પત્રકાર અને ન્યાયાધીશ ઉપર કોઈની લગામ ન હોવી જોઈએ : જસ્ટિસ શ્રીક્રિષ્ન

પત્રકાર અને ન્યાયાધીશની સ્વતંત્રતા છિનવાય તો લોકશાહી ડગમગી જશે : જસ્ટિસ બીરેન

સુપ્રીમ કોર્ટના ભૂતપૂર્વ જસ્ટિસ બીએન શ્રીકૃષ્ણે શુક્રવારે સ્વતંત્ર પત્રકારત્વની હિમાયત કરતા કહ્યું હતું કે, લોકશાહીને ટકાવી રાખવી હોય તો પત્રકારીત્વ ની સ્વતંત્રતા જાળવવી અતિ જરૂરી છે. મુંબઈ પ્રેસ ક્લબ દ્વારા આયોજિત રેડઈંક એવોર્ડ્સ ફંક્શનને સંબોધતા તેમણે કહ્યું હતું કે, લોકશાહીની સરળ કામગીરી સુનિશ્ચિત કરવા માટે પત્રકારોની સ્વતંત્રતા જાળવવી જરૂરી છે.

તેમણે કહ્યું હતું કે, બે વ્યવસાયો અનિવાર્યપણે સ્વતંત્ર હોવા જોઈએ, એક ન્યાયાધીશ અને બીજો પત્રકાર. ભૂતપૂર્વ ન્યાયાધીશે જણાવ્યું હતું કે, જો તેમની સ્વતંત્રતા ઉપર તરાપ મારવામાં આવે તો લોકશાહીને નુકસાન થાય છે. એક પત્રકાર જેણે પોતાની સ્વતંત્રતા ગુમાવી દીધી છે તે ન્યાયાધીશ જેટલો જ ખરાબ છે જેણે તેની સ્વતંત્રતા ગુમાવી દીધી છે, તેવું તેમણે જણાવ્યું હતું. પત્રકારત્વના વ્યવસાયમાં ખરેખર પ્રમાણિકતા એ શ્રેષ્ઠ નીતિ છે.

વરિષ્ઠ પત્રકાર ટીજેએસ જ્યોર્જને સંપાદક અને કટારલેખક તરીકે લાઇફટાઇમ અચીવમેન્ટ માટે રેડઇંક એવોર્ડ આપવામાં આવ્યો હતો. 1960ના દાયકામાં જ્યોર્જ પટનામાં એક અખબારના સંપાદક હતા. તેઓ તેમના એસ્ટાબ્લિશમેન્ટ વિરોધી વલણ માટે જાણીતા છે.  વર્ષ 2021 માટે પ્રેસ ક્લબનો ’જર્નાલિસ્ટ ઓફ ધ યર’ એવોર્ડ વરિષ્ઠ પત્રકાર ઓમ ગૌરને આપવામાં આવ્યો હતો.

જસ્ટિસ બી.એન. શ્રીકૃષ્ણે કહ્યું હતું કે, આજના વાતાવરણમાં ચર્ચાનો શબ્દ રામ છે. તેથી હું રામાયણને ટાંકીને ચર્ચા કરવા જઈ રહ્યો છું. મને ખબર નથી કે રામમાં વિશ્વાસ કરનારા કેટલા લોકોએ રામાયણ વાંચ્યું છે.ન્યાયાધીશે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે,વિભીષણ દ્વારા તેમના મોટા ભાઈ રાવણને આપવામાં આવેલી સલાહ પૈકી એક સલાહ એવી હતી કે, સીતાને પોતાની સાથે ન રાખી શ્રીરામને સોંપી દેવામાં આવે. જેની સામે રાવણે વિભીષણને કહ્યું હતું કે, તમે મારા ભાઈ છો પણ તમે મારી વિરુદ્ધ છો?

જેના જવાબમાં વિભીષણે કહ્યું હતું કે, હે રાજા, પરાક્રમી રાજા, લોકો તમારી સાથે હંમેશા ખૂબ જ સુખદ રીતે વાત કરે છે, પરંતુ તમને કોઈ એવી વ્યક્તિ મળશે નહીં જે તમારી સામે સત્ય બોલે જો તે કડવું હોય અને તમને કોઈ વ્યક્તિ મળશે નહીં જે કડવું સત્ય કહેશે.

ન્યાયાધીશે કહ્યું, તે પત્રકારનું કામ છે. જેઓ સત્તામાં છે તેમની સામે સાચું બોલવું. સંજોગવશાત આ મારું પણ જજ તરીકેનું કામ છે. હવે બંને વ્યવસાયોને સ્વતંત્ર કરવાની જરૂર છે. દરેક વ્યક્તિ સ્વતંત્ર રહેવાનું પરવડી શકે તેમ નથી. જજ અને પત્રકારની સ્વતંત્રતા લથડશે તો આખી લોકશાહી હચમચી જશે.

જસ્ટિસે કહ્યું કે પત્રકારને ચોથો સ્તંભ કહેવામાં આવે છે.  રાજ્યના અન્ય ત્રણ સ્તંભો કયા છે?  ધારાસભા, સંસદ અને ન્યાયતંત્ર. એવી પરિસ્થિતિની કલ્પના કરો જ્યારે તેઓ એકબીજા સાથે રહે છે?  પછી શું થાય? પત્રકારનું કામ છે કે તેઓ સત્ય બોલે અને કહે કે તમે લોકો અહીં ખોટા છો. પત્રકારનું કામ લોકો સમક્ષ હકીકતો રજૂ કરવાનું છે. એક પત્રકાર જેણે તેની સ્વતંત્રતા ગુમાવી દીધી છે તે ન્યાયાધીશ જેટલો ખરાબ છે જેણે તેની સ્વતંત્રતા ગુમાવી દીધી છે. હવે પત્રકારની સ્વતંત્રતા ગુમાવવાના જુદા જુદા રસ્તાઓ છે.

યુવાનો માટે યાદ રાખો કે તમે એવા વ્યવસાયમાં છો જ્યાં ઈમાનદારી ખરેખર શ્રેષ્ઠ નીતિ છે.  તમારી જાત સાથે પ્રમાણિક બનો અને ખાતરી કરો કે તમારો અંતરાત્મા તમને કહે છે કે તમે જે કરી રહ્યા છો તે સાચું છે.  હવે એક ન્યાયાધીશ તરીકે આપણે હંમેશા તેને ન્યાયિક વિવેકબુદ્ધિ કહીએ છીએ અને હું હંમેશા કહું છું કે તે પત્રકારનો અંતરાત્મા છે કે તે તેને જણાવે કે વ્યક્તિ જે કરી રહ્યો છે તે યોગ્ય છે કે નહીં? શું તે સમાજના ભલા માટે છે ? શું તે તમામ સાથી નાગરિકોના ભલા માટે છે?  જો તમે આ કસોટી લો છો તો પછી ભલેને અન્ય જોખમો તમારા માર્ગમાં ઊભા હોય.

જસ્ટિસ બીએન શ્રીકૃષ્ણે કહ્યું કે,શું પત્રકારોને આ રીતે ખુલ્લેઆમ કે છૂપી રીતે ધમકીઓ આપવામાં આવી રહી છે? જો આમ થઈ રહ્યું છે તો ચોથી એસ્ટેટ લોકશાહીને ટકાવી રાખવાની તેની શક્તિથી સંપૂર્ણપણે વંચિત થઈ જશે.