લગભગ એક મહિના પહેલા માલદીવે ભારતને તેના સૈનિકો પાછા ખેંચવા કહ્યું હતું. હવે રાષ્ટ્રપતિ મોહમ્મદ મુઇઝુની સરકારે ટાપુના પાણીના હાઇડ્રોગ્રાફિક સર્વે અંગે ભારતના કરારને રિન્યુ ન કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. જો કે ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન તેમની પાર્ટીએ ‘ઇન્ડિયા આઉટ’ અભિયાન શરૂ કર્યું હતું. હાલ સરકાર તેને અનુસરી રહી છે.
રાષ્ટ્રપતિ મોહમ્મદ મુઇઝુની સરકાર નવી સરકાર ચીનના ખોળે બેસવા ભારત સાથે સંબંધો તોડી રહી છે
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિ ઈબ્રાહિમ મોહમ્મદ સોલિહના આમંત્રણ પર માલદીવ ગયા હતા. બંને દેશો વચ્ચે 8 જૂન 2019ના રોજ એક કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. ભારતને માલદીવના પ્રાદેશિક પાણીના હાઇડ્રોગ્રાફિક સર્વેક્ષણ તેમજ ખડકો, લગૂન, દરિયાકાંઠા, સમુદ્રી પ્રવાહો અને ભરતીના સ્તરનો અભ્યાસ અને ચાર્ટ બનાવવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
આ પહેલી દ્વિપક્ષીય સમજૂતી છે જે નવી સરકારની રચના બાદ સત્તાવાર રીતે સમાપ્ત થઈ રહી છે. ગુરુવારે એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં, માલદીવના રાષ્ટ્રપતિના કાર્યાલયમાં જાહેર નીતિના અન્ડર સેક્રેટરી મોહમ્મદ ફિરુઝુલ અબ્દુલ ખલીલે જણાવ્યું હતું કે મુઇઝુ સરકારે 7 જૂન, 2024 ના રોજ સમાપ્ત થતા હાઇડ્રોગ્રાફી કરારને રિન્યૂ ન કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.
તેમણે કહ્યું, આ કરારની શરતો મુજબ, જો એક પક્ષ કરાર છોડવા માંગતો હોય તો કરારની મુદત પૂરી થવાના છ મહિના પહેલા બીજા પક્ષને નિર્ણય વિશે જાણ કરવી જોઈએ. ફિરોઝુલે કહ્યું કે ભારતને જાણ કરવામાં આવી છે કે માલદીવ સમજૂતી સાથે આગળ વધવા માંગતું નથી.
અહેવાલ અનુસાર, મુઇઝુએ તેની કેબિનેટની સલાહ લીધા બાદ નિર્ણય લીધો હતો. વહીવટીતંત્ર માને છે કે માલદીવની સૈન્યની ક્ષમતામાં સુધારો કરવો રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા માટે શ્રેષ્ઠ છે અને આવા સર્વેક્ષણો હાથ ધરવા અને આવી સંવેદનશીલ માહિતીનું રક્ષણ કરવું જોઈએ. ભવિષ્યમાં, હાઇડ્રોગ્રાફીનું કામ 100 ટકા માલદીવિયન મેનેજમેન્ટ હેઠળ કરવામાં આવશે. માત્ર માલદીવના લોકોને જ તેની જાણ કરવામાં આવશે, તેમણે કહ્યું.
આ મહિનાની શરૂઆતમાં, મુઇઝુએ કહ્યું હતું કે ભારત સરકાર માલદીવમાંથી તેના સૈનિકોને પાછી ખેંચવા માટે સંમત છે. તે જ સમયે, ભારતના સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે દુબઈમાં કોપ 28 સમિટની બાજુમાં આ મુદ્દા પર ટૂંકમાં ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. અહીં મુઇઝુએ વડાપ્રધાન મોદી સાથે મુલાકાત કરી હતી. ભારતીય હેલિકોપ્ટર અને વિમાનોને ઉડતા રાખવાની રીતો પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. બંને પક્ષો સંમત થયા હતા.
મુઈઝુએ તેની પ્રથમ વિદેશ યાત્રા માટે તુર્કીની પસંદગી કરી. માલદીવના ઈતિહાસમાં આ પહેલું ઉદાહરણ હતું. કટોકટી બચાવ અને આપત્તિ રાહત કામગીરી માટે ભારત દ્વારા માલદીવ નેશનલ ડિફેન્સ ફોર્સને બે હેલિકોપ્ટર અને એક એરક્રાફ્ટ આપવામાં આવ્યું હતું. આ પ્લેટફોર્મના સંચાલન માટે માલદીવમાં 77 ભારતીય સૈન્ય કર્મચારીઓને તૈનાત કરવામાં આવ્યા હતા.
