આપણું સ્વાસ્થ્ય માત્ર આપણી જ મિલકત નથી. રાષ્ટ્રની સંપત્તિ છે. કારણકે લોકોની માંદગી રાષ્ટ્રની આરોગ્ય સેવાનો વપરાશ કરે છે. આ ઉપરાંત માંદગી કામને પણ અસર કરે છે. એટલે જ ઘણા દેશો આ મામલે કડક વલણ ધરાવે છે. પણ ભારતમાં હજુ સ્વાસ્થ્ય પ્રત્યે જાગૃતતા ઓછી છે.
ભારતમાં સ્થૂળતા એક મોટી બીમારી તરીકે ઉભરી રહી છે. 2022માં પાંચથી 19 વર્ષની વયના અંદાજે 1.25 કરોડ બાળકો અને કિશોરો સ્થૂળતાનો શિકાર બન્યા હતા. ’ધ લેન્સેટ’ મેગેઝિનમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસમાં આ વાત સામે આવી છે. અભ્યાસમાં સામે આવ્યું છે કે આ 1.25 કરોડ લોકોમાં 73 લાખ છોકરાઓ અને 52 લાખ છોકરીઓનો સમાવેશ થાય છે.
વિશ્વભરમાં મેદસ્વી બાળકો, કિશોરો અને પુખ્ત વયના લોકોની કુલ સંખ્યા એક અબજને વટાવી ગઈ છે. નોન-કમ્યુનિકેબલ ડિસીઝ રિસ્ક ફેક્ટર્સ કોલાબોરેશન અને વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનના વૈશ્વિક ડેટાના વિશ્લેષણ મુજબ, વિશ્વભરમાં બાળકો અને કિશોરોમાં સ્થૂળતાનો દર 1990ના દર કરતાં ચાર ગણો થવાનો અંદાજ છે. 1990 ના દાયકાથી, મોટાભાગના દેશોમાં સ્થૂળતા કુપોષણનું સૌથી સામાન્ય સ્વરૂપ બની ગયું છે.
બ્રિટનની ’ઈમ્પિરિયલ કોલેજ લંડન’ના પ્રોફેસર માજિદ એઝાતીએ કહ્યું, “તે ખૂબ જ ચિંતાજનક છે કે સ્થૂળતાની મહામારી, જે 1990ના દાયકામાં વિશ્વના મોટા ભાગના પુખ્ત વયના લોકોમાં દેખાતી હતી, તે હવે શાળાએ જતા બાળકો અને કિશોરોમાં પણ દેખાઈ રહી છે.” વધુમાં, લાખો લોકો હજુ પણ કુપોષણથી પીડાય છે, ખાસ કરીને વિશ્વના કેટલાક ગરીબ ભાગોમાં. કુપોષણના બંને સ્વરૂપોનો સફળતાપૂર્વક સામનો કરવા માટે, એ મહત્વનું છે કે આપણે સ્વસ્થ અને પૌષ્ટિક ખોરાકની ઉપલબ્ધતા વધારીએ અને તેને પોષણક્ષમ બનાવીએ.”
દેશમાં સ્ત્રી પુખ્ત વયના લોકોમાં સ્થૂળતા દર 1990માં 1.2% થી વધીને 2022 માં 9.8% થવાની ધારણા છે અને પુરૂષ પુખ્ત વયના લોકોમાં સ્થૂળતા દર 0.5% થી વધીને 5.4% થવાની ધારણા છે. વર્ષ 2022માં અંદાજે 4 કરોડ 40 લાખ મહિલાઓ અને 2 કરોડ 60 લાખ પુરૂષો સ્થૂળતાનો શિકાર બન્યા હતા. પુખ્ત સ્ત્રીઓમાં સ્થૂળતા દર બમણા કરતાં વધુ અને પુખ્ત પુરુષોમાં લગભગ ત્રણ ગણો. અભ્યાસ મુજબ, 2022 માં, 15 કરોડ 90 લાખ બાળકો અને કિશોરો અને 87 કરોડ 90 લાખ પુખ્ત વયના લોકો સ્થૂળતાની સમસ્યા સાથે સંઘર્ષ કરશે.
અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે 1990 અને 2022 ની વચ્ચે છોકરીઓ અને છોકરાઓમાં વૈશ્વિક સ્તરે સ્થૂળતા દર ચાર ગણાથી વધુ છે અને આ વલણ લગભગ તમામ દેશોમાં જોવા મળ્યું હતું. સંશોધકોએ અહેવાલ આપ્યો છે કે ઓછું વજન ધરાવતી છોકરીઓનું પ્રમાણ 1990માં 10.3 ટકાથી ઘટીને 2022માં 8.2 ટકા થયું હતું અને છોકરાઓનું પ્રમાણ 16.7 ટકાથી ઘટીને 10.8 ટકા થયું હતું. છોકરીઓમાં ઓછા વજનના દરમાં ઘટાડો 44 દેશોમાં જોવા મળ્યો હતો, જ્યારે છોકરાઓમાં આ ઘટાડો 80 દેશોમાં જોવા મળ્યો હતો.
