રહ્યો છે. પોર્ટ આ ગેસની આયાત અને નિકાસ માટે વધારાનું ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર બનાવશે. પાણીને હાઇડ્રોજન અને ઓક્સિજન એમ બે ભાગમાં વિભાજીત કરીને ગ્રીન હાઇડ્રોજન ઉત્પન્ન થાય છે. તે પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવા માટે સૌર અથવા પવન જેવી નવીનીકરણીય ઉર્જા દ્વારા સંચાલિત ઇલેક્ટ્રોલિસિસનો ઉપયોગ કરે છે. કાર્બન ઝીરો હાંસલ કરવાના લક્ષ્યમાં ગ્રીન હાઇડ્રોજનને એક સક્ષમ વિકલ્પ માનવામાં આવે છે.
સૌરાષ્ટ્રના અનેક દરિયાકાંઠે ગ્રીન હાઇડ્રોજનનું ઉત્પાદન થઈ શકે છે
કેન્દ્ર સરકાર કાર્બન ઉત્સર્જનમાં નેટ ઝીરો હાંસલ કરવાના મિશન તરફ સતત આગળ વધી રહ્યું છે. જેમાં ખાસ કરીને ગ્રીન હાઇડ્રોજનનું ઉત્પાદન વધારવા સરકાર કમર કસી રહી છે. તેવામાં ગુજરાત વિશાળ દરિયાકાંઠો ધરાવે છે. આ દરિયાકાંઠામાં ગ્રીન હાઇડ્રોજન ઉત્પાદન કરવાની વિપુલ તક રહી છે.
ગ્રીન હાઇડ્રોજન શું છે અને કેવી રીતે બને છે ?
હાઇડ્રોજન એ કુદરતી રીતે બનતું સામાન્ય તત્વ છે, જે અન્ય તત્વો સાથે સંયોજનમાં અસ્તિત્વ ધરાવે છે. તે પાણી જેવા કુદરતી રીતે બનતા સંયોજનોમાંથી કાઢવામાં આવે છે.જે બે હાઇડ્રોજન અણુ અને એક ઓક્સિજન અણુના સંયોજનથી બને છે. હાઇડ્રોજન પરમાણુના આ ઉત્પાદનની પ્રક્રિયા ઊર્જા લે છે. હાઇડ્રોજન બનાવવાની આ પ્રક્રિયાને ઇલેક્ટ્રોલિસિસ કહેવામાં આવે છે. પાણીના કિસ્સામાં, પુનઃપ્રાપ્ય ઉર્જા નો ઉપયોગ કરીને પાણીને હાઇડ્રોજન અને ઓક્સિજનમાં વિભાજીત કરીને ઉત્પન્ન થતા હાઇડ્રોજનને ગ્રીન હાઇડ્રોજન કહેવામાં આવે છે.
ગ્રીન હાઇડ્રોજન ગ્રે હાઇડ્રોજન કરતાં નોંધપાત્ર રીતે ઓછું કાર્બન ઉત્સર્જન ધરાવે છે. ગ્રીન હાઇડ્રોજનનો ઉપયોગ એવા ક્ષેત્રોને ડીકાર્બોનાઇઝ કરવા માટે કરી શકાય છે જેનું વીજળીકરણ કરવું મુશ્કેલ છે, જેમ કે સ્ટીલ અને સિમેન્ટ ઉત્પાદન, અને આ રીતે આબોહવા પરિવર્તનને મર્યાદિત કરવામાં મદદ કરે છે.
ગ્રીન હાઇડ્રોજનનો ઉપયોગ ક્યાં કરી શકાય?
ગ્રીન હાઇડ્રોજનનો ઉપયોગ ઉદ્યોગમાં કરી શકાય છે અને ઘરના ઉપકરણોને પાવર કરવા માટે હાલની ગેસ પાઇપલાઇનમાં સંગ્રહિત કરી શકાય છે. હાઇડ્રોજનનો ઉપયોગ ઇંધણ સાથે વીજળીનો ઉપયોગ કરતી કોઈપણ વસ્તુને પાવર કરવા માટે પણ કરી શકાય છે, જેમ કે ઇલેક્ટ્રિક વાહનો અને ઇલેક્ટ્રોનિક સાધનો. અને બેટરીઓથી વિપરીત, હાઇડ્રોજન ઇંધણ કોષોને રિચાર્જ કરવાની જરૂર નથી અને જ્યાં સુધી તેમની પાસે હાઇડ્રોજન બળતણ હોય ત્યાં સુધી તે ચાલતું નથી
