14 હજાર કરોડની ઉચાપત કરી દેશ છોડનાર ભાઈઓ નાઇજિરિયામાં દૈનિક 1 લાખ બેરલ તેલ ઉત્પાદન કરવાની તૈયારીમાં : બન્ને ભાઈઓ ત્યાંની સરકારની એટલી નજીક કે તેને સોંપવાનો સરકારે ઇનકાર કરી દીધો
હજારો કરોડની ઉચાપતના આરોપી સાંડેસરા બ્રધર્સને ભારત સરકારે ઘોષિત અપરાધી જાહેર કર્યા છે. પરંતુ આફ્રિકન દેશ નાઈજીરીયાની સરકારે નીતિન સાંડેસરા અને ચેતન સાંડેસરાને જાહોજલાલીથી રાખ્યા છે. ત્યાં તેનો ધંધો ધમધમી રહ્યો છે. નાઈજીરીયા સરકારે તેના ઘણા પ્રોજેક્ટ્સમાં સાંડેસરા બંધુઓને ભાગીદારી કરી છે. નાઈજીરિયામાં તેના પ્રભાવનો અંદાજ એ હકીકત પરથી લગાવી શકાય છે કે જ્યારે ભારત સરકારે તેના પ્રત્યાર્પણ માટે કહ્યું ત્યારે ત્યાંની સરકારે સ્પષ્ટ ના પાડી દીધી. સાંડેસરા બંધુઓ, જેઓ ગુજરાતના છે, તેમના પર ભારતની જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોને 1.7 બિલિયન ડોલરની છેતરપિંડી કરવાનો આરોપ છે. તે દેશના સૌથી મોટા આર્થિક ગુનાઓમાંનો એક છે. સાંડેસરા બ્રધર્સે આ આરોપોને નકારી કાઢ્યા છે. પરંતુ તે 2017માં ભારતમાંથી ફરાર થઈ ગયા હતા. ભારત સરકારે તેમને ભાગેડુ જાહેર કર્યા છે.
લગભગ 20 વર્ષ પહેલાં, તેણે નાઈજીરિયાના તેલ ઉદ્યોગમાં પ્રવેશ કર્યો અને હવે તેનું ધ્યાન ફક્ત ત્યાંના વ્યવસાય પર છે. સીબીઆઈના જણાવ્યા અનુસાર સાંડેસરા બંધુઓએ નાઈજીરીયાની નાગરિકતા માટે પણ અરજી કરી છે. બ્લૂમબર્ગના અહેવાલ મુજબ નવેમ્બરમાં, નાઇજિરીયાની સરકારે દેશના શુષ્ક ઉત્તરપૂર્વમાં એક અબજ બેરલ તેલના ભંડારની શોધની ઉજવણી કરી હતી. સાંડેસરા બ્રધર્સ આ શોધમાં નાઈજીરિયા સરકારના ભાગીદાર છે. નાઇજીરીયાના નવા પ્રમુખ બોલા ટીનુબુએ દેશના હાઇડ્રોકાર્બન ક્ષેત્ર માટે નવા લક્ષ્યો નક્કી કર્યા છે. આ કારણે સેન્ડર્સા બ્રધર્સનું મહત્વ વધી ગયું છે. ટીનુબુએ દેશમાં પેટ્રોલ પરની સબસિડી નાબૂદ કરવાની જાહેરાત કરી છે, જેના કારણે દેશમાં તેની કિંમત રાતોરાત ત્રણ ગણી થઈ ગઈ છે.
નાઈજીરીયા આફ્રિકામાં સૌથી વધુ તેલ ઉત્પાદક દેશ છે. પરંતુ શેલ અને એક્ઝોનમોબિલ જેવી મોટી કંપનીઓ દેશ છોડી ચૂકી છે. આવી સ્થિતિમાં સાંડેસરા બંધુઓને ચાંદી મળી રહી છે. તેમની કંપનીને આ પ્રોજેક્ટમાં તેલ કાઢવાની જવાબદારી આપવામાં આવી છે. તેમની કંપનીઓ સ્ટર્લિંગ ઓઇલ એક્સ્પ્લોરેશન એન્ડ પ્રોડક્શન કંપની અને સ્ટર્લિંગ ગ્લોબલ ઓઇલ રિસોર્સિસ લિમિટેડ દરરોજ લગભગ 50,000 બેરલ ક્રૂડ ઓઇલ કાઢે છે. આ કંપનીઓ અન્ય બ્લોકમાંથી તેલ કાઢવાની તૈયારી કરી રહી છે. આ વર્ષના અંત સુધીમાં તેમનું દૈનિક ઉત્પાદન વધીને 100,000 બેરલ થવાની ધારણા છે. સાંડેસરા પરિવાર પશ્ચિમ આફ્રિકન દેશ નાઇજીરીયામાંથી સૌથી મોટી તેલ નિકાસ કરતી કંપનીઓમાંની એક છે.
1980 ના દાયકામાં, નીતિન અને ચેતન સાંડેસરાએ આ વ્યવસાયને ઘણા ક્ષેત્રોમાં વિસ્તાર્યો. તેમાં તેલ અને ગેસ, આરોગ્ય સંભાળ, બાંધકામ અને એન્જિનિયરિંગ ક્ષેત્રનો સમાવેશ થાય છે. તેમની કંપની ફાર્માસ્યુટિકલ ગ્રેડ જિલેટીનના વિશ્વની સૌથી મોટી ઉત્પાદકોમાંની એક હતી. 2010 ના દાયકાની શરૂઆતમાં, જૂથનું મૂલ્ય લગભગ 7 બિલિયન ડોલરનું હતું. સીબીઆઈના જણાવ્યા અનુસાર, જૂથે એસબીઆઈ, બેંક ઓફ બરોડા અને યુનિયન બેંક ઓફ ઈન્ડિયા સહિતની અનેક બેંકોને રૂ. 14,000 કરોડની છેતરપિંડી કરી હતી. સાંડેસરા બંધુઓ પર નકલી દસ્તાવેજોનો ઉપયોગ કરીને લોન મેળવવા અને વિદેશમાં નાણાં મોકલવાનો આરોપ છે.
ભારત સરકારે તેની સામે બિનજામીનપાત્ર વોરંટ પણ જારી કર્યું છે. પરંતુ નાઈજીરીયાની સરકારે ચાર વર્ષ પહેલા સાંડેસરા બંધુઓની ધરપકડ કરવાનો ઈન્કાર કરી દીધો હતો. તેમણે કહ્યું કે તેમની સામેના આરોપો રાજનીતિથી પ્રેરિત છે. ભારતમાં તેમનું ગુજરાતમાં 60,000 ચોરસ ફૂટનું ફાર્મહાઉસ હતું. તેની પાસે પોતાનું પ્રાઈવેટ પ્લેન અને ઘણી મોંઘી કાર પણ હતી. તે પોતાના ફાર્મહાઉસમાં મોટી પાર્ટીઓનું આયોજન કરતો હતો. નાઈજીરિયામાં પણ તેણે આ પરંપરા જાળવી રાખી છે. ત્યાં તેઓ દિવાળીના અવસર પર એક મોટી પાર્ટી કરે છે અને તેમાં મોટી હસ્તીઓને આમંત્રિત કરે છે. સાંડેસરા બંધુઓ નાઈજીરિયામાં ઘણી હસ્તીઓની નજીક છે અને આનાથી તેમને બિઝનેસમાં ઘણો ફાયદો થાય છે.
