ભારતના પ્રમુખ પદથી વિશ્વના અનેક દેશોને પરિવર્તનની આશા: અનેક સમસ્યાઓના સમાધાન લાવવા મથામણ
જી 20ના ભારતના પ્રમુખ પદથી વિશ્વના અનેક દેશોને પરિવર્તનની આશા જાગી છે. અનેક સમસ્યાઓના સમાધાન લાવવા મથામણ થવાની છે. ત્યારે જી 20માં ખાદ્ય – ઉર્જા સુરક્ષા અને વિકાસના મુદ્દે ધ્યાન કેન્દ્રિત કરાશે તેવું જાણવા મળ્યું છે.
ઊભરતાં અર્થતંત્રો જેવા કે ચીનથી લઈને આર્જેન્ટિના અને રશિયાથી લઈને દક્ષિણ આફ્રિકા તમામના વિકાસને વેગ આપવા અને ખાદ્ય અને ઉર્જા સુરક્ષા સંબંધિત મુદ્દાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા તમામ દેશોએ હાંકલ કરી છે. જેમાંથી કેટલાકે બાલીમાં સર્વસંમતિ પણ સાધી છે.
જી-20 બેઠક અંતર્ગત ઇમર્જિંગ માર્કેટ્સ ગ્રૂપની બેઠકમાં, યજમાન ઇન્ડોનેશિયાએ બાલીમાં તાજેતરના નેતાઓની સમિટમાં સર્વસંમતિ બનાવવામાં મદદ કરવા બદલ ભારતની પ્રશંસા કરી. રશિયાએ એકસાથે કામ કરવા માટે ઉભરતા બજારોના જૂથની પ્રશંસા કરી હતી.
ઇન્ડોનેશિયાએ ભાર મૂક્યો હતો કે 2030 સુધીમાં ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યાંકો હાંસલ કરવા, વૈશ્વિક દક્ષિણ માટે મહત્વપૂર્ણ મુદ્દો, વિકાસ કાર્યકારી જૂથ સુધી મર્યાદિત ન હોવો જોઈએ અને ચર્ચામાં મોખરે હોવો જોઈએ. મેક્સિકોએ કહ્યું કે વિકાસશીલ દેશોનો અવાજ તેમની સામે ચાલી રહેલા કેટલાક મુદ્દાઓ પર સાંભળવામાં આવશે. આ જૂથ વચ્ચેની એકતા જી20 ને વિભાજીત કરવા માટે નથી. એક સૂત્રએ ચીની પ્રતિનિધિમંડળને ટાંકીને કહ્યું કે, આપણે ઉર્જા અને ખોરાક જેવા વિકાસના મુદ્દાઓને કેન્દ્રમાં રાખવા માટે સંમત થવું જોઈએ. યુક્રેન-રશિયા સંઘર્ષને પગલે, વિકાસશીલ અને ગરીબ દેશો માટે ખોરાક અને ઉર્જાના વધતા ભાવો એક મુખ્ય ચિંતા તરીકે ઉભરી આવ્યા છે, જે અર્થતંત્રો પોતાની જાતને અછતથી બચાવવા માટે ઝપાઝપી કરતી હોવાથી તેમને ચર્ચામાં મૂક્યા છે. મેક્સિકોએ સમગ્ર વિશ્વમાં ઉચ્ચ ફુગાવા અને મંદીનો સામનો કરી રહેલા અર્થતંત્રો સામેના પડકારોને પ્રકાશિત કર્યા છે, તેના શેરપાઓ લેટિન અમેરિકન અને આફ્રિકામાં ખોરાક અને બળતણના પડકારોનો સામનો કરી રહ્યા છે.12 ઉભરતા રાષ્ટ્રોના જૂથને સાથે મળીને કામ કરવા માટે આહવાન કરતાં, તુર્કીએ એવું પણ સૂચન કર્યું કે સ્થળાંતર અને વિસ્થાપન સંબંધિત મુદ્દાઓ મુખ્ય એજન્ડાનો ભાગ હોવા જોઈએ.
દક્ષિણ આફ્રિકાએ કહ્યું કે ખાતર ઉત્પાદનમાં વૈવિધ્ય લાવવાની જરૂર છે. રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધની પૃષ્ઠભૂમિમાં આ મુદ્દો ફરીથી ચર્ચામાં આવ્યો છે, જેના પરિણામે ખાતરના ભાવમાં તીવ્ર વધારો થયો છે, જેના કારણે વિશ્વભરના ખેડૂતો જોખમમાં મુકાયા છે. સાઉથ આફ્રિકન શેરપાઓએ પેટન્ટ મુક્તિ યોજનાને દવાઓથી આગળ થેરાપ્યુટિક્સ સુધી વિસ્તારવા માટે ડબ્લ્યુટીઓમાં ટેકો મેળવવાનું શીખ્યા છે, જે ગરીબ અને વિકાસશીલ દેશોમાં કોવિડ અને અન્ય આરોગ્ય કટોકટીઓનો સામનો કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ તરીકે જોવામાં આવે છે.
જી20 ફોરમ નેતૃત્વ અને નાણાકીય સંસાધનો પ્રદાન કરવા અને વિશ્વને પાછું પાટા પર લાવવા માટે સસ્ટેનેબલ ડેવલપમેન્ટ ગોલ્સ હાંસલ કરવા માટે સાથે મળીને કામ કરવા માટે અનન્ય સ્થિતિમાં છે
જી-20ની અધ્યક્ષતા સંદર્ભે આજે સર્વપક્ષીય બેઠક
કેન્દ્ર સરકાર આવતા વર્ષે ભારત દ્વારા યોજાનારી જી-20 સમિટ માટે સૂચનો મેળવવા, ચર્ચા કરવા અને રણનીતિઓને અંતિમ સ્વરૂપ આપવા માટે આજે સર્વપક્ષીય બેઠક બોલાવશે.
સંસદીય કાર્ય મંત્રી પ્રહલાદ જોશી વતી લગભગ 40 પક્ષોના પ્રમુખોને બેઠકમાં આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું છે. રાષ્ટ્રપતિ ભવન ખાતે યોજાનારી આ બેઠકમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી હાજર રહેશે. વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકર પણ આ બેઠકમાં હાજરી આપે તેવી શક્યતા છે.ભારતે 1 ડિસેમ્બરે સત્તાવાર રીતે જી20 નું પ્રમુખપદ ગ્રહણ કર્યું. દેશમાં આ વર્ષે ડિસેમ્બરથી હૈદરાબાદ સહિત 200 થી વધુ જી20 બેઠકો યોજવાની અપેક્ષા છે.
જી20 નેતાઓની સમિટ આગામી વર્ષે 9 અને 10 સપ્ટેમ્બરે નવી દિલ્હીમાં યોજાવાની છે. આ પહેલા દેશના અલગ-અલગ ભાગોમાં જી20ની અનેક બેઠકો યોજાશે. પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યમંત્રી અને તૃણમૂલ કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ મમતા બેનર્જી રવિવારે દિલ્હી પહોંચ્યા છે. બાદમાં તે સર્વપક્ષીય બેઠકમાં ભાગ લેશે. જો કે, બેનર્જીએ કહ્યું કે તે તૃણમૂલ કોંગ્રેસના અધ્યક્ષ તરીકે બેઠકમાં હાજરી આપશે અને પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યમંત્રી તરીકે નહીં.
આ મહિનાની શરૂઆતમાં, બાલી સમિટમાં, ઇન્ડોનેશિયાએ આગામી વર્ષ માટે ભારતને જી20 અધ્યક્ષપદ સોંપ્યું હતું અને વડા પ્રધાન મોદીએ તેને દરેક ભારતીય નાગરિક માટે ગર્વની વાત ગણાવી હતી.
જી20 એ વિશ્વની મુખ્ય વિકસિત અને વિકાસશીલ અર્થવ્યવસ્થાઓનું આંતર-સરકારી મંચ છે. આમાં આર્જેન્ટિના, ઓસ્ટ્રેલિયા, બ્રાઝિલ, કેનેડા, ચીન, ફ્રાન્સ, જર્મની, ભારત, ઇન્ડોનેશિયા, ઇટાલી, જાપાન, કોરિયા પ્રજાસત્તાક, મેક્સિકો, રશિયા, સાઉદી અરેબિયા, દક્ષિણ આફ્રિકા, તુર્કી, યુનાઇટેડ કિંગડમ, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને યુરોપિયન યુનિયનનો સમાવેશ થાય છે.
