કલમ 66-એ હેઠળ નોંધાયેલા કેસનો નિકાલ કરવા 3 અઠવાડિયાનો સમય આપતી સુપ્રીમ કોર્ટ
આઈટી એક્ટની કલમ 66-એ હટાવવાના નિર્ણય કરાયા બાદ પણ કેટલાક રાજ્યોમાં કેસ નોંધાયા છે, જે અંગે મંગળવારે સુપ્રીમ કોર્ટે ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. અરજદારના વકીલે જણાવ્યું કે, આઈટી એક્ટની કલમ 66-એ હટાવવા છતાં દેશભરમાં આ કલમ હેઠળ મોટી સંખ્યામાં કેસ દાખલ કરવામાં આવી રહ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે, ’સુપ્રીમ કોર્ટે પણ નોટિસ જારી કરી છે અને તેમ છતાં કેસની નોંધણી થવી ગંભીર બાબત છે. શું સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયનો પણ અમલ નહીં થાય? અરજદારે કહ્યું કે આ સંબંધમાં સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણય બાદ જમ્મુ-કાશ્મીરમાં 16, ઝારખંડમાં 40 અને મધ્ય પ્રદેશમાં 113 કેસ નોંધાયા છે. અરજદાર તરફથી એવી માંગ કરવામાં આવી હતી કે આ મામલે એટર્ની જનરલને પણ સામેલ કરવામાં આવે.
સુપ્રીમ કોર્ટે આ બાબતને ગંભીર ગણાવી માન્યું કે, ચુકાદા બાદ પણ કેટલાક રાજ્યો 66-એ હેઠળ કેસ નોંધી રહ્યા છે. સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર સરકારના વકીલને કહ્યું કે, જે રાજ્યોમાં સુપ્રીમના આદેશ બાદ પણ કેસ દાખલ કરવામાં આવ્યા છે, તે રાજ્યોના મુખ્ય સચિવ સાથે વાત કરો અને આ કેસોને સમાપ્ત કરવા પર કામ કરવા આદેશ આપો. આ સાથે સુપ્રીમ કોર્ટે આ પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવા માટે કેન્દ્ર સરકારને 3 અઠવાડિયાનો સમય આપ્યો છે. આ બાબતની આગામી સુનાવણી 21 દિવસ બાદ થશે. આઈટી એક્ટની કલમ 66-એ હેઠળ, એવી જોગવાઈ હતી કે સોશિયલ મીડિયા પર વાંધાજનક, ઉશ્કેરણીજનક અથવા ઉશ્કેરણીજનક સામગ્રી પોસ્ટ કરવા બદલ વ્યક્તિની ધરપકડ કરી શકાય છે, પરંતુ સર્વોચ્ચ અદાલતે બંધારણની કલમ 19.1.એ હેઠળ બોલવા અને અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાને મૂળભૂત અધિકાર વિરૂદ્ધ કહીને આ કલમને રદ કરી દીધી હતી.
ઉલ્લેખનીય છે કે, સુપ્રીમ કોર્ટે વર્ષ 2015માં આઈટી એકટની કલમ 66-એને ગેરબંધારણીય ઠેરવી રદ્દ કરી દીધી હતી અને ત્યારબાદ આ એક્ટ હેઠળ કોઈ પણ કેસ નોંધવો નહીં તેવો આદેશ પણ પારીત કર્યો હતો તેમ છતાં હજુ પણ આ કલમ હેઠળ કેસો નોંધાઇ રહ્યા છે ત્યારે સુપ્રીમ કોર્ટે હવે આ અંગે તમામ રાજ્યોના સચિવોને તાત્કાલિક આ કલમ હેઠળ નોંધાયેલા કેસોનો નિકાલ કરવા આદેશો આપ્યા છે.
શું છે આઈટી એકટની કલમ 66-એ? શા માટે કરાઈ હતી રદ્દ?
આઈટી એક્ટની કલમ 66-એ હેઠળ, એવી જોગવાઈ હતી કે સોશિયલ મીડિયા પર વાંધાજનક, ઉશ્કેરણીજનક અથવા ઉશ્કેરણીજનક સામગ્રી પોસ્ટ કરવા બદલ વ્યક્તિની ધરપકડ કરી શકાય છે, પરંતુ સર્વોચ્ચ અદાલતે બંધારણની કલમ 19.1.એ હેઠળ બોલવા અને અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાને મૂળભૂત અધિકાર વિરૂદ્ધ કહીને આ કલમને રદ કરી દીધી હતી.
