અગરિયા એક એવો સમુદાય છે જે મીઠુ પકવે છે, જેઓ મોટાભાગે કચ્છના રણમાં રહે છે અને કામ કરે છે. તેઓ ઉચ્ચ ખારા ભૂગર્ભજળને બહાર કાઢીને અને તેને મીઠાના તવાઓમાં બાષ્પીભવન કરીને દેશના લગભગ 75% મીઠાનું ઉત્પાદન કરે છે. આ પ્રક્રિયા માટે તેમને કઠોર પરિસ્થિતિઓમાં કામ કરવાની જરૂર પડે છે. જેમ કે અતિશય તાપમાન, તીવ્ર પવન, મીઠું અને સૂર્યના સતત સંપર્કમાં રહીને આ આખી પ્રક્રિયા અનુસરવાની હોય છે. આ પરિબળો તેમના સ્વાસ્થ્યની સાથે મૃત્યુ પછીની વિધિઓ પર પણ ઊંડી અસર કરે છે.
સતત મીઠાના સંપર્કમાં રહેવાથી કેલ્સિફિકેશનની પ્રક્રિયા થતાં હાડકા બને છે વધુ સાંદ્ર અને અસાધારણ
અહેવાલો મુજબ અગરિયાઓ પર મીઠાની ખેતીની સૌથી વધુ અસર તેમના હાડકાં પર પડે છે. ખાસ કરીને તેમના પગમાં કેલ્સિફિકેશન છે. ભૂગર્ભજળમાં મીઠાની વધુ સાંદ્રતાને કારણે અગરિયાઓ મોટા પ્રમાણમાં કેલ્શિયમ અને અન્ય ખનિજોનું શોષણ કરે છે. આનાથી તેમના હાડકાં સખત અને ગાઢ બને છે જેના લીધે તેઓ આગ સામે પ્રતિરોધક બને છે. પરિણામે જ્યારે અગરિયાઓ મૃત્યુ પામે છે ત્યારે તેમના હાડકાં સામાન્ય માનવીની જેમ અંતિમ સંસ્કારમાં સંપૂર્ણપણે બળી શકતા નથી. પરિણામે મૃતકના પરિજનોએ અંતિમ વિધિ બાદ અર્ધ દાઝેલા હાડકાંને એકઠા કરવા અને મીઠાની સાથે નાની કબરમાં અલગથી દાટી દેવાની ફરજ પડે છે. જેથી સમય જતાં તેઓ કુદરતી રીતે વિઘટિત થઈ શકે.
અગરિયાઓ પર મીઠાની ખેતીનું બીજું પરિણામ એ છે કે તેમનામાં દૃષ્ટિની ખામી સર્જાય છે. સફેદ મીઠાના સ્ફટિકો અને સૂકી હવામાંથી પ્રતિબિંબિત થતો તેજસ્વી પ્રકાશ તેમના કોર્નિયાને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે અને મોતિયા, ગ્લુકોમા અને અંધત્વનું કારણ બની શકે છે. ઘણા અગરિયાઓ આંખના ચેપ અને બળતરાથી પીડાય છે અને તેમની આંખોને સુરક્ષિત રાખવા માટે ઘાટા ચશ્મા પહેરવા પડે છે. તેમાંના કેટલાક તેમની દ્રષ્ટિ પણ સંપૂર્ણપણે ગુમાવે છે, જેનાથી તેઓ કામ કરી શકતા નથી અથવા રોજિંદી પ્રવૃત્તિઓ કરી શકતા નથી.
અગરિયાઓ ચામડીના રોગો, શ્વસન સંબંધી વિકૃતિઓ, કિડનીની પથરી અને હાયપરટેન્શન સહિત અનેક પ્રકારની આરોગ્ય સમસ્યાઓનો સામનો કરે છે. ક્ષાર અને સૂર્યપ્રકાશના લાંબા સમય સુધી સંપર્કમાં રહેવાથી ત્વચાની ગૂંચવણો જેવી કે ક્રેકીંગ, રક્તસ્રાવ, અલ્સર અને ચેપ થઈ શકે છે લ. જ્યારે ધૂળ અને મીઠાના કણો શ્વાસમાં લેવાથી અસ્થમા, બ્રોન્કાઇટિસ અને ટ્યુબરક્યુલોસિસ જેવી શ્વસન સમસ્યાઓ ઉભી થઈ શકે છે. વધુ પડતા મીઠાનું સેવન કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગો અને એલિવેટેડ બ્લડ પ્રેશરનું જોખમ પણ વધારે છે. વધુમાં તાજા પાણી અને સ્વચ્છતાની અપૂરતી પહોંચ અગરિયા સમુદાયમાં ડિહાઇડ્રેશન, ઝાડા અને ટાઇફોઇડની સંવેદનશીલતામાં ફાળો આપે છે.
આ પડકારો હોવા છતાં અગરિયાઓ મીઠાના ખેડૂતો તરીકે કામ કરવાનું ચાલુ રાખે છે, કારણ કે તે તેમની આવક અને ઓળખનો એકમાત્ર સ્ત્રોત છે. તેઓ મીઠાના પ્રતિ ટન રૂ. 60 મામૂલી કમાણી કરે છે, જ્યારે મોટાભાગનો નફો વેપારીઓ અને કંપનીઓ લે છે. તેમની પાસે શિક્ષણ, આરોગ્ય સંભાળ, સામાજિક સુરક્ષા અને કાનૂની અધિકારોની ઓછી પહોંચ છે.
