એક તરફ મોદી સરકાર મેડ-ઈન-ઈન્ડિયાનો પ્રચાર કરી રહી છે તો બીજી તરફ મહારાષ્ટ્ર ડિરેક્ટોરેટ ઑફ વોકેશનલ એજ્યુકેશન એન્ડ ટ્રેનિંગ એ ચીનની કંપની બેનકયું દ્વારા બનાવેલી કરોડોની કિંમતની એલસીડી ઇન્ટરેક્ટિવ પેનલ્સ આયાત કરી છે. ચીનને હાલમાં એક એવો દેશ ગણવામાં આવે છે જેને ગવર્નમેન્ટ ઈ-માર્કેટપ્લેસ પર પ્રમોટ કરવામાં આવતો નથી.
હવે મહારાષ્ટ્ર સરકારની આ ડીલ પર સવાલો ઉઠી રહ્યા છે. એવા આક્ષેપો છે કે વિભાગે તેના ટેન્ડરમાં ચોક્કસ પ્રમાણપત્રની આવશ્યકતા ફરજિયાત કરી હતી, તેથી તમામ ભારતીય ઉત્પાદકોને રેસમાંથી દૂર કરી દીધા હતા. પરંતુ આખરે જે આયાત કરવામાં આવ્યું હતું તેમાં પણ તે પ્રમાણપત્રો નહોતા.
રૂ. 1.3 લાખમાં સ્વદેશી પેનલ મળતી હોવા છતાં રૂ. 2.2 લાખ લેખે 242 પેનલ મંગાવી
દરેક પેનલ માટે ચૂકવવામાં આવતી કિંમત પણ સરેરાશ દર કરતાં ઘણી વધારે છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે “મેક ઇન ઇન્ડિયા”ની શરત હટાવ્યા બાદ જીઇરમ પોર્ટલ પર ટેન્ડર બહાર પાડવામાં આવ્યું હતું.
ખરીદ એજન્સીઓને પસંદ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે છે. ઔદ્યોગિક તાલીમ સંસ્થાઓના શિક્ષકોએ દરેક પેનલ માટે ચૂકવેલ કિંમતના દસ્તાવેજો શેર કર્યા.
જીઇએમ પોર્ટલ પર તાઈવાન દ્વારા નિર્મિત બેનકયું પેનલની કિંમત રૂ. 1.3 લાખ તરીકે સૂચિબદ્ધ છે. પરંતુ ડીવીઇટી એ ચીનમાં બનેલી 242 બેનકયું પેનલ્સમાંથી પ્રત્યેક માટે રૂ. 2.2 લાખ ચૂકવ્યા હતા. જેને જીએમ પોર્ટલ પર સૂચિબદ્ધ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી ન હતી.
જીઇએમ પોર્ટલ પર, સપ્લાયર્સ, ઉત્પાદકો, ડીલરો અને વિક્રેતાઓ જે ચીન અને પાકિસ્તાનથી ઉદ્ભવતા ઉત્પાદનો અને સેવાઓનું વેચાણ કરે છે તેમને નોંધણી કરવાની મંજૂરી નથી. ડીવીઇટીના ડાયરેક્ટર દિગંબર દળવીએ નિયમોના ઉલ્લંઘનનો ઇનકાર કર્યો છે. તેમણે કહ્યું કે ટેકનિકલ કમિટી દ્વારા દસ્તાવેજોની તપાસ કર્યા બાદ આદેશ આપવામાં આવ્યા છે. “અમે વિક્રેતાઓ દ્વારા સબમિટ કરેલા કાગળો જોઈએ છીએ અને પછી ઓર્ડર આપીએ છીએ. વિક્રેતાએ અમને કહ્યું કે તે તાઈવાન બનાવટની પ્રોડક્ટ્સ સપ્લાય કરશે પરંતુ તેણે ખરેખર ચીનમાં બનાવેલી પ્રોડક્ટ્સ મોકલ્યા છે,” તેમણે કહ્યું.
મને હજુ સુધી આવો કોઈ રિપોર્ટ મળ્યો નથી. ત્યાં એક સમિતિ છે જે કિંમતના પાસાને તપાસે છે તેમણે કહ્યું. આ ઉપરાંત, ડિલિવરી ખર્ચ, પરિવહન, અન્ય ઓપેક્ષ પણ ધ્યાનમાં લેવામાં આવે છે. આઈટીઆઈ માં સ્માર્ટ ક્લાસરૂમ સ્થાપવાની યોજનાના ભાગરૂપે ઇન્ટરેક્ટિવ પેનલ ખરીદવામાં આવી હતી. ખરીદેલ મોટાભાગની પેનલો વિશ્વ બેંક અને ભારત સરકારના સ્કીલ્સ સ્ટ્રેન્થનિંગ પ્રોજેક્ટ હેઠળ પ્રાપ્ત ભંડોળ દ્વારા ખરીદવામાં આવી છે.
