એવું મંદિર જે પશુ-પક્ષીઓ અને માનવીઓ વચ્ચેના અતૂટ સંબંધના પ્રતીક છે 

• ભારતનું એકમાત્ર પક્ષી મંદિર સાબરકાંઠા જિલ્લામાં પશુ-પક્ષીઓ અને માનવીઓ વચ્ચેના અતૂટ સંબંધના પ્રતીક તરીકે આવેલું છે.
• રોડાના મંદિરો સાતમી સદીના સાત મંદિરોનો સમૂહ છે. સાબરકાંઠા જિલ્લાના મુખ્ય મથક હિંમતનગરથી 15 કિમીના અંતરે આવેલા રોડાના આ મંદિરો આજે પણ ઉભા છે 

Offbeat News : પ્રાચીન કાળથી જ પશુ-પક્ષીઓ સાથે માણસનો સંબંધ અતૂટ રહ્યો છે. આ ઉપરાંત હિન્દુ સંસ્કૃતિમાં પશુ-પક્ષીઓને પણ દેવી-દેવતાઓના વાહન તરીકે સ્થાન મળ્યું છે. એ જ રીતે, ભારતનું એકમાત્ર પક્ષી મંદિર સાબરકાંઠા જિલ્લામાં પશુ-પક્ષીઓ અને માનવીઓ વચ્ચેના અતૂટ સંબંધના પ્રતીક તરીકે આવેલું છે.

રોડાના મંદિરો સાતમી સદીના સાત મંદિરોનો સમૂહ છે. સાબરકાંઠા જિલ્લાના મુખ્ય મથક હિંમતનગરથી 15 કિમીના અંતરે આવેલા રોડાના આ મંદિરો આજે પણ ઉભા છે અને આપણા પૂર્વજોની કલાત્મકતા અને પ્રાણીઓ અને પક્ષીઓ પ્રત્યેના તેમના અપાર પ્રેમનું વર્ણન કરે છે. અહીં માત્ર દેવી-દેવતાઓના પ્રાચીન મંદિરો જ નથી, એક પક્ષી મંદિર પણ અહીં હાજર છે. ભારતમાં એક માત્ર પક્ષી મંદિર જ્યાં આપણા પૂર્વજો પક્ષીઓની પૂજા કરતા હશે. બ્રિટિશ સરકારે પણ આ તરફ ધ્યાન આપ્યું છે. તો ગુજરાત મહારાષ્ટ્રમાંથી અલગ થયું તે સમયના ગેઝેટમાં પણ ઉલ્લેખ છે.

ભગવાન વિષ્ણુની સાથે પક્ષીઓની પૂજા

અહીંના તમામ મંદિરો કલા, કોતરણી અને સ્થાપત્યના ઉત્તમ ઉદાહરણ છે. આ પક્ષી મંદિર અહીં શિવ મંદિર, વિષ્ણુ મંદિર, નવ ગ્રહ મંદિર અને લદેચી માતા મંદિરની સાથે આવેલું છે. હાલમાં મંદિરની અંદર કોઈ મૂર્તિ નથી, પરંતુ અંદરની દીવાલ પર કોતરેલા પ્રાણીઓ અને પક્ષીઓને જોઈને અનુમાન લગાવી શકાય છે કે અહીં ભગવાન વિષ્ણુની સાથે પક્ષીઓની પણ પૂજા થતી હતી. તો એક લોક પરંપરા મુજબ અહીં સૌપ્રથમ ગધેશ્વર શહેર હતું અને આવા 125 મંદિરો અહીં અસ્તિત્વમાં છે. જેમાંથી માત્ર 7 મંદિરો જ આજે અસ્તિત્વ માટે સંઘર્ષ કરી રહ્યા છે.

જો કે વિશ્વમાં આવા અનેક સ્થાપત્ય છે જે અજોડ છે પરંતુ જાળવણીના અભાવે આ સ્થાપત્ય ખંડેર બની રહ્યા છે. જો સરકાર દ્વારા અહીં યોગ્ય નવીનીકરણ કરવામાં આવે તો ચોક્કસપણે આ વિસ્તાર સમગ્ર ગુજરાતમાં ખીલશે. આ મંદિરોની જો કોઈ વિશેષતા છે તો તે તેમનું નિર્માણ છે. અહીંના મંદિરોના ચણતરમાં ચૂનો કે અન્ય કોઈ સામગ્રીનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો નથી.

સ્ત્રીઓ એકબીજા સાથે ટકરાતી નથી

અહીં બાંધકામ માટે યોગ્ય પથ્થરો તૈયાર કરીને ગોઠવવામાં આવ્યા છે. જો કે આ મંદિર માત્ર સાબરકાંઠા જિલ્લામાં જ છે, પરંતુ જિલ્લાના મોટા ભાગના લોકોને તેની જાણ નથી. સાબરકાંઠા પ્રશાસન અને ગુજરાત પુરાતત્વ વિભાગની ઉદાસીનતાને કારણે આ મંદિરો આજે જોઈએ તેટલા લોકપ્રિય બન્યા નથી. ઘણા લોકો અહીં આવે છે. અહીં એક તળાવ પણ છે, આ તળાવમાં 900થી વધુ મહિલાઓ એકસાથે બહાર જઈ શકે છે, પરંતુ મહિલાઓ એકબીજા સાથે અથડાય નહીં તે રીતે તળાવનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે.

આ મંદિરોની બીજી કહાની એ છે કે લોકો ખાસ કરીને માને છે કે અહીં લદેચી માતા દ્વારા તમામ લોકોની મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. જો તમે સંતાન પ્રાપ્ત કરવા માટે સક્ષમ ન હોવ અને તેમાં કોઈ અવરોધ હોય, તો તમને સંતાન પ્રાપ્ત થશે. આથી, આજુબાજુના ઘણા ગામડાઓમાંથી લોકો પહેલા અહીં છોકરા કે છોકરીની પ્રાર્થના કરવા આવે છે અને અહીં ભક્તોની ભીડ હોય છે, પછી શિવરાત્રી અને શ્રાવણ મહિનામાં પણ શિવ મંદિરમાં ભક્તોની ભીડ જોવા મળે છે.

અહીં આવતા ભક્તોને ભારે મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડે છે.

7 મંદિરો અને મંદિરની કોતરણી ઉપરાંત અહીં મોટી સંખ્યામાં આસ્થા સાથે સંકળાયેલા ભક્તો પણ આવે છે, પરંતુ અહીં પહોંચવા માટેનો રસ્તો ઉબડખાબડ છે, તેથી ભક્તોને વરસાદની મોસમમાં અહીં આવવામાં ભારે મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડે છે. આ ઉપરાંત રાત્રીના સમયે વીજળીના અભાવે ભક્તોને મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડે છે. આવી સ્થિતિમાં જો અહીં રોડ બનાવવામાં આવે તો ચોક્કસથી અહીં આવતા લોકોને પણ ફાયદો થઈ શકે છે. નવગ્રહ મંદિર કે શિવ મંદિરમાં આવતા ભક્તો કે વિદેશીઓ પણ રોડના અભાવે ખોવાઈ જાય છે, જેથી સત્વરે રસ્તો બનાવવામાં આવે તેવી માંગ ઉઠી છે.