વેપાર, પ્રાદેશિક સહયોગ, વિકાસ અને સુરક્ષાના મુદ્દાઓ ઉપર થશે વાતચીત
શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશનના સભ્ય દેશોના વડાઓની પરિષદની 22મી સમિટ બે વર્ષ પછી આજે શરૂ થઈ રહી છે. કોરોના મહામારીને કારણે છેલ્લા બે વર્ષથી એસસીઓ સમિટ થઈ શકી નથી. પીએમ મોદી ઉઝબેકિસ્તાનના સમરકંદમાં શરૂ થનારી સમિટમાં ભાગ લેવા માટે ગઈકાલે પહોંચ્યા હતા. આજે શુક્રવારે વડાપ્રધાન મોદી એસસીઓ સમિટને સંબોધિત કરશે. સમિટ દરમિયાન નેતાઓ એસસીઓની પ્રવૃત્તિઓની સમીક્ષા કરે અને ભવિષ્યમાં સહકારની શક્યતાઓ પર ચર્ચા કરે તેવી અપેક્ષા છે.
બે દિવસીય બેઠકમાં પીએમ મોદીના સંબોધનની પૂર્વસંધ્યાએ, વિદેશ સચિવ વિનય મોહન ક્વાત્રાએ કહ્યું કે પીએમ સમરકંદમાં ઉઝબેકિસ્તાનના રાષ્ટ્રપતિ અને અન્ય સરકારના વડાઓ સાથે દ્વિપક્ષીય વાતચીત કરશે. જો કે, તેમણે સ્પષ્ટ કર્યું નથી કે તેઓ જિનપિંગ સાથે વાતચીત કરશે કે કેમ. ક્વાત્રાએ કહ્યું કે આ બેઠકમાં સંબંધિત મુદ્દાઓ, વેપાર અને પ્રાદેશિક સહયોગ પર ફળદાયી ચર્ચા થવાની અપેક્ષા છે.
આ બેઠકમાં વિકાસના મુદ્દાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે અને આતંક સહિતના સામાન્ય પડકારોનો સામનો કરવા વેપાર અને આર્થિક મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવામાં આવશે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી આજે એસસીઓ સમિટમાં ભાગ લેશે. શિખર સંમેલન દરમિયાન વડાપ્રધાન મોદી રશિયા, ઉઝબેકિસ્તાન અને ઈરાનના પ્રમુખ સાથે દ્વિપક્ષીય બેઠક કરશે. ઉઝબેકિસ્તાન એસસીઓ 2022નું વર્તમાન અધ્યક્ષ છે અને ભારત સમરકંદ સમિટના અંતે એસસીઓ સમિટનું આગામી પ્રમુખપદ સંભાળશે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી એસસીઓ સમિટ દરમિયાન રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન અને ઉઝબેકિસ્તાનના રાષ્ટ્રપતિ શૌકત મિર્ઝીયોયેવને મળવાની અપેક્ષા છે.
ભારતમાં વર્ષ 2023માં સમિટ યોજાશે
વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ સહિત 15 વૈશ્વિક નેતાઓ સાથે સમરકંદ સમિટમાં ભાગ લેશે. ઉઝબેકિસ્તાન એસસીઓ સમિટ 2022 ની અધ્યક્ષતા કરી રહ્યું છે, જે પછી સમરકંદ સમિટના અંતે ભારત એસસીઓની રોટેશનલ વાર્ષિક પ્રમુખપદ સંભાળશે. 1996 માં રચાયેલ શાંઘાઈ પાંચ, ઉઝબેકિસ્તાનના સમાવેશ સાથે 2001 માં શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન બન્યું. 2017 માં ભારત અને પાકિસ્તાનના જૂથમાં પ્રવેશવાના નિર્ણય સાથે અને 2021 માં તેહરાન સંપૂર્ણ સભ્ય તરીકે, એસસીઓ સૌથી મોટા બહુપક્ષીય સંગઠનોમાંનું એક બન્યું.
એસસીઓમાં આઠ સભ્ય દેશો છે
એસસીઓમાં હાલમાં 8 સભ્ય દેશોનો સમાવેશ થાય છે. તેના સભ્ય દેશો ચીન, ભારત, કઝાકિસ્તાન, કિર્ગિસ્તાન, રશિયા, પાકિસ્તાન, તાજિકિસ્તાન અને ઉઝબેકિસ્તાન છે.
