નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં દેશમાં રાષ્ટ્રીય પક્ષોને મળતા દાનમાં લગભગ 41.49 ટકા એટલે કે 420 કરોડ રૂપિયાનો ઘટાડો
કોરોનાના કારણે આવેલા લોકડાઉનના લીધે દેશના વિકાસની ગતિ અને સામાન્ય લોકોની આજીવિકા પર તો અસર પડી જ હતી. રાજકીય પક્ષોને મળતા દાનમાં પણ મોટો ઘટાડો થયો છે. નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં દેશમાં રાષ્ટ્રીય પક્ષોને મળતા દાનમાં લગભગ 420 કરોડ રૂપિયાનો ઘટાડો થયો છે. એટલે કે દેશની રાષ્ટ્રીય સ્તરની પાર્ટીઓને 41.49 ટકા ઓછું દાન મળ્યું છે.
કોર્પોરેટ અને બિઝનેસ સેક્ટરમાંથી સૌથી વધુ દાન
રાષ્ટ્રીય પક્ષોને કોર્પોરેટ અને બિઝનેસ સેક્ટરમાંથી મહત્તમ દાન મળે છે. એક રિપોર્ટ અનુસાર, કોર્પોરેટ અને બિઝનેસ સેક્ટરે રાષ્ટ્રીય પક્ષોને 480.655 કરોડ રૂપિયાનું દાન આપ્યું છે. પક્ષને મળેલા દાનના આ 80 ટકા છે. જ્યારે 2,258 વ્યક્તિગત દાતાઓએ નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન આ પક્ષોને કુલ રૂ. 111.65 કરોડનું દાન આપ્યું હતું. આ લોકોએ 2020-21માં રાજકીય પક્ષોને મળેલા દાનમાં 18.80 ટકા યોગદાન આપ્યું છે.
ભાજપને મળેલું દાન
નાણાકીય વર્ષ 2019-20 દરમિયાન, ભાજપને 785.77 કરોડ રૂપિયાનું દાન મળ્યું હતું. નાણાકીય વર્ષ 2020-21 દરમિયાન ભાજપને આ દાન ઘટીને 477.54 કરોડ રૂપિયા થઈ ગયું છે. આ ઘટાડો લગભગ 39.23 ટકા છે.
કોંગ્રેસને મળેલું દાન
તેવી જ રીતે, નાણાકીય વર્ષ 2019-20 દરમિયાન, કોંગ્રેસને 139.016 કરોડ રૂપિયાનું દાન મળ્યું હતું. જે આગામી નાણાકીય વર્ષ 2020-21 દરમિયાન ઘટીને રૂ. 74.524 કરોડ થઈ ગઈ છે. એક વર્ષમાં કોંગ્રેસને મળેલા ડોનેશનમાં 46.39 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.
8 રાજકીય પક્ષોને રાષ્ટ્રીય પક્ષ તરીકે મળી છે માન્યતા
દેશમાં હાલમાં આઠ માન્ય રાષ્ટ્રીય પક્ષો છે. આ પક્ષોને ચૂંટણી પંચે રાષ્ટ્રીય પક્ષ તરીકે માન્યતા આપી છે. ભાજપ, બસપા, કોંગ્રેસ, સીપીઆઈ, સીપીઆઈ(એમ), ટીએમસી, એનસીપી અને નેશનલ પીપલ્સ પાર્ટી આઠ માન્ય રાષ્ટ્રીય પક્ષો છે.
દિલ્હીમાંથી સૌથી વધુ દાન મળ્યું, ગુજરાત ત્રીજા ક્રમે
રાષ્ટ્રીય પક્ષોને દિલ્હીમાંથી કુલ 246 કરોડ રૂપિયાથી વધુનું દાન મળ્યું છે. દેશમાં દિલ્હી બાદ મહારાષ્ટ્રને સૌથી વધુ દાન મળ્યું છે. મહારાષ્ટ્રમાંથી રૂ. 71.68 કરોડનું દાન મળ્યું છે. દાનની બાબતમાં ગુજરાત ત્રીજા ક્રમે છે. ગુજરાતમાંથી 47 કરોડથી વધુનું દાન આપવામાં આવ્યું હતું. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે 37.912 કરોડ રૂપિયાનું કુલ દાન (નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં રાષ્ટ્રીય પક્ષો દ્વારા પ્રાપ્ત કુલ 6.39 ટકા) પક્ષો દ્વારા આપવામાં આવેલી અધૂરી અથવા અઘોષિત માહિતીને કારણે કોઈપણ રાજ્ય અથવા કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશને આપી શકાશે નહીં.
કોર્પોરેટ અને બિઝનેસ સેક્ટરનું સૌથી વધુ દાન ભાજપને
રાજકીય પક્ષોને મળતા દાનમાં કોર્પોરેટ અને બિઝનેસ સેક્ટરની પહેલી પસંદ ભાજપ છે, જે કેન્દ્ર સહિત મોટાભાગના રાજ્યોમાં સત્તામાં છે. કોર્પોરેટ અને બિઝનેસ સેક્ટરમાંથી 1,100 થી વધુ દાન ભાજપને આપવામાં આવ્યા હતા જે લગભગ રૂ. 416.794 કરોડ છે. જ્યારે 1,071 વ્યક્તિગત દાતાઓએ નાણાકીય વર્ષ 2020-21 દરમિયાન પાર્ટીને 60.37 કરોડ રૂપિયા આપ્યા છે.નાણાકીય વર્ષ 2020-21 દરમિયાન કોંગ્રેસને કોર્પોરેટ સેક્ટરમાંથી 146 દાન દ્વારા કુલ રૂ. 35.89 કરોડ અને 931 વ્યક્તિગત દાતાઓ દ્વારા રૂ. 38.634 કરોડ મળ્યા હતા. કોવિડની પ્રથમ લહેર માર્ચ 2020 ના અંતમાં શરૂ થઈ હતી, નાણાકીય વર્ષની શરૂઆત પહેલાં, દેશવ્યાપી લોકડાઉન શરૂ થયું હતું.
2018-19માં ભાજપનું દાન વધ્યું, કોંગ્રેસ ઘટ્યું
એડીઆરએ કહ્યું કે નાણાકીય વર્ષ 2018-19 અને નાણાકીય વર્ષ 2019-20 વચ્ચે કોંગ્રેસના ડોનેશનમાં 6.44 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. જ્યારે ભાજપના ડોનેશનમાં વધારો થયો છે. એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (એડીઆર) એ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે નાણાકીય વર્ષ 2018-19ની તુલનામાં નાણાકીય વર્ષ 2019-20 દરમિયાન પાર્ટીને દાનમાં 5.88 ટકાનો વધારો થયો છે.
