સંયુકત રાષ્ટ્રની સુરક્ષા પરિષદમાં કાશ્મીરની પરિસ્થિતિ પર બંધ બારણે ચર્ચા હવે નહીં કરાય
દેશને આઝાદી કાળથી પીડતી કાશ્મીરની સમસ્યાનું કેન્દ્રની મોદી સરકારે તાજેતરમાં બંધારણની કલમ ૩૭૦ને હટાવીને ફુજેદપુર્વક નિરાકરણ લાવ્યું હતું. જેથી આતકવાદના આકા ગણાતા પાકિસ્તાનની કાશ્મીરમાં આંતકની દુકાન બંધ થઈ જતા ભારતના સરકારના આ કાયદાન વૈશ્ર્વિક વિરોધ કર્યોે હતો.પાકિસ્તાનની પ્રયાસોની ચીને આ કાશ્મીર મુદ્દે સયુંકત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદમાં બંધાબારણે ચર્ચા કરવાની દરખાસ્ત મુકી હતી.જે સામે અનેક દેશોએ આ દરખાસ્તનો વિરોધ કરીને આ મુદ્દો ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે દ્રિપસીય હોવાનું જણાવ્યું હતું. જેબાદ આ વૈશ્ર્વિક દબાણ સામે મુકીને ચીને આ મુદ્દે ચર્ચાની દરખાસ્ત પરત ખેંચી છે.
ચીને કાશ્મીરની પરિસ્થિતિ અંગે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદ માં બંધ બારણે ચર્ચા પ્રસ્તાવ રજુ કર્યોે હતો. સુરક્ષા પરિષદના સભ્યો યુ.એસ., ફ્રાન્સ, બ્રિટન અને રશિયાના વિરોધ બાદ ચીને પોતાનો પ્રસ્તાવ પાછો ખેંચી લીધો છે. અમારા આનુષંગિક અખબાર ઇકોનોમિક ટાઇમ્સ અનુસાર, ડિસેમ્બરમાં સુરક્ષા પરિષદના પ્રમુખ બનેલા યુ.એસ.એ ચીની સરકારને આ દરખાસ્ત બંધ કરવા દબાણ કર્યુ હતું. સાથે જ ફ્રાન્સે પણ કાશ્મીરનો મુદ્દો ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેનો મુદ્દો છે. તેવો વલણ અપનાવ્યું હતું.ભારતે આ મામલે સંપૂર્ણ મૌન ધારણ કર્યું હતું. સત્તાવાર સૂત્રોએ કહ્યું, “ભારત સુરક્ષા પરિષદ માં સભ્ય નથી, તેથી તે ચર્ચામાં શામેલ જાવાનુ નથી.” ફ્રાન્સના રાજદ્વારી સૂત્રએ કહ્યું, ’અમા વલણ સ્પષ્ટ છે. કાશ્મીર મુદ્દે દ્વિપક્ષીય રીતે જોવું રહ્યું. ન્યૂયોર્ક સહિતના ઘણા સ્થાનોએ આ કહ્યું છે.યુએનએસસીમાં બ્રિટને પ્રથમ વખત આ મુદ્દે ભારત સાથે ખુલ્લેઆમ સહયોગ કર્યો છે, જ્યારે યુએનએસસીના અન્ય કાયમી સભ્ય, રશિયાએ કહ્યું હતું કે, ફોરમમાં આ મુદ્દે ચર્ચા થવી જોઈએ નહીં. રશિયાએ કહ્યું કે એજન્ડામાં અન્ય મહત્વપૂર્ણ વૈશ્વિક મુદ્દા હોવા જોઈએ. યુ.એન.એસ.સી.ના ૧૫ સભ્યમાં સમાવિષ્ટ ઈન્ડોનેશિયાએ વાંધો ઉઠાવ્યો હતો કે, નિયંત્રણ રેખાની ભારતીય બાજુએ સુરક્ષા દળોનો ભેગા થવો એ ચર્ચાનો આધાર કેમ છે. ઇન્ડોનેશિયાએ કહ્યું કે આ ભારતની આંતરિક બાબત છે.
એક સૂત્રએ જણાવ્યું હતું કે, ચીનના વિદેશ પ્રધાન વાંગ યી સરહદ મુદ્દે વિશેષ પ્રતિનિધિ કક્ષાની વાટાઘાટો માટે ભારત આવી રહ્યા છે અને ચીને અગાઉ કાશ્મીર પર દબાણ લાવવાના પ્રસ્તાવને વધાર્યો હતો. ભારત સરકાર દ્વારા જમ્મુ-કાશ્મીરને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં વહેંચવાના નિર્ણય પછી જાહેર કરવામાં આવેલા નકશા પર ચીન ચર્ચા કરવા ઈચ્છે છે.
ત્રિસમલની ’રજાના કારણે સુરક્ષા પરિષદનું કામકાજ બંધ થઈ રહ્યું છે. વળી, અમેરિકા સાથે ભારતની ૨ + ૨ વાટાઘાટો બુધવારે શરૂ થવાની છે અને વાંગ યી ૨૧ ડિસેમ્બરે વિશેષ પ્રતિનિધિ કક્ષાની વાટાઘાટો માટે ભારતની મુલાકાતે છે. આવી સ્થિતિમાં યુ.એન.એસ.સી. માં બંધબારણે આ મુદ્દે ડોર ચર્ચા પર ભાર મૂકવાનો હેતુ માત્ર સરહદ મુદ્દે ભારત પર દબાણ લાવવાનો હતો. અન્ય એક સૂત્રએ કહ્યું કે, ચીન ભારત-પાકિસ્તાન એજન્ડા અને ભારત-ચીન સરહદનો મુદ્દો સુરક્ષા પરિષદમાં છે તે બતાવીને ભારત પર દબાણ લાવવા માંગે છે.૨૧ ડિસેમ્બરે વિશેષ પ્રતિનિધિ કક્ષાની વાટાઘાટો એ મોદી સરકારની ફરીથી સરકાર બન્યા પછી બંને દેશો વચ્ચેની પહેલી રાઉન્ડની વાતચીત છે. મામલલ્લાપુરમમાં અનૌપચારિક સમિટમાં, વિશેષ પ્રતિનિધિ સ્તરના સ્તરમાં વધારો કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો જેથી નિયંત્રણ રેખા પરની પરિસ્થિતિને સાફ કરી શકાય.યુએસ કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ સાંસદે કાશ્મીર અંગે ભારતના પગલાને સમર્થન આપ્યું છે. ફ્લોરિડાથી રિપબ્લિકન પાર્ટીના સાંસદ ફ્રાન્સિસ રૂનીએ કહ્યું હતું કે ’ભારત અમેરિકાનો મહત્વપૂર્ણ સાથી છે. આપણે કાશ્મીર અંગે તેના વલણને ટેકો આપવો જોઈએ. રૂનીએ સોમવારે એક બ્લોગમાં લખ્યું, ’કાશ્મીરના ત્રણ દાવેદારોમાં ભારતનો દાવો સૌથી વધુ વિશ્વસનીય છે.૧૯૫૦ ના દાયકામાં બ્રિટીશ શાસનના અંતે, જમ્મુ-કાશ્મીરના લગભગ બે તૃતીયાંશ લોકોએ ભારત સાથે રહેવાનું નક્કી કર્યું હતું. આ રાજ્યને આંતરિક વહીવટી નિર્ણયોમાં વિશેષ વહીવટી દરજ્જો અને સ્વાયત્તતા આપવામાં આવ્યો છે આગામી પછીના વર્ષોમાં, જમ્મુ અને કાશ્મીરની રાજ્ય સરકાર ભારતની કેન્દ્ર સરકાર સાથેના તેના સંબંધોને મજબૂત બનાવશે વૈશ્ર્વિક દબાણ બાદ કાશ્મીર મુદ્દે ચર્ચાની દરખાસ્ત પરત ખચતુ ચીજ
