રંગપંચમીનો તહેવાર હોળી (હોળી 2024)ના પાંચ દિવસ પછી ઉજવવામાં આવે છે. આ હોળીનું એક સ્વરૂપ છે. એવી માન્યતા છે કે આ દિવસે દેવતાઓ હવાના રૂપમાં પૃથ્વી પર આવે છે અને રંગો, ગુલાલ અને અબીરથી હોળી રમે છે.
રંગપંચમીનો તહેવાર મધ્યપ્રદેશના માલવા પ્રદેશમાં વધુ લોકપ્રિય છે. તેને દેવ પંચમી અને શ્રી પંચમી પણ કહેવામાં આવે છે. આ વર્ષે રંગપંચમી 30 માર્ચ 2024ના રોજ ઉજવવામાં આવશે.
પૌરાણિક કથા:
પ્રેમ અને પુનર્જન્મ: એક માન્યતા અનુસાર, ભગવાન શિવે કામદેવને ભસ્મ કર્યો હતો. તેમની પત્ની રતિએ તેમને પ્રાર્થના કરી, જેના પછી ભગવાન શિવે કામદેવને પુનર્જીવિત કર્યા. આ આનંદમાં, દેવતાઓએ રંગોનો તહેવાર ઉજવ્યો, જે રંગપંચમી તરીકે ઓળખાય છે.
રાધા-કૃષ્ણ: અન્ય એક દંતકથા અનુસાર, ભગવાન શ્રી કૃષ્ણએ રંગપંચમીના દિવસે રાધા અને ગોપીઓ સાથે રંગોથી હોળી રમી હતી.
પૃથ્વી અને સૂર્યનું મિલન: કેટલાક લોકો માને છે કે રંગપંચમી પૃથ્વી અને સૂર્યના મિલનનું પ્રતીક છે.
સાંસ્કૃતિક મહત્વ:
અનિષ્ટ પર સારાની જીત: રંગપંચમી અનિષ્ટ પર સારાની જીતનું પ્રતીક છે.
વસંતનું આગમન: આ તહેવાર વસંતના આગમનને દર્શાવે છે.
ભાઈચારો અને પ્રેમઃ રંગપંચમી એ ભાઈચારા અને પ્રેમનો તહેવાર છે.
ઉત્સવની ઉજવણી:
લોકો રંગબેરંગી કપડાં પહેરે છે અને એકબીજા પર રંગો લગાવે છે.
ગીતો, નૃત્ય અને અન્ય સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે.
કેટલાક લોકો આ દિવસે પતંગ પણ ઉડાવે છે.
રંગપંચમીનું મહત્વ:
રંગપંચમી એ ખુશી, પ્રેમ, ભાઈચારા અને વસંતઋતુનો તહેવાર છે. આ તહેવાર લોકોને એક કરે છે અને જીવનમાં ખુશીઓ લાવે છે.
